Giữ đất cho dân - tầm nhìn của Bí thư Thành ủy TP.HCM

Quyết định của Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang về việc dừng dự án nhà ở tại khu vực Bến Nhà Rồng (quận 4 cũ) để mở rộng Không gian văn hóa Hồ Chí Minh và công viên; đồng thời chuyển khu đất "vàng" số 1 Lý Thái Tổ (quận 10 cũ) rộng 37.000 m² thành công viên, dựng tượng đài tưởng niệm đồng bào mất vì COVID-19, thể hiện một tầm nhìn phát triển khác biệt: đặt con người, ký ức và chất lượng sống lên trên lợi ích kinh tế ngắn hạn.

Giữa trung tâm TP, nơi mà mỗi mét vuông đất có thể sinh lời hàng trăm tỉ đồng, quyết định dành đất cho công viên và tưởng niệm mang ý nghĩa vượt ra ngoài phạm vi quy hoạch, đó là tuyên ngôn phát triển nhân văn, một giá trị cốt lõi mà Đại hội Đại biểu Đảng bộ TP HCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025–2030 vừa khẳng định: phát triển vì con người, lấy người dân làm trung tâm, hướng tới một đô thị văn minh - hiện đại - nghĩa tình.

TP.HCM đã từng là tâm dịch COVID-19, là nơi hàng chục ngàn người đã nằm xuống, nơi bao câu chuyện đau thương và tình người sâu đậm được viết nên. Tượng đài tưởng niệm ở khu đất Lý Thái Tổ không chỉ là công trình kiến trúc mà là một không gian ký ức, nơi người dân được cúi đầu tri ân, nơi các thế hệ mai sau hiểu rằng sự bình yên hôm nay được đánh đổi bằng mất mát và đoàn kết. Trong một đô thị hối hả, có được khoảng lặng như vậy là điều vô giá.

Cùng lúc, việc dừng dự án nhà ở ở khu vực Bến Nhà Rồng để mở rộng hạ tầng giao thông, phát triển các công trình công cộng là bước đi thể hiện tư duy quy hoạch dài hạn. Đó không chỉ là mở rộng đường mà là mở rộng tầm nhìn, hướng tới một TP đáng sống, nơi người dân có thể đi lại thuận tiện, hít thở không khí trong lành và cảm thấy tự hào về nơi mình đang sống.

Thực tế, nhiều quốc gia phát triển đã đi qua con đường tương tự. Singapore, với diện tích chỉ hơn 700 km², vẫn kiên định giữ tỉ lệ mảng xanh đô thị trên 50%, biến "đảo quốc sư tử" thành "thành phố trong rừng". Seoul (Hàn Quốc) từng phá bỏ cao tốc Cheonggyecheon ngay trung tâm thủ đô để khôi phục lại dòng suối tự nhiên. Kết quả là suối Cheonggyecheon trở thành điểm đến biểu tượng, giúp Seoul giảm ô nhiễm, tăng du lịch và gắn kết cộng đồng.

Những ví dụ ấy cho thấy một TP văn minh là TP biết dành không gian cho thiên nhiên, ký ức và cộng đồng. TP.HCM, với hai quyết định được Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang công khai tại Hội nghị tổng kết 50 năm văn học - nghệ thuật TP.HCM ngày 18.10 vừa qua, đã thể hiện tinh thần ấy, tức là chọn con đường phát triển bền vững thay vì tăng trưởng nóng, đúng với định hướng "tăng trưởng xanh, đô thị sinh thái, lấy người dân làm chủ thể" được Đại hội Đại biểu Đảng bộ TP.HCM xác lập cho giai đoạn 2025-2030.

Giá trị xã hội của một công viên, của một tượng đài tưởng niệm, không thể đo bằng tiền. Khi người dân có nơi để tản bộ, để nhớ về quá khứ, để dạy con trẻ về lòng biết ơn, đó chính là nền tảng của văn hóa đô thị. Một TP đáng sống không chỉ có đường rộng, nhà cao, mà phải có ký ức được giữ gìn và cảm xúc được nuôi dưỡng.

Với việc dành lại đất vàng cho công viên, TP.HCM đang chứng minh rằng phát triển không đồng nghĩa với "xây thêm" mà có khi là biết dừng đúng lúc để giữ lại điều đáng quý. Đây cũng là biểu hiện sinh động của tinh thần "phát triển vì con người", phương châm xuyên suốt trong các định hướng mà lãnh đạo TP nhiều lần nhấn mạnh.

Công viên tưởng niệm những người mất vì COVID-19 không chỉ là nơi tưởng nhớ mà còn là biểu tượng của lòng nhân ái và sức sống mãnh liệt, hai giá trị làm nên bản sắc TP.HCM. Và khi TP biết tôn trọng ký ức, biết dành lại không gian cho con người, cũng là lúc TP.HCM thật sự trưởng thành trên hành trình trở thành đô thị đáng sống hàng đầu khu vực.

Quốc Hy