Sắn dây hạ nhiệt tăng sức

Nghiên cứu hiện đại cho thấy, sắn dây có tác dụng dược lý khá phong phú như hạ nhiệt, cải thiện lưu lượng tuần hoàn não và động mạch vành tim, làm giảm đường huyết, điều hoà rối loạn lipid máu, hạ huyết áp, chống loạn nhịp tim, giải độc, bảo hộ tế bào gan, chống lão hoá và ung thư, dự phòng tích cực tình trạng nhiễm virút đường hô hấp, nâng cao sức chịu đựng của cơ thể trong tình trạng thiếu ôxy...

Sắn dây có thể dùng theo cách uống sống hoặc nấu chín, tuy nhiên sắn dây sống có công dụng hạ nhiệt tốt hơn sắn dây chín. Ở ta hiện nay có hai loại sắn dây: sắn dây ta và sắn dây tàu (có nguồn gốc Trung Quốc). Sắn dây tàu cho lượng bột nhiều hơn nhưng chất lượng giải nhiệt và mùi thơm không bằng sắn ta. Hơn nữa, gian thương thường hay trộn bột sắn thường với bột sắn dây để kiếm lời. Bởi vậy, khi mua người tiêu dùng cần thận trọng, tốt nhất là tự mình mua củ sắn dây tươi về chế biến hoặc thuê các cơ sở có uy tín và đảm bảo vệ sinh. Dân gian thường ướp bột sắn dây với hoa bưởi hoặc hoa nhài để làm tăng thêm sức hấp dẫn của loại nước giải khát độc đáo này. Theo nghiên cứu hiện đại, sắn dây có độc tính rất thấp, không có tác dụng gây đột biến, nếu dùng quá liều lượng cũng không có tác dụng bất lợi.

Có nhiều cách chế biến nước sắn dây giải khát, có thể kể ra vài phương thức chính:

Củ sắn dây thái phiến, phơi hoặc sấy khô: đựng trong lọ kín để dùng dần, mỗi ngày lấy 20 - 30g hãm với nước sôi trong bình kín, sau chừng 20 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày. Khi uống, có thể pha thêm một chút đường phèn. Cũng có thể cho vào nồi sắc lấy nước uống.

Bột sắn dây (ba thìa cà phê), đường trắng vừa đủ: hai thứ đem hoà với nước sôi để nguội trong cốc, chế thêm một chút nước cốt chanh hoặc quất (cũng có thể cho quất hoặc chanh thái lát), quấy đều rồi uống. Tuỳ theo sở thích có thể đem ướp lạnh hoặc cho thêm vài viên nước đá.

Củ sắn dây thái phiến và câu đằng lượng bằng nhau: hai thứ đem tán vụn, phơi hoặc sấy khô, trộn đều rồi đựng trong lọ kín để dùng dần. Mỗi ngày lấy 30g đựng trong túi vải buộc kín miệng rồi đem hãm với nước sôi trong bình kín, sau chừng 20 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày. Đây là loại nước giải khát rất tốt cho người bị cao huyết áp, đau đầu, nhiệt miệng, cổ vai đau nhức.

ThS.BS  Hoàng Khánh Toàn - Chủ nhiệm khoa Y học cổ truyền, bệnh viện Trung ương quân đội 108