Chỉ có thuyền mới hiểu...

10:38 | Thứ ba, 28/06/2016 0

Mùa này, hàng trăm chiếc thuyền lớn nhỏ của ngư dân xã Kỳ Ninh, thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh vẫn ra khơi. Ngồi trên thuyền sau một chuyến biển trở về, ông Võ Xuân Hoàng, 59 tuổi, kể lại sau ngày xảy ra thảm họa môi trường, ông đã neo thuyền, khiêng lưới về cất. “Thời điểm đó cuộc sống vợ chồng tôi rất túng quẫn. Từ trước đến nay cả gia đình đều trông chờ vào việc chài lưới. Đùng một cái... chỉ biết nhìn xa khơi mà khóc”, ông Hoàng tâm sự.

Nỗi lo canh cánh

Một thời gian yên lắng, ông Hoàng gọi bạn chài lại tiếp tục ra khơi. Nhìn biển, ông luôn có vẻ mặt buồn bã. Ông nói, mỗi chuyến đi hai đến bốn ngày, dù ít hay nhiều cũng mang về bốn, năm tạ cá. “Giá cá rớt xuống còn một nửa, trong khi cá chợ ít người mua. Trừ chi phí, thì nay một chuyến biển không còn chi”, ông Hoàng nói.

Ngư dân Võ Xuân Hoàng buồn bã nói về những ngày đi biển khi mực, cá khó bán

Cánh đồng nghêu Cửa Khẩu, ở xã Kỳ Hà, thị xã Kỳ Anh là nguồn thu nhập chính của người dân, giờ lâm vào cảnh vắng lặng đến hoang tàn. Sau khi chở hàng trăm tấn nghêu chết đi đổ, người dân ở đây vẫn chưa xuống giống vì sợ không tiêu thụ được. Bà Mai Thị Nhạn ở thôn Bắc Hà cho biết, đầu tháng Tư cùng với hàng trăm tấn cá phơi bụng trên bờ, ruộng nghêu của bà cũng chết sạch không còn một con. “Vay mượn hàng trăm triệu đồng để mua giống. Nghêu sắp thu hoạch, hai vợ chồng mừng quá. Ai ngờ, giờ hai bàn tay trắng...”- bà Nhạn than thở.

Đó là ngày 8.4, khi nước thủy triều rút, người dân ở Kỳ Hà thấy nghêu nổi lên trắng bãi. Bỗng dưng những hộ dân nuôi nghêu trở thành con nợ không biết ngày nào trả hết. Thôn Hải Phong 1, thuộc xã Kỳ Lợi (thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh) tiếp giáp với biển nên đời sống của bao gia đình gắn chặt với nghề biển. Vụ cá chết vừa qua ngoài ảnh hưởng đến đánh bắt còn khiến nhiều hộ nuôi trồng thủy hải sản lao đao. Trong suốt nhiều ngày cá chết, nhiều người chỉ còn cách kéo thuyền lên bờ ngóng thông tin về nguyên nhân. “Không lâu sau thì được chính quyền hướng dẫn cho việc đánh bắt ở những vùng biển an toàn, ngư dân chúng tôi lại ra khơi. Nhưng hiện nay cá, mực rất khó bán, nếu bán được thì giá bèo”, ông Hoàng nói.

Cánh đồng nghêu Cửa Khẩu, ở xã Kỳ Hà, thị xã Kỳ Anh là nguồn thu nhập chính của người dân, giờ lâm vào cảnh vắng lặng đến hoang tàn. Sau khi chở hàng trăm tấn nghêu chết đi đổ, ngươi dân ở đây vẫn chưa xuống giống vì sợ không tiêu thụ được.

Theo ông Nguyễn Văn Cổn, thời gian này năm ngoài mỗi ngày ông đi câu mực về bán cho các nhà hàng nổi ở Vũng Áng từ 250.000 đồng đến 300.000 nghìn đồng/kg mực tươi. Nay rớt giá chỉ còn 100.000 -150.000 đồng/kg mực, nhưng lượng tiêu thụ thì quá hẻo. Đánh bắt gần bờ thì sợ cá độc, những trai làng chài có sức vóc ấp ủ mộng khơi xa. Ở thôn Hải Phong 1, nhiều ngư dân trẻ trong làng phải tìm đến các vùng biển như Bạch Long Vĩ, các tỉnh phía Nam để đánh bắt.

Gạo, tiền đã đến với ngư dân

Mỗi sáng có hàng trăm thuyền câu lớn nhỏ tấp nập cập cảng Cửa Sót thuộc xã Thạch Kim (huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh). Ngư dân Dương Đình Quỳnh, ở xóm Giang Hà, xã Thạch Kim cho biết: “Thuyền của tôi với công suất 80CV chuyên đánh bắt gần bờ có nhận được hỗ trợ 5 triệu đồng. Hiện tôi vẫn đánh bắt cá bình thường nhưng thu nhập lại giảm sút”.

Bà Trương Thị Đào, 64 tuổi, buôn bán cá ở xã Cương Gián cho biết bà được hỗ trợ 22,5kg gạo, chồng bà vừa đi đánh ruốc về không bán được, chỉ làm muối

Tìm về xã bãi ngang Cương Gián, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh, chúng tôi gặp một số ngư dân, họ cho biết đã nhận được gạo, tiền hỗ trợ của Nhà nước. Ông Nguyễn Văn Phi, 53 tuổi, ở xóm Song Hồng, xã Cương Gián đang đánh tém (ruốc) bên bờ biển. Ông luôn bám biển để mưu sinh còn vợ ông, ngày nào cũng chạy chợ buôn từng con cá, con tôm. Một ngày, ông đánh được 50-70kg tém nhưng chủ yếu đưa về muối ruộng. Vợ ông cũng chuyển sang nghề buôn từng bó rau, cân gạo nhưng không mấy ăn thua. “Gia đình tôi được hỗ trợ gạo của Nhà nước bớt đi nỗi lo mấy ngày nay”, ông nói.

“Tui chỉ mong sao cuộc sống dần trở lại bình thường để đời sống ngư dân bớt khó khăn. Ngoài vật chất, ngư dân chúng tôi cần chính quyền cho biết nguyên nhân và biện pháp khắc phục để môi trường biển yên lành, người dân tin tưởng ăn uống cá tôm cho an toàn” - ông Phi tâm sự.

Theo ông Phan Duy Vĩnh - Phó chủ tịch thị xã Kỳ Anh, hiện nay có hơn 90% tàu cá trên địa bàn ra khơi đánh bắt. Chính quyền cấp phát hơn 500 tấn gạo cho bà con, đồng thời hỗ trợ cho những thuyền cá dưới 90 CV (5 triệu đồng) và những thuyền cá gần bờ không gắn máy (2,5 triệu đồng).

Mặc dù Hà Tĩnh đã mở một số điểm bán cá sạch nhưng tâm lý cá chết vẫn còn ảnh hưởng đến người dân

Văn phòng UBND tỉnh Hà Tĩnh cho biết - để thực hiện quyết định số 772 của Thủ tướng Chính phủ và Quyết định số 1121 của tỉnh về việc hỗ trợ khẩn cấp cho người dân vùng bị ảnh hưởng do hải sản chết bất thường, lãnh đạo tỉnh này đã giao cho Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Tĩnh thành lập đoàn phối hợp với các địa phương thống kê, rà soát các hộ thiệt hại để đề nghị hỗ trợ ngư dân vượt qua khó khăn, khôi phục sản xuất. Đồng thời, tổ chức thu mua, triển khai hệ thống bán cá sạch trên toàn tỉnh, nhằm giảm bớt khó khăn cho ngư dân và khuyến khích người dân quay lại tiêu thụ hải sản. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Tĩnh luôn cử cán bộ trực 24/24 tại các điểm thu mua để kiểm tra, lấy mẫu và cấp giấy chứng nhận, dán nhãn hải sản khai thác xa bờ, phối hợp với các cơ quan liên ngành hỗ trợ ngư dân trong công tác tiêu thụ sản phẩm. Đến thời điểm này, Hà Tĩnh đã mở 25 gian hàng bán hải sản an toàn.

“Ngoài động viên ngư dân tiếp tục bám biển, ra khơi sản xuất, các cơ quan chuyên môn thường xuyên cập nhật thông tin, quan trắc, lấy mẫu kiểm tra chất lượng kịp thời và có thông tin cho bà con. Tỉnh còn triển khai hệ thống bán cá sạch trên toàn tỉnh, nhằm giảm bớt khó khăn cho ngư dân và khuyến khích người dân quay lại tiêu thụ hải sản”, ông Lê Minh Đạo - Chánh văn phòng UBND tỉnh Hà Tĩnh nói.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Tĩnh, hiện tỉnh này có 3.208/5.031 tàu ra khơi đánh bắt hải sản (đạt 63,7%). Trong đó tàu khai thác xa bờ (ngoài 20 hải lý) là 188/263 tàu (đạt 71,5%), tàu khai thác vùng lộng và ven bờ (từ 20 hải lý trở vào) là 3.020/4.768 tàu (63,3%).

Từ đầu tháng 4, ngoài cá nuôi lồng bè, ngao chết thì ở vùng biển thị xã Kỳ Anh cũng xuất hiện cá tự nhiên chết rải rác trôi dạt vào bờ và đã được thu gom, chôn lấp khoảng 10 tấn. Theo thống kê, Hà Tĩnh có đến 82 tấn các loại thủy sản nuôi trồng bị chết, thiệt hại 4,71 tỉ đồng.

Toàn tỉnh có 4.768 tàu dưới 90 CV, trong đó 1.102 tàu không lắp máy. Ngoài ra còn có 4.677 hộ dịch vụ hậu cần nghề cá bị ảnh hưởng. Đến nay toàn tỉnh đã cấp phát hơn 605,485 tấn gạo cho hơn 6.388 hộ ngư dân ảnh hưởng bởi vụ cá chết vừa qua.

Bài và ảnh Hoàng Liên

» Công bố nguyên nhân cá chết vào ngày 29.6

» Dân Đài Loan gây sức ép lên Formosa về vụ cá chết ở Việt Nam

» Út Ngà đi biển

» 30 cơ quan bộ, ngành, địa phương vào cuộc tìm nguyên nhân cá chết

» Hội nghề cá đề nghị sớm công bố thông tin cá chết hàng loạt

» Sớm công khai thông tin để ngăn chặn khủng hoảng

» Bộ Khoa học và công nghệ công bố hai nhóm nguyên nhân chính gây cá biển chết hàng loạt

» Thảm họa cá chết và đồng nghiệp

» Bình Thuận: Cá chết hàng loạt chưa rõ nguyên nhân ở đảo Phú Quý

» Từ thảm họa cá chết: Còn gì ở rạn san hô miền Trung?

» Đề nghị làm rõ “cá chết xếp lớp dưới đáy biển”