Điện thoại di động có thật sự làm bạn bị ung thư?

Cho đến tuần trước, khi các chuyên gia đến từ Chương trình độc học Quốc gia Hoa Kỳ công bố kết quả nghiên cứu thực hiện trên chuột, cho rằng bức xạ điện thoại có thể gây ung thư, làn sóng tranh cãi một lần nữa diễn ra ở khắp nơi trên thế giới, trong các bàn ăn của các nhà khoa học hàng đầu về lĩnh vực. Không chỉ giới khoa học, những người bị tác động nhiều nhất bởi những thông tin như thế này không ai khác chính là người dùng, họ bắt đầu trở nên hoang mang hơn. Thế nhưng, rõ ràng, đây chỉ mới là một nghiên cứu mang tính chất tham khảo, chưa thể khẳng định điều gì, và theo một số chuyên gia, tính xác thực của nó vẫn còn là một dấu hỏi tròn trĩnh. 

Nghiên cứu được tiến hành bởi nhóm nhà khoa học thuộc Chương trình độc học Quốc gia ở Mỹ, diễn ra trong 2 năm, và thực hiện trên 1.000 cá thể chuột. Họ cho những con chuột này tiếp xúc với bức xạ phát ra từ điện thoại di động, suốt 9 giờ mỗi ngày, ở các cường độ khác nhau. Sau 2 năm, không một khối u nào ở não hoặc tim hình thành ở chuột cái. Nhưng, điều kỳ lạ là có khoảng 3% chuột đực phát triển một loại ung thư não, được gọi là u nguyên bào thần kinh đệm ác tính, và có đến 6% được phát hiện tăng trưởng khối u tim gọi là ‘schwannomas’.

Mặc dù kết quả này gợi lên một quan niệm về nguy cơ bị ung thư, sau khi tiếp xúc với bức xạ điện thoại di động trong một thời gian dài, bác sĩ Michael Lauer đến từ Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ, người chịu trách nhiệm xem xét lại (review) nghiên cứu trước khi công bố, cũng cho rằng kết quả cần được diễn giải một cách thận trọng.

Số lượng các trường hợp ghi nhận ung thư rất nhỏ, nghĩa là chúng có thể chỉ là những đốm sáng trên một bầu trời tối đen của thống kê. Theo quan điểm của ông Lauer, không thể khẳng định bức xạ điện thoại là yếu tố chính dẫn đến ung thư. Hơn nữa, có một thực tế trong nghiên cứu, là những con chuột tiếp xúc với bức xạ được cho là có thể gây ung thư, lại sống lâu hơn so với những con chuột thuộc nhóm không tiếp xúc. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến độ tin cậy của kết quả nghiên cứu mới trở nên suy yếu hơn. 

Một điểm đặc biệt khó hiểu khác của nghiên cứu là không một cá thể nào trong số những con chuột thuộc nhóm kiểm soát (không tiếp xúc bức xạ) có phát triển ung thư. Trước đây, người ta từng ghi nhận tỷ lệ điển hình của u thần kinh đệm và schwannomas ở chuột bình thường, lần lượt là khoảng 2% và 1%.

Giáo sư Kevin McConway tại Đại học Mở (Anh) cũng tỏ ra nghi ngờ. “Trong thí nghiệm này, bắt đầu từ trước khi sinh, các động vật đã phải chịu bức xạ tần số radio 9 giờ/ngày, bảy ngày một tuần, trong suốt quãng đời của chúng”, ông nói. “Hầu như mọi người không sử dụng điện thoại của họ ở bất cứ nơi nào gần khu vực đó”. Những con chuột trong nghiên cứu đã tiếp xúc với bức xạ ở các cường độ khác nhau, nhưng hầu hết đều cao hơn so với mức cho phép của các tiêu chuẩn an toàn hiện nay, đang được áp dụng đối với các nhà sản xuất điện thoại di động.

Bức xạ mà chuột tiếp xúc cũng cao hơn mức giới hạn an toàn, theo ông McConway. Vị giáo sư này cho rằng nghiên cứu không thật sự khẳng định được điều gì rõ ràng, khi mà các nhà khoa học đã đưa ra một bảng kết quả sau quá trình họ áp dụng bức xạ quá mức cho phép lên chuột, trong khi những gì mà chúng ta tiếp xúc hàng ngày khi sử dụng smartphone lại nằm trong ngưỡng an toàn. Một nghiên cứu thực hiện trong vòng 29 năm bởi các nhà khoa học Úc, mới đây cũng cho thấy việc sử dụng điện thoại di động không làm tăng nguy cơ ung thư não. 

Vậy là cho đến hiện tại, mối liên kết giữa điện thoại di động và ung thư vẫn còn khá yếu ớt, và McConway cho rằng: “Tôi sẽ không ngừng sử dụng điện thoại di động của mình, chỉ vì nghiên cứu này”. Có thể nghiên cứu mới thực sự là một bước ngoặt lớn trong sự hiểu biết của chúng ta về các nguy cơ của việc sử dụng điện thoại di động, song vẫn còn quá sớm để đưa ra bất cứ kết luận nào. 

Theo: Tinh Tế, Washington Post, Wall Street Journal, Newscientist, Fusion​