Chiêu độc né trách nhiệm của chủ đầu tư

Do các văn bản hướng dẫn quy định như ma trận nên ngay cả nhiều cơ quan nhà nước cũng rối trong việc thực hiện. Chỉ riêng vấn đề này nhưng đã phải có không ít công văn giữa các cơ quan nhà nước để phối hợp, để hướng dẫn thực hiện. Trên thực tế tại TP.HCM cho thấy, nhiều dự án chung cư tại quận 2, quận 8,... cấp giấy chứng nhận chỉ ghi diện tích căn hộ theo diện tích thông thuỷ, sau đó đã phải thực hiện việc điều chỉnh thông tin trên giấy chứng nhận về diện tích căn hộ theo tim tường đến tim tường cho phù hợp với quy định hợp đồng mua bán căn hộ. Việc điều chỉnh thông tin này trên giấy chứng nhận mặc dù được quy định trong nghị định 88/2009/NĐ-CP nhưng lại không được giải thích rõ ràng nên người dân vẫn rất băn khoăn, hoài nghi về giá trị pháp lý của việc điều chỉnh.

Rút kinh nghiệm từ những tranh chấp các dự án đi trước, nhiều chủ đầu tư tung "chiêu độc" để giải quyết tranh chấp với người mua, đặt điều kiện người mua buộc phải ký văn bản điều chỉnh diện tích căn hộ (nhưng lại không giải quyết về trách nhiệm) hay thậm chí buộc phải ký "thanh lý hợp đồng" thì mới được làm thủ tục cấp giấy chứng nhận. Ngán việc chủ đầu tư cố tình chây ì, quá sợ tình trạng căn hộ bị giam giấy chứng nhận trong thời gian qua mà nhiều người đã phải ngậm đắng ký văn bản điều chỉnh hoặc thanh lý hợp đồng để mong nhận được giấy chứng nhận cho căn hộ.

Hiện dự thảo luật Nhà ở chỉ đưa ra duy nhất cách tính diện tích căn hộ theo phương pháp thông thuỷ, nếu được thông qua sẽ chấm dứt tình trạng "hai hàng" trong các văn bản hướng dẫn luật, tuy nhiên nếu quy định này được thông qua thì dự báo phải trải qua một cao trào tranh chấp nữa cũng sẽ xuất hiện và phải mất nhiều năm sau đó mới có thể ổn định.

Hiện nay, các văn bản như bộ luật Dân sự 2005, luật Nhà ở và văn bản liên quan không có quy định nào bắt buộc các bên (chủ đầu tư và người mua) phải tiến hành thanh lý hợp đồng. Ngoài ra, nghị định 88/2009/NĐ-CP về cấp giấy chứng nhận có quy định hồ sơ nộp tại cơ quan nhà nước không có yêu cầu cần phải có biên bản thanh lý hợp đồng. Do vậy, việc chủ đầu tư buộc người mua phải ký văn bản điều chỉnh hoặc thanh lý hợp đồng mới lập hồ sơ cấp giấy chứng nhận là "chiêu độc" nhằm trốn tránh trách nhiệm hoặc nhập nhèm cài bẫy lừa người mua thừa nhận, đồng ý "việc đã rồi" tạo nên sự bất lợi cho mình. Chính vì vậy, nếu không được giải quyết thoả đáng hoặc không chấp nhận thì người mua cần biết từ chối ký các yêu cầu vô lý của chủ đầu tư.

Luật sư Trần Đức Phượng, đoàn Luật sư TP.HCM