Bóng hồng quyền lực đầu tiên của ngành ôtô Mỹ

Mary Barra, 51 tuổi, phó chủ tịch Phát triển sản phẩm và thu mua toàn cầu của General Motors (GM) sẽ thay thế vị trí của giám đốc điều hành hiện tại là Dan Akerson. Việc thăng tiến của Barra được đưa ra một ngày sau khi Chính phủ liên bang Mỹ công bố việc bán cổ phần cuối cùng của mình trong ngành sản xuất ôtô - đồng nghĩa với việc tập đoàn ôtô lớn nhất nước Mỹ này đã thoát khỏi giai đoạn nhận cứu trợ tài chính từ Chính phủ; kết thúc quá trình đen tối nhất trong lịch sử của GM với doanh số bán hàng đạt mức tốt nhất trong sáu năm qua.

Người tiền nhiệm của Barra, ông Dan Akerson, đã ca ngợi tầm hiểu biết và kinh nghiệm làm việc, kỹ năng quản lý của Barra. Ông bày tỏ niềm tin rằng Barra được chọn là nhờ vào chính năng lực của bà. Làm việc ở GM từ năm 18 tuổi, Mary Barra từng giữ nhiều chức vụ quan trọng tại GM và công việc giúp bà tích luỹ nhiều kinh nghiệm, kiến thức trong ngành sản xuất, kinh doanh ôtô, lĩnh vực vốn được coi là lãnh địa riêng của các đấng mày râu.

Là dân bản địa của Waterford, bang Michigan, Barra thích diễn thuyết. Bà là một nhà toán học và rất say mê sách khoa học. Cha của Barra là người đã làm việc ở GM gần 40 năm và trong những chuyến đi của ông đến các đại lý để kiểm tra những mẫu xe mới nhất, bà luôn là người tháp tùng. Có lẽ niềm đam mê xe hình thành trong bà từ những chuyến công tác đó? Trước khi trở thành sinh viên học viện General Motors, một trường đại học kỹ thuật, bà rất mê mẫu xe Pontiac Firebird nhưng rồi với bản tính tiết kiệm, Barra quyết định mua chiếc Chevette nhỏ gọn của hãng Chevrolet làm phương tiện đi lại. 

Lấy được bằng cử nhân kỹ thuật điện và bắt đầu sự nghiệp của mình với GM, sau đó, Barra còn tiếp tục theo học tại một đại học khác, Stanford University’s Graduate School of Business, bằng chính học bổng của GM. Gắn bó với GM từ ngày còn trẻ, bà làm việc ở đó bằng tất cả nỗ lực và khả năng của mình qua các khâu từ kỹ thuật, sản xuất và cuối cùng là trở thành nhân viên cao cấp của công ty.

Năm 2011, Marry Barra được bổ nhiệm vào vị trí phó chủ tịch Phát triển sản phẩm toàn cầu, phụ trách việc thiết kế và kiểm soát chất lượng các loại xe của GM sản xuất trên khắp thế giới. Tháng 8.2013, Barra được thăng chức làm phó chủ tịch điều hành tập đoàn.

Nhận xét về Mary Barra, lãnh đạo tập đoàn GM cho rằng Barra - với tư cách là người phụ trách phát triển sản phẩm - đã cùng các cộng sự của mình làm sống lại quá trình phát triển sản phẩm của GM, dẫn đến sự ra mắt của một loạt sản phẩm mới được đánh giá cao giúp GM lấy lại tốc độ phát triển. Danh mục đầu tư của GM thời Barra nhắm vào xe ôtô và xe tải được coi là “đầy tham vọng”. Trong con mắt của các đồng nghiệp, bà là một người mạnh mẽ, điềm tĩnh và luôn có những suy luận tuyệt vời.

Mặc dù GM hiện đã mạnh hơn so với thời gian qua nhưng giới chuyên môn cho rằng Mary Barra sẽ còn phải đối mặt với những thách thức đáng kể trong thời gian tới. GM hiện vẫn còn thua lỗ ở châu Âu và đang đặt cược lớn trên mẫu xe điện Chevrolet Volt mặc dù vẫn chưa có tín hiệu phản hồi từ thị trường. Tuy vậy, theo giới phân tích, Barra đã được chuẩn bị tốt để đối mặt với các vấn đề này. Jack R.Nerad, nhà phân tích của Kelly Blue Book, cho biết: “Barra đã cải thiện việc giám sát chất lượng sản phẩm và được hưởng lợi từ sự thành công quan trọng của nhiều loại xe mới của GM, bao gồm Cadillac CTS và Chevrolet Impala”.

Barra trở thành giám đốc điều hành, người đứng đầu của GM, thông qua sự hồi sinh mạnh mẽ từ kinh nghiệm gần kề cái chết của nó. Đó là điều mà người tiền nhiệm của bà, ông Dan Akerson, ít được thuận lợi hơn khi nắm giữ vai trò CEO của GM trong năm 2010, lúc Chính phủ liên bang còn là cổ đông lớn của tập đoàn và những chiếc xe của GM đã trở nên tẻ nhạt. Sau giai đoạn “chịu đựng đau đớn” từ việc cắt giảm, GM - dưới sự dẫn dắt của Akerson - đã đạt mức lãi 15 quý liên tục, đầu tư hơn 9 tỉ USD vào hoạt động sản xuất của mình và bắt đầu tuyển dụng trở lại.

Một trong những mục tiêu ràng buộc nặng nề nhất của GM thời Mary Barra là giữ tốc độ phát triển như hiện tại và cao hơn nữa. 

Hồng Vinh