TP.HCM dự kiến khởi công đồng loạt 9 tuyến metro, tổng vốn đầu tư 44 tỷ USD

Thông tin này được ông Đỗ Diệp Gia Hợp, Phó Trưởng phòng Phòng bảo trì khai thác công trình giao thông, Sở Xây dựng TP.HCM, chia sẻ tại họp báo định kỳ cung cấp thông tin về các vấn đề kinh tế - xã hội trên địa bàn TP.HCM tổ chức chiều 18.9.

Thông tin về kế hoạch thực hiện các tuyến metro trên địa bàn TP, ông Hợp cho biết TP.HCM đang xây dựng kế hoạch triển khai đồng loạt 9 tuyến metro trong giai đoạn 2026 - 2030 và giai đoạn 2031-2035. Dự kiến các tuyến này sẽ được khởi công từ cuối năm 2027, với mục tiêu hoàn thành tổng cộng 355 km đường sắt đô thị vào năm 2035.

Hành khách đi metro Bến Thành - Suối Tiên. Ảnh: T.D.

Đại diện Sở Xây dựng cho biết thêm, theo Đề án phát triển đường sắt đô thị TP.HCM và kết quả tính toán sơ bộ tổng mức đầu tư đã được tính toán của hai dự án trên địa bàn tỉnh Bình Dương trước khi sáp nhập, tổng mức đầu tư cho 9 tuyến metro này vào khoảng 44 tỷ USD. Nguồn vốn dự kiến gồm ngân sách nhà nước, vốn ODA, hợp tác công - tư (PPP), cùng việc khai thác giá trị tăng thêm từ đất trong các khu vực phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD).

“Hiện nay, các nguồn vốn mới ở giai đoạn kế hoạch. TP đang xây dựng Đề án Huy động vốn đầu tư hệ thống đường sắt đô thị TP.HCM nhằm xây dựng một lộ trình triển khai nhiệm vụ cụ thể cùng với phương án đầu tư mang tính đồng bộ và giải pháp hữu hiệu, trong đó đặc biệt chí trọng đến việc huy động và đa dạng hóa nguồn lực tài chính từ ngân sách nhà nước, vốn ODA đến các hình thức hợp tác công - tư”, ông Hợp cho hay.

Các tuyến metro dự kiến triển khai gồm: Tuyến số 1 (Bến Thành – An Hạ); Tuyến số 2 (Bến Thành – Tham Lương, đoạn Bến Thành – Thủ Thiêm và đoạn Tham Lương – Củ Chi); Tuyến số 3 (Hiệp Bình Phước – An Hạ); Tuyến số 4 (Đông Thạnh – Tân Sơn Nhất – Bến Thành – Hiệp Phước); Tuyến số 5 (Long Trường – Xa lộ Hà Nội – Cầu Sài Gòn – Bảy Hiền – depot Đa Phước); Tuyến số 6 (Vành đai trong); Tuyến số 7 (Tân Kiên – Thủ Thiêm – Vinhomes Grand Park); Tuyến số 1 kéo dài (TP Mới Bình Dương – Suối Tiên); Tuyến số 2 kéo dài (Thủ Dầu Một – TP.HCM).

Bên cạnh đó, Tập đoàn Vingroup cũng đề xuất đầu tư tuyến đường sắt kết nối trung tâm TP.HCM đi Cần Giờ.

Cũng theo ông Hợp, UBND TP.HCM đã giao Ban Quản lý Đường sắt đô thị làm chủ đầu tư cho 9 tuyến nêu trên. Hiện nay, Ban Quản lý Đường sắt đô thị đang lập kế hoạch để hoàn thành Báo cáo nghiên cứu khả thi và thiết kế kỹ thuật tổng thể, dự kiến khởi công mới trong giai đoạn 2025-2027.

Đại diện Sở Xây dựng cho biết TP.HCM đặt mục tiêu hoàn tất bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho toàn bộ 9 tuyến vào năm 2027. Tuy nhiên, từ kinh nghiệm tuyến số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) và số 2 (Bến Thành - Tham Lương), TP xác định có thể sẽ có nhiều khó khăn như di dời hạ tầng kỹ thuật, vướng mắc pháp lý, đơn giá bồi thường và sự đồng thuận của người dân tại các khu vực đông đúc. "Giải phóng mặt bằng là khâu quyết định để các dự án đảm bảo tiến độ,” Đại diện Sở Xây dựng giải thích.

Vì vậy TP đang nghiên cứu tác động khi đồng thời triển khai nhiều dự án metro, từ giao thông đô thị, đời sống người dân đến môi trường và điều phối quản lý, để đưa ra quyết định sẽ đồng loạt khởi công hay thực hiện từng tuyến theo từng giai đoạn. Tuy nhiên, tại cuộc họp báo, đại diện Sở Xây dựng cho biết hiện chưa có kế hoạch xây dựng một tuyến đường sắt đô thị nối thành phố với sân bay Long Thành, mặc dù thời gian sân bay hoàn tất và đưa vào vận hành đã gần kề.

Gần đây, nhiều chuyên gia, nhà quan sát đánh giá cần có một hệ thống giao thông công cộng kết nối giữa sân bay Tân Sơn Nhất với sân bay Long Thành một cách hiệu quả và nhanh chóng, để thu hút các chuyến bay quốc tế chọn Long Thành là nơi quá cảnh, trung chuyển. Các tuyến đường sắt đô thị là một giải pháp hữu hiệu mà nhiều nước trên thế giới đã triển khai.

Trà My - Lan Chi