Thế nhưng gần đây tôi lại đọc được một số thông tin khuyến cáo uống thường xuyên Atisô sẽ gây hại cho gan, mật… Thông tin nào đáng tin cậy hơn? Nguyễn Thị Loan"- (loannguyen34@...)
Do atiso có tính lạnh nên những người có cơ địa tỳ vị hư hàn, cơ quan tiêu hóa có tính lạnh thì dùng atiso sẽ thêm hại. Ảnh: TL
Atisô là loại cây của vùng Carthage và các vùng Địa Trung Hải, được trồng nhiều ở Ý và Pháp. Từ thế kỷ 19, người Pháp mang sang Việt Nam trồng ở một số khu vực, nhưng chỉ có những nơi như SaPa, Tam Đảo, Đà Lạt cây mới ra hoa. Theo từ điển dược học, atisô là một cây thuốc lợi mật, dưỡng gan. Cây atisô còn non có thể luộc chín, hay nấu canh ăn. Bông atisô là loại rau cao cấp, khi nấu chín rất dễ tiêu hoá, dùng trị đau gan, giảm đau dạ dày, rất cần cho người bị bệnh tiểu đường. Lá và thân của atisô hỗ trợ chống tăng cholesterol, xơ vữa động mạch... Cả ba chất cynarine, cynaroside và scolymoside có trong lá atisô. Trong đó cynarin có tính chất chung là kháng oxy hoá, chống lão hoá, làm giảm bớt hiện tượng sinh ung thư, nên người ta nói chung chung là chất phòng ngừa ung thư. Tuy nhiên, tác dụng của nó rất yếu, không rõ ràng.
Do atiso có tính lạnh nên những người có cơ địa tỳ vị hư hàn, cơ quan tiêu hóa có tính lạnh thì dùng atiso sẽ thêm hại. Ngoài ra, khi uống quá nhiều atisô mà cơ thể không hấp thu hết thì gan, thận phải làm việc nhiều hơn để đào thải phần dư thừa. Như vậy, cứ tưởng uống nhiều atisô là tốt cho gan nhưng thực ra lại là hại. Lạm dụng atiso còn có thể dẫn đến chán ăn, ăn không thấy ngon miệng. Cách dùng tốt nhất là mỗi ngày chỉ nên dùng 10 - 20g sắc với nước nếu dùng tươi, 5 - 10g nếu dùng khô. Với loại trà đóng gói, cũng chỉ uống 2 - 3 túi mỗi ngày là đủ.
ThS-BS. Võ Thị Thu
(Giảng viên học viện Y dược học cổ truyền Việt Nam)