Chích thuốc tan mỡ: lắm rủi ro

Thuốc gây tan mỡ thực ra là Phosphatidylcholine (PPC), được hoà tan nhờ deoxycholate natri (DC), một loại muối mật có tác dụng hoà tan và tẩy rửa. Phosphatidylcholine ban đầu được lưu hành trên thị trường một số nước châu Âu dưới dạng biệt dược tên là Lipostabil. Thuốc này được dùng điều trị thuyên tắc phổi do mỡ trong y khoa nhưng đã bị lạm dụng trong thẩm mỹ. Khi tiêm chất này lên các lớp mỡ, màng tế bào mỡ bị phá huỷ dần, các khối mỡ dư thừa sẽ bị hoá lỏng thành nhũ tương.

Tiêm thuốc này vào mô mỡ rất nguy hiểm vì thuốc gây tan mỡ không chỉ phá huỷ màng tế bào mỡ mà còn phá luôn màng tế bào của các tổ chức mạch máu, thần kinh… trong vùng tiêm thuốc. Ngoài ra, tế bào mỡ sau khi bị phá vỡ sẽ giải phóng triglyceride (dầu) ở dạng nhũ tương. Lượng nhũ tương này nếu không được hút ra khỏi cơ thể sẽ gây ứ đọng tại chỗ. Cơ thể sẽ giải quyết lượng dầu ứ đọng bằng cách huy động các đại thực bào và bạch cầu trung tính đến thực bào dọn dẹp phần nhũ tương và các tế bào chết này. Như vậy sẽ có một lượng lớn các hạt mỡ di động (nằm trong các bạch cầu và đại thực bào) đi vào trong máu, rồi đến gan, thận để đào thải ra ngoài. Tuy nhiên, phản ứng này của cơ thể không thể giải quyết ngay một số lượng lớn triglyceride ứ đọng, do vậy gây nên các hiện tượng: u nang tại chỗ, viêm mô tế bào, thậm chí hoại tử da, ảnh hưởng nặng nề đến sức khoẻ và để lại di chứng thẩm mỹ.

Cần lưu ý, thuốc gây tan mỡ đã bị cơ quan quản lý Thuốc và thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) và bộ y tế nhiều nước (Pháp, Anh, Hoa Kỳ…) cấm sử dụng. Thậm chí FDA còn ra cảnh báo nhấn mạnh: “Mọi hành vi quảng cáo, mua bán, lưu hành các thuốc gây tan mỡ được coi là hành vi chống lại FDA”. Hiện nay ở Việt Nam chưa có cảnh báo tương tự, tuy nhiên khi xem thành phần thuốc mà các trung tâm làm đẹp sử dụng, thì thấy chúng đều là PPC - loại thuốc đã được đề cập.

ThS.BS Trần Thị Nga, giảng viên bộ môn Tạo hình - thẩm mỹ, đại học Y dược TP.HCM.