Chiều nay (4.6), HNG đã tổ chức Đại hội cổ đông thường niên 2021 tại TPHCM. Do tình hình dịch bệnh COVID-19 nên chương trình đã thực hiện dưới hình thức trực tuyến, với sự tham gia của văn phòng TP.HCM, văn phòng Gia Lai và các cổ đông. Tại đây, ông Trần Bảo Sơn – thành viên HĐQT, Tổng Giám đốc công ty đã báo cáo về kết quả sản xuất kinh doanh năm 2020 và giai đoạn 2020 trở về trước, kế hoạch sản xuất kinh doanh năm 2021 và đến 2023 của HNG và đã được Đại hội biểu quyết thông qua.
HNG tổ chức Đại hội cổ đông thường niên 2021 tại TPHCM qua hình thức trực tuyến.
Cụ thể, về kết quả sản xuất kinh doanh năm 2020, sản lượng thu hoạch chuối của HNG đạt 195.694 tấn, các loại cây ăn trái khác là 3.988 tấn và mủ cao su là 7.913 tấn. Doanh thu đạt 2.375 tỷ đồng, lỗ hoạt động sản xuất kinh doanh 910 tỷ đồng. HNG thực hiện chuyển nhượng trước một công ty An Đông Mia Việt Nam (sở hữu công ty Lumphat tại Campuchia) trong 4 công ty đã thỏa thuận bán cho THAGRICO như đã nói trên, để có lợi nhuận sau thuế trong năm 2020 là 21 tỷ đồng. Đến 31.12.2020, nợ tăng lên 2.448 tỷ tổng nợ là 15.990 tỷ đồng, lỗ lũy kế 2.306 tỷ đồng, vốn điều lệ công ty là 11.085 tỷ đồng.
Từ năm 2021, tổng diện tích đất HNG còn lại là 35.749 ha. Tại Lào có 27.376 ha. Tổng diện tích chuối năm 2021 là 4.257 ha chuối (giảm 3.673 ha do bán hai công ty tại Campuchia là Lumphat và Andong Meas trong số bốn công ty cho THAGRICO), 200 ha dứa đang cho thu hoạch. Tuy nhiên, do thiếu vốn dẫn đến thiếu vật tư nông nghiệp và thiếu công nhân do nợ lương nên vườn cây bị suy giảm sản lượng thu hoạch và phẩm cấp chất lượng.
Ông Trần Bá Dương, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Nông nghiệp quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (HAGL Agrico) phát biểu tại đại hội.
Mặt khác, các vườn cây ăn trái trong tình trạng thiếu nước tưới do hệ thống hạ tầng điện nước không đáp ứng kỹ thuật nên vườn cây bị suy giảm sản lượng thu hoạch và phẩm cấp chất lượng; diện tích cao su là 17.308 ha, nhưng diện tích khai thác mủ chỉ là 6.807 ha, còn lại là cao su bị còi cộc và đất trống. Tại Bắc Campuchia có hai công ty với tổng diện tích là 8.373 ha, trong đó có 476 ha chuối và 1.244 ha xoài và mít đều trong tình trạng thiếu nước và hư hại nặng, diện tích đất còn lại chủ yếu là cao su, đất trống, đồi đá và dốc. Giao thông kết nối khó khăn nên chi phí thu hoạch và vận chuyển cao không hiệu quả.
Với thực trạng vườn cây như trên, cùng với tình hình dịch bệnh Covid đang xảy ra nghiêm trọng tại Lào và Campuchia đã gây khó khăn rất lớn trong việc vận chuyển cung ứng vật tư nông nghiệp cho các nông trường và trái cây xuất khẩu. Đội ngũ nhân sự kỹ thuật, thi công cơ giới, đầu tư xây dựng, nhà thầu qua lại các cửa khẩu đều bị cách ly mất nhiều thời gian và chi phí. Với những khó khăn nêu trên, kế hoạch hoạt động năm 2021 của công ty HNG được điều chỉnh giảm so với kế hoạch trình tại Đại hội cổ đông bất thường ngày 8.1.2021.
HNG sẽ tiếp tục phát triển diện tích trồng mới các loại cây ăn trái chủ lực (chuối, dứa, xoài) trong thời gian tới. Ảnh tư liệu
Xác định cây ăn trái tiếp tục là mảng kinh doanh tạo ra doanh thu chủ lực cho công ty, vì vậy HNG sẽ tập trung chăm sóc, cải tạo vườn cây hiện hữu, ưu tiên sử dụng phân bón hữu cơ để cải tạo đất và nâng chất lượng 4.733 ha chuối, 158 ha dứa, 3.424 ha xoài và 6.807 ha cao su để khai thác mủ. Hủy bỏ các vườn cây ăn trái kém hiệu quả. Trồng mới 1.030 ha chuối và 200 ha dứa.
Về hạ tầng kỹ thuật, công ty đầu tư mới hệ thống thủy lợi bao gồm: các trạm bơm chính; hệ thống ống/kênh dẫn nước; hệ thống hồ chứa trung gian và hồ tưới. Đầu tư mới và nâng cấp hệ thống đường điện, trạm biến áp và các trục giao thông chính yếu trong nông trường để phục vụ nhu cầu cấp bách cho sản xuất. Về công trình trên đất, đầu tư các xưởng đóng gói và hệ thống ròng rọc kéo chuối, khu nhà ở công nhân, nhà ở cán bộ, nhân viên các xí nghiệp. Đầu tư máy và thiết bị nông nghiệp để trồng mới và chăm sóc vườn cây. Đầu tư các loại xe cơ giới phục vụ thi công hạ tầng giao thông, thủy lợi và xây dựng. Đầu tư phương tiện vận chuyển vật tư nông nghiệp, trái cây, xe đưa đón công nhân.
Về tài chính, ngày 8.1.2021 công ty HAGL Agrico đã tổ chức Đại hội cổ đông bất thường để thông qua việc phát hành cổ phiếu với mục đích: Hoán đổi các khoản nợ 5.500 tỷ đồng với Công ty cổ phần Nông nghiệp Trường Hải (THAGRICO); Thanh toán các khoản nợ đến hạn 1.914 tỷ đồng, trong đó nợ với các công ty liên quan của HAGL là 703 tỷ đồng. Tuy nhiên, theo Luật chứng khoán mới năm 2021 thì việc phát hành cổ phiếu để hoán đổi nợ chưa thực hiện được vì phải được Đaị Hội Đồng Cổ Đông thông qua Báo cáo tài chính năm 2020 đã được kiểm toán.
Vì việc tăng vốn theo ĐHCĐ Bất thường ngày 08.01.2021 không thực hiện được do thiếu vốn, THAGRICO đã cho HNG vay thêm 1.004 tỷ đồng, tổng nợ THAGRICO đến 31.5.2021 là 7.278 tỷ đồng. Đồng thời HNG sẽ xin tăng vốn trong kỳ ĐHCĐ thường niên ngày hôm nay với vốn điều lệ được tăng lên 7.415 tỷ đồng thành 18.500 tỷ đồng. Dự kiến nợ giảm 7.400 tỷ đồng, như vậy tổng nợ còn lại là 8.574 tỷ đồng.
Kế hoạch sản xuất kinh doanh, đầu tư và cơ cấu tài chính năm 2021, công ty dự kiến sản lượng thu hoạch là 96.063 tấn chuối, 4.424 tấn dứa, và 5.020 tấn trái cây khác; sản lượng mủ cao su là 6.548 tấn. Doanh thu năm 2021 đạt 1.465 tỷ đồng, lỗ 84 tỷ đồng. Với tổng mức đầu tư 1.024 tỷ đồng.
Công ty cũng có kế hoạch đầu tư chuồng trại, chăn nuôi bò sinh sản, bò thịt theo mô hình bán chăn thả trong vườn cây cao su hoặc vườn cây ăn trái (xoài) xấu được chuyển đổi.
Ngoài ra, đề ra kế hoạch hoạt động sản xuất kinh doanh dài hơi hơn, cho các năm 2022 – 2023, HNG sẽ tiếp tục hoàn thiện quy hoạch tổng thể và đầu tư đồng bộ hạ tầng kỹ thuật (thủy lợi, điện, giao thông), các công trình trên đất (xưởng đóng gói, nhà - ở công nhân, văn phòng và nhà ở xí nghiệp, tổng kho, trung tâm cơ khí - sửa chữa). Tổ chức hoạt động giao nhận vận chuyển trong các khu liên hợp nông nghiệp. Cụ thể, tập trung chăm sóc vườn cây hiện hữu để nâng sản lượng, chất lượng và hiệu quả kinh tế. Duy trì và mở rộng thị trường xuất khẩu trái cây tươi, trái cây chế biến cho các thị trường mục tiêu. Hợp tác với các đối tác có công nghệ, kỹ thuật trong lĩnh vực nông nghiệp và hệ thống phân phối lớn để phát triển diện tích trồng mới các loại cây ăn trái chủ lực. Trồng mới 3.100 ha chuối, 1.200 ha dứa, chăm sóc 16.000 ha cao su.
Công ty cũng có kế hoạch đầu tư chuồng trại, chăn nuôi bò sinh sản, bò thịt theo mô hình bán chăn thả trong vườn cây cao su hoặc vườn cây ăn trái (xoài) xấu được chuyển đổi. Năm 2022, đầu tư trang trại chăn nuôi bò sinh sản và bò thịt theo mô hình bán chăn thả với quy mô 12.000 con bò sinh sản, 5.000 con bò thịt. Sau khi tổ chức chăn nuôi bò giai đoạn 1 hiệu quả, chúng tôi sẽ tiếp tục đầu tư chuồng trại và tăng quy mô đàn trong năm 2023 lên thêm 18.000 con bò sinh sản và 10.000 con bò thịt và tiếp tục phát triển chăn nuôi bò cho những năm tiếp theo tiếp theo.
Công ty cũng sẽ tổ chức quản trị sản xuất theo mô hình Khu liên hợp + Công ty - Cụm xí nghiệp - Xí nghiệp - Nông trường đảm bảo đủ cơ số công nhân, cán bộ kỹ thuật, quản lý theo cấu trúc, sơ đồ tổ chức và định biên nhân sự thông qua phát triển nguồn nhân lực tại chỗ, với công tác tuyển dụng, đào tạo và chế độ chính sách phù hợp...
HNG được thành lập từ năm 2010, và chỉ tập trung trồng các loại cây công nghiệp là cây cao su, cây cọ dầu với tổng diện tích 84.000 ha, trong đó 8.900 ha tại Việt Nam, 27.376 ha tại Lào và 47.724 ha tại Campuchia. Kết quả hoạt động năm 2017 theo báo cáo tài chính, thì tổng nợ của HNG là 22.129 tỷ đồng, vốn điều lệ của công ty là 7.671 tỷ đồng.
Tại năm 2018 mặc dù trước đó HNG đã được nhà nước tái cơ cấu các khoản nợ và lãi nhưng công ty đã bị mất thanh khoản nghiêm trọng, không còn khả năng trả nợ gốc và lãi vay đến hạn, 100% vườn cọ dầu bỏ hoang phế, hơn 50% vườn cây cao su bị còi cọc, hư hại, các vườn cây ăn trái đang ở giai đoạn trồng thử nghiệm bị sâu bệnh, xuống cấp, thu hoạch với năng suất kém do không có kinh phí để chăm sóc, chỉ duy nhất loại cây chuối là khả thi với diện tích đã trồng 4.658 ha. Trong tình hình khó khăn về tài chính, để có nguồn vốn duy trì chăm sóc vườn cây, đầu tư trồng mới và thanh toán các khoản vay đến hạn, HNG đã mời gọi THACO tham gia đầu tư với định hướng là HAGL và THACO tập trung cho HNG phát triển trồng cây ăn trái mà tập trung là cây chuối.
THACO đã sở hữu 35% cổ phần của HNG, tương đương 3.890 tỷ đồng và tiến hành thực hiện tái cơ cấu tài chính với các giải pháp là THACO thông qua công ty Đại Quang Minh mua lại và trả 1 số nợ thay cho HAGL Myamar 6.000 tỷ đồng, qua đó HAGL đã có tiền để cho HNG vay 2.187 tỷ đồng và THACO cũng cho HNG vay 1.703 tỷ đồng.
Đồng thời, THACO đã mua ba công ty của HNG là Công ty Cao su Đông Dương và Công ty Đông Pênh tại Campuchia, công ty Cao su Trung Nguyên tại Gia Lai, với tổng diện tích đất 22.462 ha, tổng giá chuyển nhượng là 7.623 tỷ đồng để giảm nợ tới hạn và tham gia khai thác quỹ đất đang để hoang hóa.
Theo BCTC đến ngày 31.12.2018 nợ giảm 2.274 tỷ xuống còn 19.855 tỷ đồng, trên vốn điều lệ tăng lên 1.197 tỷ thành 8.868 tỷ đồng, lỗ 660 tỷ đồng.
Như vậy qua năm 2019 tổng diện tích đất của HNG giảm 22.462 ha còn lại là 56.493 ha và trồng mới thêm được 3.031 ha chuối đưa tổng diện tích chuối là 7.930 ha, 3.267 ha xoài, 2.110 ha mít và 4.997 ha cây ăn trái khác. Diện tích cao su 31.085 ha. Diện tích cọ dầu 9.110 ha. Tổng doanh thu năm 2019 là 1.811 tỷ đồng, lỗ 2.444 tỷ đồng, nợ giảm 8.587 tỷ và tổng nợ còn lại là 13.542 tỷ đồng; vốn điều lệ tăng 3.394 tỷ lên là 11.085 tỷ đồng.
Trong năm 2020, THACO tiếp tục hỗ trợ cho HNG vay (không có tài sản đảm bảo, lãi suất bằng các ngân hàng thương mại) tổng số tiền 6.274 tỷ đồng để tiếp tục đầu tư trồng mới. Đến giữa năm 2020, HNG bị thiếu hụt dòng tiền để thanh toán các khoản nợ đến hạn, thiếu tiền mua vật tư chăm sóc và đầu tư cho các hạ tầng kỹ thuật quan trọng là nước và điện. Tại Campuchia nhiều vườn cây bị xuống cấp nghiêm trọng. Trước thực trạng đó, ban lãnh đạo HNG và HAGL đã nhiều lần họp với THACO để tìm giải pháp giải quyết các khó khăn với phương án đề ra là: THAGRICO mua tiếp bốn công ty sở hữu các phần đất tại Koun mun Campuchia và tại Đắk Lắk, Gia Lai với diện tích đất 20.744 ha và giá tiền là 9.095 tỷ, đồng thời bán lại toàn bộ cổ phần cho HNG và HNG còn nợ lại THACO số tiền hơn 2.600 tỷ đồng (không trả lãi và hoàn trả từng phần trong 3 năm) và sở hữu phần đất còn lại với tổng diện tích 35.749 ha (trong đó tại Bắc Campuchia 8.373 ha và tại Lào là 27.376 ha). Tuy nhiên, HNG và HAGL không thỏa thuận được với ngân hàng về thanh toán nợ để lấy giấy tờ đất của bốn công ty trên đang là tài sản thế chấp nợ của HAGL và HNG để giao cho THACO nên THACO bất đắc dĩ phải tiếp quản luôn HNG từ HAGL thông qua việc tăng vốn cho HNG để cấn trừ nợ và có vốn để HNG tiếp tục đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh trong giai đoạn 2021-2023.
Tr.Văn