Ông Anutin Charnvirakul được bầu là tân Thủ tướng Thái Lan

Theo luật Thái Lan, để được bầu, một ứng cử viên phải giành được hơn một nửa trong số 492 nghị sĩ Hạ viện hiện tại. Hạ viện có tổng cộng 500 ghế, nhưng bảy ghế đang bỏ trống và một ghế bị đình chỉ. Trong ngày, Hạ viện Thái Lan đã nhóm họp bỏ phiếu bầu thủ tướng mới, với các đại diện từ hai đảng Bhumjaithai và đảng Pheu Thai.  

Quang cảnh hạ viện Thái Lan. Ảnh: Reuters

Đảng Bhumjaithai, đảng lớn thứ 3 tại Thái Lan, đề cử lãnh đạo là ông Anutin Charnvirakul, trong khi đảng Pheu Thai của Paetongtarn đề cử Chaikasem Nitisiri, cựu Tổng chưởng lý và Bộ trưởng Tư pháp, tham gia cuộc bỏ phiếu.

Cuộc bỏ phiếu bắt đầu vào khoảng 3 giờ chiều giờ địa phương, và có kết quả sau gần 1 tiếng, khi ông Anutin đã giành được đa số cần thiết. Ông Anutin vượt trội đối thủ nhờ sự hậu thuẫn của đảng lớn nhất, có số ghế đông nhất trong hạ viện, là Đảng Nhân dân.

Hôm 3.9, Đảng Nhân dân đã đạt được thỏa thuận với đảng Bhumjaithai theo đó Đảng Nhân dân sẽ bỏ phiếu cho ông Anutin để đổi lấy cam kết giải tán Hạ viện trong vòng 4 tháng để tổ chức tổng tuyển cử. Đảng Nhân dân không đề cử ứng cử viên nào cho vị trí thủ tướng.

Ông Chaikasem tuyên bố Pheu Thai sẽ giải tán Hạ viện ngay lập tức nếu thắng cử, đồng thời kêu gọi sự ủng hộ từ các đảng phái khác.

Bất ổn chính trị ở Thái Lan đang trở nên trầm trọng hơn kể từ tháng 6, khi đoạn ghi âm cuộc trò chuyện qua điện thoại giữa cựu Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn và cựu Thủ tướng Campuchia Hun Sen bị rò rỉ. Tuần trước, Tòa án Hiến pháp đã ra phán quyết phế truất bà Paetongtarn, kết luận bà không đáp ứng các tiêu chuẩn đạo đức theo hiến pháp.

Cha của bà Paetongtarn, cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra, được tường thuật đã rời khỏi Thái Lan bằng máy bay riêng hôm 4.9 đến Singapore, trước cuộc bỏ phiếu.

Ông Anutin Charnvirakul tham dự buổi họp báo sau khi giành được sự ủng hộ để trở thành thủ tướng tiếp theo của Thái Lan Ảnh: AFP

Nhiền nhà quan sát cho rằng, ngay cả khi Thái Lan bầu được thủ tướng mới, bất ổn chính trị vẫn có khả năng chưa thể kết thúc ngay.

Ông Anutin sẽ có rất ít quyền tự do thực thi các chính sách và phải nhanh chóng thực hiện lời hứa giải tán hạ viện trong vòng bốn tháng. Đảng Nhân dân tuyên bố mặc dù ủng hộ ông Anutin trong cuộc bỏ phiếu nhưng đảng này sẽ không tham gia chính phủ và sẽ vẫn là đảng đối lập lớn nhất giám sát chính phủ.

Thỏa thuận giữa Đảng Bhumjaithai và Đảng Nhân dân còn bao gồm việc soạn thảo các sửa đổi hiến pháp trước cuộc tổng tuyển cử tiếp theo, vì Đảng Nhân dân cho rằng hiến pháp, được chính quyền quân sự soạn thảo sau cuộc đảo chính năm 2014, phải được viết lại để có tính dân chủ hơn.

Ông Anutin từng giữ chức Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Nội vụ trong chính phủ của bà Paetongtarn, nhưng đã từ chức khi đảng của ông rời khỏi liên minh vào tháng 6 năm nay.

Đảng Nhân dân cho biết họ chọn ông Anutin thay vì ông Chaikasem vì kết quả này ít có nguy cơ thành lập liên minh đa số với các đảng khác. Nếu ông Anutin thất hứa, ban lãnh đạo Đảng Nhân dân có thể thông qua kiến ​​nghị bất tín nhiệm với các đảng khác.

Lan Chi (lược dịch từ Nikkei Asia)