Việc ai đúng, ai sai vẫn đang chờ các cơ quan chức năng điều tra làm rõ. Tuy nhiên, có một nguyên nhân mà lâu nay ai cũng thấy hết sức nguy hiểm, đó là tình trạng xe buýt được ưu tiên lưu thông chung làn với xe gắn máy.
Khoảng 3.000 xe buýt (hoạt động trên 150 tuyến) từ nhiều năm nay được phép lưu thông ở tất cả các làn đường trên địa bàn TP.HCM. Trong khi cơ sở hạ tầng giao thông vốn chật hẹp cộng với số lượng xe gắn máy hai bánh lên đến sáu triệu chiếc thì việc để hàng nghìn chiếc xe buýt to đùng như những “ngôi nhà di động” lưu thông chung làn với cả biển xe gắn máy là hết sức nguy hiểm.
Trả lời trên báo Tuổi Trẻ, trung tá Nguyễn Bình Tâm (đội trưởng đội Cảnh sát giao thông Công an quận Bình Tân, TP.HCM) nói: Xe buýt hiện được hưởng khá nhiều ưu đãi. Ngoài việc được trợ giá, xe buýt còn được ưu tiên đi vào một số đường cấm, được dừng, đậu tại nhiều điểm cấm các loại phương tiện khác dừng, đậu. Thậm chí có tuyến đường xe buýt được ưu tiên đi vào đường ngược chiều, khiến người đi đường và chính bản thân tài xế xe buýt cũng có cảm giác xe buýt “đứng trên pháp luật”, được hưởng những quyền đặc biệt mà người khác không có.
Trên thực tế, dựa vào “lá bùa” này, nhiều lái xe buýt thường xuyên lạm dụng quyền này vô tư lưu thông chung làn với xe gắn máy, lấn chiều đường ngược lại, chuyển làn loạn xạ không đúng quy định, chèn ép xe gắn máy và cũng hiếm khi thấy cảnh sát giao thông xử phạt xe buýt.
Từ những đặc quyền “đứng trên pháp luật” đó, thì tâm lý được quyền chạy ẩu, lấn lướt các phương tiện giao thông khác của các tài xế xe buýt được dung dưỡng và thành thói quen ứng xử xấu trên đường.
Tất nhiên, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tai nạn xe buýt tại TP.HCM thời gian qua, một trong những nguyên nhân sâu xa là hạ tầng và tổ chức giao thông. Theo viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM, thành phố hiện có hơn 7.000km đường giao thông nhưng chỉ có khoảng 1/3 trong số đó, tức 2.000km, là đường rộng cho xe buýt chạy được. Và có một nghịch lý nữa là đường ít và hẹp nhưng lại thích làm xe buýt to. Lẽ ra thành phố phải quan tâm hơn nữa trong việc làm những làn đường ưu tiên hoặc dành riêng cho xe buýt hoạt động hoặc phát triển nhiều loại xe vận tải công cộng có kích thước phù hợp với tình trạng hạ tầng giao thông trước mắt.
Không thể vì mục đích thu hút người dân đi phương tiện công cộng mà cho phép xe buýt cái quyền ưu tiên dẫn đến gây mất văn minh đô thị, trở thành hiểm hoạ khôn lường đối với người dân.
Thành Dân