IPC - dấu ấn 25 năm của một đô thị nhân văn

Cùng khởi động với dự án Thủ Thiêm, nhưng dự án “Tiến ra biển Đông” đã vượt xa về hiệu quả kinh tế, văn hoá, xã hội, trong khi Thủ Thiêm vẫn dậm chân tại chỗ. Theo, ông bí quyết nào đã giúp IPC biến giấc mơ thành hiện thực?

Trước hết bắt đầu từ một chiến lược tổng thể đầy tham vọng. Trong quá trình tìm hiểu quy luật hình thành của khu vực vùng đô thị Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định,  IPC nhận ra rằng vùng đất này là điểm tiếp giáp giữa vùng đất cao của miền Đông Nam bộ, vùng đồng bằng Tây Nam bộ và vùng đất ngập mặn (Nhà Bè, Cần Giờ, Cần Giuộc, Vàm Láng) ven biển… Giao thông đường thuỷ đóng vai trò quyết định của TP.HCM phát triển theo hướng dòng chảy ngày càng rộng hơn ra biển Đông; và các đô thị lớn trên thế giới có ưu thế phát triển nhanh đều nằm ở ven biển.

Cảng Hiệp Phước đón chào ngày mới. Ảnh: Trần Thị Minh Hà

Cũng trong những năm đầu thập niên 1990, Trung ương có đề ra chiến lược phát triển vùng trọng điểm phía Nam TP.HCM, Biên Hoà, Vũng Tàu. Và con sông Soài Rạp được định vị như là cạnh huyền của tam giác TP.HCM - Biên Hoà - Vũng Tàu. Chiến lược “Thành phố tiến ra biển Đông” đã được soạn thảo, gồm ba bước, bắt đầu bằng việc nghiên cứu, xây dựng dự án đầu tư và liên doanh kêu gọi đầu tư nước ngoài để hình thành khu chế xuất Tân Thuận tại khu Nam Sài Gòn và nhà máy điện Hiệp Phước tại huyện Nhà Bè là mảnh đất của TP.HCM nằm dọc sông Soài Rạp. Bước hai nghiên cứu, xây dựng dự án đầu tư và liên doanh phát triển khu Đô thị Nam Sài Gòn tại quận 7 (tách ra từ huyện Nhà Bè) được nhiều người biết đến với tên gọi “khu đô thị Phú Mỹ Hưng”. Bước ba, nghiên cứu các đề án phát triển khu đô thị cảng Hiệp Phước với hệ thống hạ tầng kết nối mang tính chất đòn bẩy là luồng tàu Soài Rạp và trục đường Bắc Nam thành phố.

IPC được thành lập năm 1989, trong bối cảnh đất nước đổi mới và hội nhập với nền kinh tế thế giới, nhằm thu hút đầu tư trong và ngoài nước tại khu vực phía Nam TP.HCM. Qua 25 năm, IPC vẫn luôn duy trì và thực hiện chiến lược phát triển thành phố tiến ra biển Đông. Đến nay, có thể khẳng định IPC đã trở thành một trong những doanh nghiệp đầu đàn trong việc đầu tư kinh doanh cơ sở hạ tầng phục vụ cho phát triển kinh tế và đô thị, góp phần thực hiện chiến lược phát triển kinh tế “Tiến ra biển Đông” của TP.HCM.

Các dự án phát triển của IPC luôn mang tính đột phá, tiên phong, tạo ra những tiền đề về cơ chế, chính sách mới, những mô hình mới cho sự phát triển kinh tế, phát triển đô thị, góp phần chuyển hoá một vùng đất đầm lầy, hoang vu, có giá trị kinh tế thấp thành các khu công nghiệp và đô thị hiện đại với các cơ sở hạ tầng đồng bộ và hoàn chỉnh, xây dựng khu Nam TP.HCM thành khu đô thị kiểu mẫu của cả nước. Đời sống dân cư trên vùng đất nghèo khó đã hoàn toàn đổi khác. Đất lành chim đậu, vùng đất này đang thu hút rất nhiều cư dân mới của mọi miền đất nước, trở thành khu vực phát triển vô cùng năng động. Hiện IPC hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty con bao gồm 8 đơn vị thành viên với 2.300 cán bộ công nhân viên, doanh thu hàng năm trên 7.000 tỉ đồng.

Đạt được những thành tựu trên cũng là nhờ sự đoàn kết nhất trí của những thế hệ lãnh đạo rất tâm huyết, có tầm nhìn, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm; luôn quan tâm tập hợp đội ngũ chuyên viên có năng lực, kinh nghiệm và tâm huyết ở tất cả các lĩnh vực cũng như nghiên cứu các mô hình phát triển của thế giới để chắt lọc, vận dụng linh hoạt vào đề án cụ thể của mình cho phù hợp.

Những cơ chế thoáng, cởi mở cho “khu kinh tế đặc biệt” sắp tới của TP.HCM theo ông sẽ tạo lực đẩy như thế nào cho IPC trong tương lai?

Trước mắt, IPC cần thực hiện có hiệu quả việc tái cơ cấu theo quyết định đã được UBND TP.HCM phê duyệt giai đoạn 2013-2015. Bên cạnh đó, tập trung vào các mục tiêu chính gồm phát triển, xây dựng và kinh doanh cơ sở hạ tầng khu chế xuất, khu công nghiệp, cảng và đô thị; tập trung đầu tư các dự án phát triển khu đô thị cảng Hiệp Phước; nghiên cứu thêm các cơ chế chính sách mới, đột phá để thu hút đầu tư...

Hội nhập và phát triển - Ảnh: Nguyễn Minh Tân

Đặc biệt, để khai thác tốt các tiềm năng phát triển của thành phố, việc nghiên cứu thành lập khu kinh tế đặc biệt của TP.HCM là vô cùng cần thiết vì phù hợp với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng kinh tế trọng điểm phía Nam đến năm 2020, định hướng 2030; quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội TP.HCM đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2025 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại quyết định 252/QĐ-TTg ngày 13.2.2014 và quyết định 2631/QĐ-TTg ngày 31.12.2013. Đây sẽ là bước đột phá trong hoạt động sản xuất kinh doanh, nhập khẩu; thu hút đầu tư, phát triển thương mại, dịch vụ, du lịch, phát triển cơ sở hạ tầng; khai thác cảng biển để phát triển kinh tế biển trong tương lai… Do vậy, với vai trò là thành viên tổ công tác xây dựng đề án thành lập khu kinh tế đặc biệt của TP.HCM, IPC tham gia tích cực vào công việc này để việc hình thành khu kinh tế đặc biệt theo đúng kế hoạch.

Trong vài thập niên tới, với vai trò nòng cốt trong khu kinh tế đặc biệt của thành phố, chiến lược của IPC có gì khác biệt?

Cùng với đường vành đai 3 Bến Lức - TP.HCM - Long Thành đi qua hai sông Soài Rạp và Lòng Tàu, đã được Chính phủ triển khai dự kiến hoàn thành vào năm 2018, việc thành phố xúc tiến đề án nạo vét luồng Soài Rạp - 12,5m nhằm đưa tàu 70.000 tấn ra vào cảng Sài Gòn trên vùng hạ lưu Hiệp Phước, chắc chắn sẽ tạo điều kiện hết sức thuận lợi cho sự phát triển của vùng đất phía Nam thành phố.

Về phần mình, IPC đã nghiên cứu và đề xuất thành phố các công trình ưu tiên nhằm kết nối hạ tầng đồng bộ về đường bộ và đường thuỷ đến với khu công nghiệp, khu logistic, khu cảng hạ lưu Sài Gòn và khu đô thị Hiệp Phước còn có thể gọi là khu đô thị mới Sài Gòn, bao gồm trên một diện tích 3.600ha đã được phê duyệt quy hoạch hoàn chỉnh.

Giải việt dã tại Phú Mỹ Hưng

Đặc biệt, việc phát triển, xây dựng, khai thác khu cảng 384ha gắn với khu logistic 392ha là nhằm ba yêu cầu: thực hiện tốt chủ trương di dời cảng từ khu vực nội thành ra vùng Hiệp Phước; đảm bảo kiểm soát được tiến trình đầu tư phù hợp với nhu cầu phát triển kinh tế trong từng giai đoạn, tránh lãng phí các nguồn lực xã hội; đảm bảo thống nhất về giá cả, chất lượng, dịch vụ trong quá trình khai thác, vận hành khu cảng và khu logistic.

Với khu đô thị Hiệp Phước hay khu đô thị mới Sài Gòn 1.354ha, IPC hướng tới xây dựng khu đô thị ven cảng quốc tế quy mô lớn, gắn với khu công nghiệp tập trung, đa ngành, là khu đô thị hiện đại, đầy đủ tiện nghi và cơ sở hạ tầng đồng bộ, môi trường sống chất lượng cao.

Để thực hiện các nhiệm vụ trên, IPC cần nghiên cứu đề xuất hệ thống cơ chế chính sách đủ mạnh để tạo bước đột phá trong hoạt động sản xuất kinh doanh, phát triển cơ sở hạ tầng, phát triển hoạt động xuất nhập khẩu, thương mại - du lịch và dịch vụ logistic. Đây là cơ hội cải cách nhằm tạo ra một vùng kinh tế đủ hấp dẫn các nhà đầu tư trong nước và thế giới tham gia giai đoạn công nghiệp hoá, hiện đại hoá thành phố ở tầm cao mới.

Nỗ lực của toàn đội ngũ IPC để có thể đưa công ty lên một tầm cao mới?

Lĩnh vực kinh doanh của IPC đang mở rộng và chuyên sâu hơn. Xây dựng và thực hiện các chương trình, dự án đầu tư hạ tầng và phát triển hạ tầng cho các khu chế xuất, khu công nghiệp và các cụm dân cư, khu đô thị mới tại TP.HCM và các địa phương khác; cung cấp các dịch vụ liên quan cho khu chế xuất, khu công nghiệp; kinh doanh vận tải biển và các dịch vụ liên quan đến vận tải biển (như môi giới hàng hải, đại lý tàu biển, bốc dỡ hàng hoá, giao nhận hàng hóa). Đầu tư tài chính vào các doanh nghiệp khác.

Những hoạt động trên mang tính chuyên ngành, nguồn lực của IPC chính là sự đổi mới, sáng tạo liên tục, bám sát và kiên định với tầm nhìn phát triển trong kinh tế. Muốn biến ý tưởng thành những dự án khả thi, phải không ngừng nâng cao năng lực sử dụng chất xám, kết hợp nghiên cứu khoa học với kinh nghiệm thực tiễn. Có như vậy mới trở thành một công cụ đắc lực cho Nhà nước, tạo ra môi trường đầu tư cụ thể hấp dẫn các đơn vị kinh tế trong và ngoài nước đến làm ăn và phát triển kinh tế địa phương. IPC luôn luôn đặt mục tiêu lợi ích kinh tế và xã hội lên hàng đầu khi thực hiện các dự án phát triển, góp phần vào sự phát triển kinh tế chung của TP.HCM và của khu vực phía Nam thành phố nói riêng.

Không chỉ tăng trưởng về kinh tế, IPC còn ý thức rõ trách nhiệm cộng đồng của doanh nghiệp?

Trước đây và hiện nay trên vùng đất huyện Nhà Bè nhiễm phèn nặng, chỉ thuần nông nghiệp năng suất thấp, đời sống người dân rất khó khăn. Ước mơ được cắp sách tới trường, được ngồi trên giảng đường đại học, có kiến thức trình độ năng lực ở tương lai, có một nghề nghiệp mưu sinh vẫn là điều mong mỏi ngoài tầm với của nhiều mảnh đời đang bất hạnh.

Nhà lưu trú công nhân khu công nghiệp. Ảnh: Phạm Hữu Khánh

Ngoài những nỗ lực để thay đổi đời sống một vùng đất, sự ra đời của chương trình học bổng IPC tiếp sức đến trường cũng là mong muốn thiết thực của tập thể anh em IPC cho sự nghiệp giáo dục. Giáo dục là đầu tư lâu dài cho sự phát triển kinh tế của một quốc gia, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế và tài sản xã hội. Từ năm 2009, nhân dịp kỷ niệm 20 năm ngày thành lập (24.10.1989-2009), IPC đã khởi động chương trình trao học bổng “IPC - Tiếp sức đến trường” với mong ước làm nhẹ phần nào gánh nặng của gia đình, để các em học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn, khuyến khích các em tiếp tục tiếp bước đến trường.

Toàn thể lãnh đạo và tập thể cán bộ - công nhân viên công ty (IPC) đồng quyết tâm chia sẻ một phần phúc lợi của mình để thành lập quỹ học bổng có tổng giá trị 2,5 tỉ đồng, thực hiện trong năm năm, từ niên học 2009-2010 đến hết niên học 2013-2014. Quỹ học bổng này dành cho đối tượng học sinh, sinh viên nghèo hiếu học thuộc hai xã Long Thới và Hiệp Phước của huyện Nhà Bè. Giúp một số lượng lớn các em theo đuổi ước mơ học hành, nghĩa cử này cũng thể hiện một phần cam kết lâu dài của công ty nhằm nâng cao chất lượng sống của người dân trong vùng quy hoạch.

Trong nhiều năm qua, IPC luôn dành một khoản tiền lớn để làm công tác xã hội, trao nhiều học bổng cho nhiều đối tượng khác nhau. Tuy nhiên, chưa có học bổng nào mà giá trị cao, số lượng học sinh, sinh viên nhận học bổng nhiều như học bổng “IPC tiếp sức đến trường” lần này. Học bổng được dành cho các đối tượng học sinh cấp ba (mức cao nhất đến 2 triệu đồng/năm), trung cấp nghề (mức cao nhất 1,5 triệu đồng/ năm), và đại học, cao đẳng (mức cao nhất 3 hoặc 4 triệu đồng/năm).

Chúng tôi hy vọng các em học sinh, sinh viên có nhiều động lực để cố gắng, vươn lên nhiều hơn, không ngừng vượt khó, tận dụng cơ hội học tập nhằm tạo cho bản thân và gia đình mình một tương lai tốt đẹp hơn. Khi đủ điều kiện, trở về xây dựng huyện nhà trở thành huyện mạnh và phát triển của TP.HCM. Thực tế cho thấy qua ba năm chương trình đã tiếp sức tăng gần gấp đôi số học sinh, sinh viên vượt khó học tốt. Cùng UBND huyện Nhà Bè, IPC sẽ tiếp tục góp phần thực hiện tốt sự nghiệp trồng người, chương trình khuyến học khuyến tài, bởi IPC hiểu sâu sắc rằng đó cũng là góp phần xây dựng nguồn nhân lực cho địa phương, cho khu đô thị cảng Hiệp Phước sau này. 

 Kim Yến thực hiện