Pokémon Go và thực tại không ở đây

Là một game thực tại ảo, Pokémon Go đang “mua rẻ” tâm trí của nhiều người chơi. Biểu hiện hay triệu chứng của nó bày ra trên đường phố, là những nhóm người dán mắt vào điện thoại thông minh và thờ thẫn bước đi miên man trên một bản đồ ảo để ấp trứng, tìm phòng Gym, thâm nhập vào các Pokestop, thực hiện những Go Trade, Go Battle hay Go Play Together để tăng đẳng cấp.

Hơn cả những game online trước đây - khiến những con sâu game cũng dán mắt vào màn hình nhưng nằm ở một xó nào đó luyện cấp độ cho đến suy nhược, quên sự hiện hữu của người thân - thì Pokémon Go dễ chịu hơn: lôi người chơi ra đường, kết nối cộng đồng ở những nơi công cộng, nhưng đó là một cộng đồng với ý hướng thoát ly. Dư luận lại tốn giấy mực cãi nhau chuyện con dao, trái cây, mạng người hay vấn đề động cơ.

Thoát ra khỏi mọi cuộc tranh luận để nhìn vào bản chất của một trò chơi, lại thấy Pokémon Go đến trong thế giới bất an hôm nay được đón nhận, yêu thích, có thể nói là một hiện tượng thú vị. Ít ra, người chơi thấy thú vị khi “đi hẳn” vào trong một thế giới khác, nơi có những chú Pokémon ngộ nghĩnh đón chờ thay vì ngần ngại khi phải đi qua một đồn cảnh sát, một công viên chán ngắt hay một cõi nhân quần chen chúc đang phát sinh ngày càng nhiều những rủi ro. Thật vậy, trong thế giới của những chú Pokémon, sự tập trung khiến người ta xao lãng với hiện thực với trăm ngàn mối áp lực kinh tế, việc làm, lo sợ khủng bố, bạo lực, bất công... Ở đó, các nỗ lực chủ động của người chơi hứa hẹn được nhận về kết quả tương xứng. Sự dày công sẽ được tưởng thưởng theo đúng nguyên tắc trò chơi đảm bảo. Nhưng sự hiện diện của những chú Pokémon rải rác đây đó (được thả vào thực tại ảo) cũng mô phỏng phần nào tính hên xui bất định ở đời để người chơi có cảm giác đó là cuộc sống chứ không là một trò hư cấu ngớ ngẩn của những bộ óc tồi.

Hình ảnh đang trở nên quen thuộc của những con sâu game mới. Ảnh: truyenhinhanvien.biz

Pokémon Go, khi đến Việt Nam, được đón nhận hồ hởi đặc biệt, mặc cho mọi khuyến nghị nghiêm trọng từ các nhà quản lý được nhanh chóng đưa ra. Ngoài tính giải trí, có lẽ điều mà trò chơi này hấp dẫn người Việt, đặc biệt người trẻ, đó là yếu tố thoát ly hiện thực. Một hiện thực ít nhiều mang lại cho những con người sống trong nó sự căng thẳng, mỏi mệt; sẵn sàng xay nhuyễn, đáp trả phũ phàng trước mọi nỗ lực cá nhân tìm kiếm sự đổi thay hay lý tưởng về phát triển. Tính viễn mơ của trò chơi đã cuốn người chơi, đặc biệt là người trẻ vào vùng trời êm đềm của nó, xao lãng trước đời sống bộn bề, từ học hành, làm ăn và cả nhiều vấn đề hệ trọng khác của xã hội...

Được quên, được ly khai khỏi thực tại, được tìm lại cảm giác về sự chủ động, được đối xử công minh trong luật chơi - Pokémon Go cho người chơi những điều cơ bản đó. Trong khi các nhà đạo đức tốn giấy mực phê phán những “con sâu game” vật vờ trên phố, mắt dán vào màn hình điện thoại, trong khi cơ quan chức năng quen với tham vọng lấy tay che mặt trời đang cân nhắc một sắc lệnh quản lý thực tại ảo, thì điều mà kẻ viết bài này nông nổi đặt ra, đó là: phải chăng sức cạnh tranh của đời sống thực đang suy giảm nghiêm trọng trước thực tại ảo để một trò chơi giản đơn như Pokémon Go cũng dễ dàng lấy mất tâm trí con người ta? Và đến khi nào đời sống mới thực sự tốt tươi, giàu có đến độ người ta yêu mến, an trú, tâm trí bám chặt nơi này thay vì phải dọn đến một nơi chỉ toàn những con quái thú với một nguyên tắc hay luật chơi xét cho cùng, chẳng lấy gì làm phong phú?

“Cuộc sống không ở đây”, nói như nhà văn Milan Kundera. Là khi con người vong thân trong một thực tại vô phương hòa giải.

Nguyễn Vĩnh Nguyên

» Đà Nẵng yêu cầu không chơi Pokemon Go tại công sở

» Cảnh sát sẽ bắt người chơi Pokemon Go trên đường phố Bangkok

» Nghiện Pokémon Go: Coi chừng loạn thần

» Pokemon và định kiến

» Thấy gì qua trào lưu Pokémon GO?

» Việt Nam không loại trừ khả năng cấm Pokemon Go trong nước

» Sài Gòn thời Pokemon Go