Nội tình đại học Hoa Sen qua “đại hội bất thường”

Cổ đông được mời tham gia đại hội, bắt đầu diễn ra lúc 8 giờ sáng. Không thuộc diện nhận thư mời nhưng phóng viên các báo đài cũng được mời vào theo dõi, đưa tin. Thậm chí, ban tổ chức còn nhiệt tình cung cấp văn kiện, hồ sơ, báo (có bài viết về “sai phạm” và “tham quyền cố vị” của hiệu trưởng đương nhiệm - PV) liên quan đến những sai phạm của hiệu trưởng và hạn chế của hội đồng quản trị (HĐQT). Ngoài phóng viên, các cổ đông cũng nhận được các tài liệu để “trang bị kiến thức” cho những nội dung nghị sự sắp diễn ra…

Kể tội hiệu trưởng, phê bình HĐQT

Với nhiều cổ đông, sẽ là bình thường nếu kết quả kiểm tra tư cách cổ đông có hơn 100 cổ đông và đại diện ủy quyền tham gia với số cổ phần chiếm 70,5%. Tuy nhiên, việc kiểm tra tư cách đại biểu không gắn với việc phát phiếu biểu quyết và họ coi đó là “bất thường”. Vì vậy, nội dung tưởng chừng chỉ mang tính thủ tục lại xuất hiện những kiến nghị, tranh cãi dẫn đến diễn tiến đại hội bị ngắt quãng.

Chỉ riêng việc giới thiệu chủ tọa đại hội là ông Nguyễn Trung Đức, thành viên hội đồng quản trị, cũng đã tạo ra những tranh luận, có ý kiến không đồng ý. Ông Đức là người đại diện nhóm cổ đông đứng ra triệu tập đại hội đồng cổ đông bất thường. Dù sau đó, cương vị của ông Đức cũng được định đoạt với 98% cổ đông đồng ý ông làm chủ tọa đoàn.

Các cổ đông biểu quyết tại đại hội. Ảnh: TTO

Trễ hơn 30 phút so với dự kiến, đại hội mới bước vào nội dung chính, với diễn tiến: báo cáo về các sai phạm của hiệu trưởng, báo cáo về sự thiếu trách nhiệm của hội đồng quản trị, báo cáo từ nhiệm của HĐQT, thông qua tờ trình về việc bãi nhiệm các thành viên hội đồng quản trị, bầu cử thành viên hội đồng quản trị mới… Những người liên đới tới báo cáo, gồm chủ tịch HĐQT - ông Trần Văn Tạo và hiệu trưởng, kiêm thành viên HĐQT – bà Bùi Trân Phượng chúng tôi không thấy hiện diện tại đại hội.

Đây cũng là phần mà cổ đông và khách mời được nghe gần như là “độc thoại” của các thành viên chủ tọa đoàn, với các báo cáo đề cập đến sai phạm của hiệu trưởng, báo cáo về sự thiếu trách nhiệm của HĐQT… Trong đó, báo cáo về sai phạm của bà Bùi Trân Phượng, hiệu trưởng đại học Hoa Sen dày 9 trang giấy A4 (in một mặt). Như tên gọi, báo cáo liệt kê “những sai phạm nghiêm trọng” và “gây thiệt hại nhiều chục tỉ đồng cho trường đại học Hoa Sen, gây thiệt hại cho các cổ đông, làm giảm uy tín của đại học Hoa Sen với phụ huynh, học sinh – sinh viên”.

Theo đó, các sai phạm lần lượt được liệt kê liên quan đến việc thành lập công ty TNHH nhà hàng khách sạn và du lịch Vĩnh An mà, theo báo cáo này thì: từ sai phạm đầu tiên trong quá trình góp vốn đã kéo theo liên tiếp các sai phạm của hiệu trưởng trong quá trình quản lý đào tạo, quản lý tài chính giữa đại học Hoa Sen và công ty Vĩnh An. Trong đó, quá trình thực hiện dự án Vatel đã bị cơ quan có thẩm quyền xử phạt hai lần (ngày 18.5.2012 vì lý do tuyển sinh và mở lớp đào tạo chương trình Vatel khi chưa được phép của bộ Giáo dục và đào tạo; và ngày 21.4.2014 vì đã tiến hành giảng dạy chương trình chính Vatel trái với quy định pháp luật, ký hợp đồng với giảng viên không có bằng chuyên môn để đào tạo chương trình, thu học phí vượt mức so với quy định của bộ…).

Tiếp theo là những liệt kê sai phạm quy định về đội ngũ giảng viên, về thu học phí từ học viên chương trình Vatel, sai phạm về kế toán tài chính tại công ty Vĩnh An, trong quá trình thực hiện dự án Nguyễn Văn Tráng… Trong đó, đáng chú ý là báo cáo về bà hiệu trưởng giấu doanh thu, số tiền hàng trăm tỉ đồng. Theo báo cáo này, có khoảng 119 tỷ đồng tiền học phí được chuyển vào các khoản “học phí thu trước” và “nợ phải trả” thay vì doanh thu – tích lũy từ năm tài chính 2010 đến 2013.

Một chi tiết đáng lưu ý trong báo cáo về bất ổn trong quản lý nhân sự của bà hiệu trưởng là tỉ lệ nghỉ việc của nhân viên. Theo đó, số nhân viên nghỉ việc từ năm 2009 đến hết tháng 5.2014 là hơn 400 nhân viên, giảng viên. Tỉ lệ nghỉ việc chung của toàn trường luôn ở mức cao, đặc biệt giai đoạn 2009 – 2011 là 15%, riêng năm tháng đầu năm 2014 là 11%...

Báo cáo “phê bình” HĐQT dài bảy trang A4, đề cập sự thiếu trách nhiệm của HĐQT trong công tác quản lý, giám sát hoạt động của đại học Hoa Sen; tình hình HĐQT và các vấn đề nhân sự HĐQT đại học Hoa Sen; đề nghị hội đồng cổ đông bãi nhiệm các thành viên HĐQT. Sự thiếu trách nhiệm của HĐQT trong công tác quản lý, giám sát (tập trung vào mối liên hệ hiệu trưởng và dự án Vatel), việc chấp hành các quy định pháp luật, quy chế tổ chức, về giám sát và báo cáo số tiền 119 tỷ đồng doanh thu… Từ những liệt kê liên quan đến việc góp vốn, điều hành, hoạt động, mối liên hệ hiệu trưởng - Vatel, báo cáo thẳng thắn: “HĐQT đã không thực hiện đúng thẩm quyền, để vốn, tài sản, doanh thu của hội đồng sang lập sử dụng sai mục đích, gây thiệt hại cho các cổ đông, làm giảm uy tín của đại học Hoa Sen…”.

Báo cáo cũng đề cập tình hình nhân sự của HĐQT, các trường hợp miễn nhiệm của thành viên HĐQT gồm: ông Hoàng Anh Phi, Phạm Minh Phương. Đặc biệt là việc từ nhiệm của chủ tịch HĐQT Trần Văn Tạo kể từ ngày 22.10.2013 (biên bản họp số 1779/BB-HĐQT ngày 22.10.2013). Trong phần kết luận, báo cáo đã đề xuất bãi nhiệm hai thành viên (ông Hoàng Anh Phi, Phạm Minh Phương) và năm thành viên còn lại.

Kết quả lấy phiếu tín nhiệm của cổ đông, trong năm thành viên bị đề nghị bãi nhiệm: ông Trần Văn Tạo (chủ tịch), và các thành viên gồm bà Bùi Trân Phượng, ông Đỗ Sỹ Cường, bà Phạm Thị Thủy, ông Nguyễn Trung Đức chỉ có bà Thủy và ông Đức vẫn nhận được niềm tin của cổ đông và được “yên vị”. Tuy nhiên, bà Thủy, trong đề nghị của mình ngay sau công bố kết quả, đã tự xin rút khỏi HĐQT bởi tự nhận thấy một số sai sót trong công tác quản lý và "vì tự trọng".

Ông Đức và bà Thủy là hai, trong số bảy thành viên HĐQT có liên đới tới báo cáo về trách nhiệm của HĐQT trong công tác quản lý, giám sát hoạt động của đại học Hoa Sen nói trên. Khác với bà Thủy, ông Đức không có ý kiến gì về kết quả phiếu bầu trên.

Sự trở lại của “người cũ”

Điều mong chờ nhất của đại hội, sau khi nghe báo cáo, những trần tình, kiến nghị có lẽ là bầu ra được HĐQT mới để quyết định vận mệnh đại học Hoa Sen trong thời gian tới. Bởi, trước và ngay trong đại hội đã có những liên tưởng tới một “Hùng Vương” (đại học Hùng Vương) thứ hai; việc “thay ngựa giữa dòng” thể hiện qua sự “thâu tóm” của nhóm cổ đông mới sẽ chuyển hướng đại học Hoa Sen quay về phía khác: vì mục tiêu lợi nhuận thay vì chất lượng đào tạo và quyền lợi sinh viên. Những bất an – trấn an của các cổ đông, thể hiện dàn trải suốt thời gian nghị sự, trong đó quãng thời gian 10 phút thảo luận bật ra nhiều ý kiến, xoay quanh tương lai đại học Hoa Sen.

Cổ đông Nguyễn Đăng Hưng, sau khi nghe các báo cáo của chủ tọa đoàn, đã đưa ra nhận định “với tư cách là một cổ đông khá vô tư”: “Đại hội đang xoáy vào vấn đề tài chính, kêu gọi phải nghĩ tới quyền lợi của cổ đông. Tài chính phải chia sớm cho cổ đông thay vì để cho thất thoát. Đại học Hoa Sen rõ ràng là đã thành công, doanh thu càng ngày càng cao lên. Đó là một thành quả. Nếu đại học Hoa Sen không càng ngày có tích lũy như thế thì không vấn đề gì, không có đại hội hôm nay. Đại học Hoa Sen là trường tạo được dấu ấn, thương hiệu đáng ca ngợi. Là chỗ đào tạo có chất lượng nhưng phải nghĩ tới tiền đồ, đại cục của trường trong bối cảnh giáo dục Việt Nam đang rất tụt hậu. Dù gì chăng nữa chúng ta phải nghĩ tới tương lai của nó (đại học Hoa Sen - PV). Tôi sợ Hoa Sen sẽ thành một “Hùng Vương” thì rất đáng tiếc”.

Ông Hưng cũng cho rằng, trong quá trình hoạt động và phát triển, sẽ có những khó khăn, sai sót, trong đó có lỏng lẻo về tài chính: “Nhưng phải tính việc lỏng lẻo ấy là có thể khắc phục được hay có gì đó trục lợi cá nhân. Nếu có trục lợi cá nhân thì mới đưa đến trách nhiệm  phải bãi nhiệm, còn đây chỉ là những nghi vấn về lỏng lẻo tài chính”. Ông Hưng đặt câu hỏi: sai sót đó có đến mức bãi nhiệm hiệu trưởng không? Ông cũng kiến nghị nếu nghĩ cho đại cục thì phải làm sao để đại học Hoa Sen làm được những vấn đề theo đúng nghĩa của một đại học tiên tiến thế giới, là “tiến tới khoa học cơ bản, đầu tư cho khoa học, kỹ thuật”. “Đó là hướng đầu tư cần vốn liếng, tiền bạc nên tính chất bất vụ lợi, dùng tiền để đầu tư cho tương lai là rất cần thiết. Tiền chia cho cổ đông phải giới hạn lại chừng mực”, ông Hưng nói.

Cổ đông Nguyễn Thị Hòa phát biểu ý kiến tại đại hội. Ảnh: Lao Động

Cổ đông Nguyễn Thị Hòa cho rằng đại hội là chuyện chẳng đặng đừng bởi bà cũng như những người giữ 30% cổ đông luôn mong muốn HĐQT, ban giám hiệu cùng ngồi lại trao đổi, rút kinh nghiệm tồn đọng nhưng bị từ chối thẳng thừng: “Sau bài viết của báo Thanh Niên, chúng tôi có gửi đơn đề nghị HĐQT, ban giám hiệu giải trình và đề nghị công ty kiểm toán kiểm tra số liệu khi nghe những bất thường xảy ra tại một trường đại học, bởi chúng ta có giấy phép sao không đào tạo trong trường lại ra bên ngoài thành lập công ty, đào tạo bên ngoài...? Vì vậy mới đề nghị đại hội cổ đông bất thường”.

Bà Hòa cho biết, là doanh nghiệp bên ngoài nhưng tâm huyết với giáo dục: “Chúng ta làm giáo dục không phải vì lợi nhuận, siêu lợi nhuận mà các cổ đông ở đây chỉ có giới hạn một phần chia cổ tức nào đó, còn lại nếu hiệu quả, chúng ta có lợi nhuận là điều đáng mừng, bởi có thể đóng góp cho xã hội, học bổng cho sinh viên, xây dựng cơ sở vật chất, tìm những giảng viên giỏi… khi đó chất lượng đào tạo tốt, sinh viên ra trường có công ăn việc làm. Tôi tin những cổ đông ở đây ai đóng góp, tham gia giáo dục cũng chỉ có tiêu chí duy nhất đó”.

Cổ đông Trần Quốc Bình cho rằng có một điều trong báo cáo không chính xác khi cho rằng trách nhiệm của bà Bùi Trân Phượng về nhân sự khi khoa Khoa học - Công nghệ cứ 19 tháng thay trưởng khoa một lần. Ông Bình cho rằng: “Đại hội làm gì thì vẫn phải nghĩ tới tương lai của đại học Hoa Sen. Chưa chứng minh được rằng bà Phượng có trục lợi cá nhân hay không, nếu thực sự trục lợi, đầy đủ chứng cứ thì sao không làm công việc cực kỳ đơn giản là báo cáo cơ quan điều tra. Trong trường hợp phức tạp đi nữa thì trong vòng hai tháng sẽ có khởi tố chứ không cần phải ngồi đây bãi nhiệm làm gì. Chúng ta không ở đây để xem xét người đó đúng hay sai mà phải là tòa án, luật pháp”.

Những ý kiến đặt nghi vấn tính hợp pháp của đại hội, tư cách đại biểu, trong đó việc bảo vệ quyền lợi bà Bùi Trân Phượng của luật sư được ủy quyền đã tạo ra những tranh luận gay gắt và to tiếng. Chủ tọa đoàn liên tục phải ngắt lời. Thư ngỏ của ông Tạo gửi đến đại hội cũng đã được chủ tọa đoàn tiếp nhận nhưng không đọc rộng rãi. Trong phần diễn ra bỏ phiếu tín nhiệm, xen kẽ thời gian chờ ban kiểm phiếu làm việc, trong ý kiến của nhiều cổ đông cũng như ứng viên vào HĐQT, ban kiểm soát mới có nhiều điểm chung khi bộc bạch quan điểm họ là “người cũ” quay lại xốc vác trách nhiệm với trường đại học này. Từ ý kiến tại hội trường cũng như bên lề đại hội, phóng viên ghi nhận được nhiều lý giải về nguồn cơn của việc chẳng đặng đừng phải đại hội bất thường, mong muốn vẫn là không gây xáo trộn nhà trường, ảnh hướng tới sinh viên.

Trong 7 thành viên HĐQT được bầu từ đại hội, có năm người từng gắn bó với trường đại học này. Trong đó, người được bầu làm chủ tịch HĐQT – ông Lưu Tiến Hiệp từng là phó hiệu trưởng và là một trong những sáng lập viên đại học Hoa Sen. “Đại hội cổ đông hôm nay sẽ không có. Tôi ra khỏi trường Hoa Sen từ năm 2007 và từ đó tôi không còn quan tâm gì nữa. Tôi chỉ bắt đầu đọc website của trường cách đây mấy ngày. Việc chị Phượng đưa tới ngày hôm nay là do chị ấy tạo ra.

Chị Phượng đã có 20 năm ở trường Hoa Sen, có một cơ hội bảy năm để điều hành, nhìn lại thấy ban giám hiệu không thay đổi, nhân viên cao cấp thì thay đổi. Hội đồng khoa học thì không có… Những chuyện như vậy cộng với những chuyện rất phi giáo dục, ví dụ khi tung lên báo đại học Hoa Sen nguy cơ bị chiếm đoạt, vậy ai chiếm đoạt? Chị ấy đã làm 20 năm rồi, trường không phải của chị ấy. Không phải gay gắt nhưng tôi nhìn thấy trường đang đi xuống… Khi thay người thì ở đâu cũng vậy, sẽ có những cái mới. Làm lâu quá rồi là trở thành thói quen, bắt đầu gia trưởng. Lúc đó những người điếu đóm ở dưới xưng tụng mà mình rơi vào cái bẫy đó lúc nào không biết…

Khi đã có những sai lầm, mà sai lầm mang tính hệ thống, thì nên đổi và tôi nghĩ thế sẽ tốt. Chị Hòa nếu đúng là cổ đông “cá mập” và đã công bố ba mặt một lời, nếu sau này chị chiếm đoạt trường thì chúng ta sẽ ghi lại ngày hôm nay…” 

Ông Lê Ngọc Luân (cầm micro), luật sư ủy quyền công bố những tài liệu nặc danh thời gian qua bôi nhọ bà Bùi Trân Phượng, hiệu trưởng đại học Hoa Sen. Ảnh: Dân Trí

Đại hội đồng cổ đông bất thường – đại học Hoa Sen kết thúc vào khoảng 17 giờ 15 phút cùng ngày, đã bầu ra chủ tịch hội đồng quản trị mới là ông Lưu Tiến Hiệp và các thành viên, gồm: ông Nguyễn Trung Đức, ông Nguyễn Trọng Duy, ông Nguyễn Đệ, ông Tô Ngọc Ngời, ông Huỳnh Minh Việt và ông Trần Phước Huy.

Các thành viên ban kiểm soát, gồm: ông Phan Hữu Tấn Đức (trưởng ban), ông Nguyễn Hoàng Chương, ông Nguyễn Hữu Phát, bà Võ Thị Anh Thy và bà Đặng Nguyễn Hương Quế Bình.

Kết quả bầu HĐQT này chưa có giá trị ngay mà còn phải chờ UBND TP.HCM, sở Giáo dục và đào tạo TP.HCM phê duyệt.

Trung Dũng

>>Bà Bùi Trân Phượng: “Họ muốn biến tôi thành tội đồ…” 

>>Chuyện gì đang xảy ra ở đại học Hoa Sen?

>>Đã làm đại học phi lợi nhuận thì đừng tư lợi