Tính đến 13 giờ ngày hôm nay (20.9), vùng "rốn lũ" Tân Hóa, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình - nơi trở nên nổi tiếng bởi được công nhận là một trong những "Làng du lịch tốt nhất thế giới" năm 2023 - có gần 430 ngôi nhà bị ngập sâu từ 0,5-2m.
Bình yên bên lũ dữ
Bà Trương Thị Xuân (73 tuổi) - người dân ở làng Tân Hóa chia sẻ ngày trước lũ đến là cả làng chạy lên núi, sống trong lo âu vì sợ tài sản mất mát hư hại rồi lâm cảnh đói khát cùng cực. Đến khi nước rút, mọi người tất tả chạy về lại nhà thì mọi thứ đều bị nước cuốn trôi, mất trắng. Cuộc sống người dân rơi vào cảnh "màn trời chiếu đất". Nhưng giờ đây Tân Hóa khác lắm vì đã có nhà phao…
"Khi được cảnh báo sẽ có lũ, chúng tôi đã di dời đồ đạc, tài sản lên nhà phao cất giữ. Sau đó tích trữ lương thực, nước uống cho đế 10 ngày. Nước đến mép sân thì cả nhà chuyển lên nhà phao sống và sinh hoạt. Nước dâng đến đâu, nhà nổi đến đó chúng tôi không còn lo lắng gì" – bà Xuân bày tỏ.
Theo người dân ở làng Tân Hóa, hiện họ sinh hoạt một cách chủ động, bình yên trong mùa lũ. Nhiều nông dân ở ngôi làng này thậm chí còn phấn khởi vì lũ đến, bởi khi nước rút để lại một lượng lớn phù sa bồi đắp, giúp đất đai thêm màu mỡ giúp bà con canh tác thuận lợi.
Ông Trương Thanh Duẫn, Chủ tịch UBND xã Tân Hóa, cho hay trước đây, lũ đến luôn là nỗi ám ảnh, khiến cuộc sống người dân trở nên đầy căng thẳng và lo lắng. Tuy nhiên, nhờ những ngôi nhà phao thích ứng với thời tiết - một sáng kiến đặc biệt tại địa phương này trong những năm gần đây, mọi thứ đã thay đổi hoàn toàn.
"Người dân Tân Hóa không còn cảm giác hoảng sợ khi lũ về, mà thay vào đó, họ cảm thấy lũ lụt là điều bình thường, thậm chí còn vui vẻ chào đón lũ", ông Duẫn nói.
Theo lãnh đạo xã Tân Hóa, mô hình "sống chung với lũ" đã khẳng định sự linh hoạt trong cách sống và tinh thần lạc quan của người dân và hòa quyện một cách hài hòa với thiên nhiên, kể cả trong những ngày lũ dữ.
Có những trải nghiệm độc đáo trong lũ
Ông Nguyễn Châu Á, Giám đốc Oxalis cho biết người dân Tân Hóa trong những năm qua đã thích ứng với tình hình lũ lụt hàng năm, họ đã có nhà phao chống lũ do đó mọi thứ gần như là bình thường đối với người dân. Trong bối cảnh ngày lũ như thời điểm nước dâng, người dân nơi đây còn xem lũ là một dịp lý tưởng để phát triển du lịch.
Họ mong đợi du khách đến vào mùa lũ để tham gia trải nghiệm hấp dẫn và mới lạ như chèo thuyền hoặc thả lưới bắt cá ngay trên các ngôi nhà phao nổi, thưởng thức các bữa ăn địa phương ngay trên chính những ngôi nhà phao của người dân.
"Thậm chí khách có thể đăng ký nghỉ đêm trên những căn homestay làm trên nhà phao của người dân. Đây là những hoạt động độc đáo mà rất ít nơi có được, biến mỗi đợt lũ thành cơ hội để kết nối và chia sẻ văn hóa với khách du lịch", ông Nguyễn Châu Á chia sẻ.
Ông Đinh Tiến Dũng, Phó Chủ tịch UBND huyện Minh Hóa, đánh giá rằng ngày nay, người dân ở "Làng du lịch tốt nhất thế giới" Tân Hóa thực sự đã biến đau thương trong quá khứ thành hành động. Mùa lũ với người dân hiện không phải là sự đe dọa của thiên nhiên mà thành một cơ hội để phát triển du lịch, họ đã biến thách thức của lũ lụt thành một lối sống mới, thích nghi hoàn toàn với điều kiện thời tiết khắc nghiệt, tạo nên một mô hình sống chung với lũ đầy chủ động và sáng tạo.
"Du khách đến tham gia những trải nghiệm mùa lũ Tân Hóa tin rằng sẽ rất độc đáo mà không nơi nào có được", ông Dũng đánh giá.
"Lật ngược thế cờ"
Ông Hồ An Phong, Thứ trưởng Bộ VH-TT-DL, sau khi đọc thông tin trên báo Người Lao Động, đã bày tỏ: "Nhớ lại trận lũ lịch sử 2010 khiến Tân Hóa chìm trong đau thương, mất mát chừng nào thì ngày nay họ đã biết "Lật ngược thế cờ" nhờ vào sự sáng tạo và khả năng thích nghi đáng nể của người dân. Họ đã rất chủ động, thích ứng với thời tiết; vì trước đây lo âu khủng khiếp thì trái lại ngày nay họ bình yên trên lũ, đón lũ đến một cách lạc quan, vui vẻ.
Theo ông Hồ An Phong, "Làng du lịch tốt nhất thế giới" Tân Hóa sẽ trở thành một biểu tượng của cách làm du lịch bền vững thích ứng thời tiết, nơi mà thiên nhiên khắc nghiệt không còn là "kẻ thù", mà trở thành một phần trong cuộc sống thường nhật của người dân và là điểm đến mới mẽ, thu hút độc đáo đối với du khách gần xa.
Hoàng Phúc