Ngày nào tôi cũng nhìn máy bay khi đứng trong văn phòng có nhiều cửa sổ. Trong âm thanh rầm rì, chiếc máy bay nhỏ nhẹ nhàng trôi qua, giữa những cụm mây rời rạc và nhợt nhạt.
Tôi tự hỏi, có bao nhiêu người tôi quen trên chuyến bay sáng nay. Họ đi đâu, Sài Gòn, tất nhiên rồi, nhưng sau đó họ còn tiếp tục cuộc xa nhà, đến nơi nào nữa? Họ sẽ tới những nơi tôi đã từng tới, hay họ bắt đầu cuộc hành trình đến vùng đất mà tôi ao ước lâu rồi?
Minh họa: TLN
Một chùm xao xuyến chậm rãi loang ra, chậm rãi tan dần khi ngoài kia, bầu trời đã im lìm trở lại. Chỉ còn tiếng trò chuyện rộn rã của hai chị bạn cùng phòng. Họ rộn rã ngay khi bắt đầu một ngày làm việc mới, và rộn rã cho đến chiều, lúc máy bay qua thì họ vẫn đang rộn rã, nhưng tôi chỉ nghe được âm thanh của động cơ, của một cuộc đi tôi đã bỏ lỡ. Bây giờ thì câu chuyện của họ kéo tôi về.
Phim hồi tối hay quá, coi khóc muốn chết. Bữa nay mua được mấy con cá rô đồng nấu canh chua bông súng. Ừ, nấu me ngon lắm, ông chồng chị cũng thích. Hôm qua ổng đi nhậu khuya, sáng không dậy nổi. Chị đi tập thể dục một mình ? Ừ. Khúc đường đó tối quá. Nghe nói có người bị giật dây chuyền. Nghe đồn xăng lên giá, chút nữa em đổ xăng cho đầy bình…
Họ nói những câu chuyện đó trong lúc máy bay qua, bởi máy bay thì cũng giống như mấy con chim sẻ chim sâu lúc bay lúc đậu trên sợi dây điện ngoài cửa sổ. Như thể hai chị không nhìn thấy nó, cho dù có chặc lưỡi lúc nghe tiếng động cơ rầm rì, “vé máy bay lúc này chắc mắc dữ…”.
Nhiều năm ngồi làm việc chung trong căn phòng nhiều cửa sổ, hai chị không bao giờ biết, có lúc tôi thầm ngưỡng mộ họ đến ứa nước mắt ra. Bầu trời là mái nhà, cuộc đời là chồng và những đứa con. Cái hình tam giác nối ba con đường từ nhà đến cơ quan, từ cơ quan qua chợ, sau đó lại vòng về nhà, được các chị ngày ngày tô đậm một cách vui vẻ, hài lòng.
Giữa những cuộc chuyện trò bất tận, tôi thường ngồi lặng lẽ cười. Thấy có một chút vui, một chút ghen tị, một chút tủi. Cái bức tranh đời mình nhiều màu quá, nó cứ rối tinh lên, trong khi chỉ cần ký họa đơn sắc cũng đẹp. Mấy chị không biết mà cũng không cần biết thế giới mang bom đạn đánh nhau giành dầu, mấy ông nhà báo bị đập tơi tả, bí thư bị chuyển công tác, người ta tàn phá rừng, miệt núi bão lũ dữ dội… Không biết nhưng vẫn vui vẻ, mà vui nhiều nữa, mới lạ.
Nên máy bay có bay đi đâu thì cuộc đời họ vẫn không ngừng rộn rã. Nguồn rộn rã vô tận nằm ở dưới đất, trong tay, những gì rất gần, thấy được và sờ nắn được chứ không phải… trên trời. Giản dị, máy bay chỉ là máy bay, một phương tiện đi lại đắt tiền, bởi nhanh hơn tàu đò, nhanh hơn xe đò... Ai coi nó là biểu tượng của sự xê dịch, là nỗi khao khát khám phá những ngõ ngách xa xôi vô tận của cuộc đời, thì buồn ráng chịu.
Những buổi sáng máy bay lại ngang qua thành phố. Có hai chị bạn cùng cơ quan đang rộn rã chuyện bếp núc chồng con, có đứa con nít níu áo má nó đang gánh ve chai, hỏi, “chừng nào má cho con đi máy bay ?”, có ông già lan man nói chuyện hồi chiến tranh nghe tiếng ì ì vầy là xách quần chạy xuống hầm, có người bán rễ tranh mía lau ngẩng đầu ngơ ngác, người ta đi vèo một cái bằng tiền gạo nuôi sống mấy đứa con mình vài tháng…
Và có tôi ngồi nhớ những cuộc đi.
Nguyễn Ngọc Tư