Tài liệu thức ăn kỵ nhau: mạo danh bệnh viên, phản khoa học!

Đó là những câu thơ kiểu như: Trứng vịt, lẫn tỏi, than ôi?/Ăn vào chắc chết, mười mươi rõ ràng /Cải thìa, thịt chó xào vô? /Ăn vào, đi tả, hôn mê khôn lường/ Đường đen pha sữa đậu nành?/ Đau bụng, tháo dạ, hoành hành suốt đêm/ Nước chè, thịt chó no say?/ Thỉnh thoảng như thế, có ngày ung thư... Có hay không những mối nguy thực phẩm kỵ nhau từ những tài liệu này?

Chưa có cơ sở khoa học nào chứng minh các món ăn kỵ nhau. Ảnh: TL

Mạo danh bệnh viện

PGS-TS. Phạm Công Thành, Trưởng bộ môn công nghệ thực phẩm và công nghệ sau thu hoạch thuộc Viện Công nghệ sinh học và công nghệ thực phẩm (Đại học Bách khoa Hà Nội) cho biết, thời gian qua có nhiều thông tin về thức ăn kỵ nhau. Nguồn gốc của những “bài ghi nhớ” này không biết từ đâu. Tuy nhiên, đối với sức khỏe con người nếu nói thức ăn này nhiệt hay hàn thì có chứ chuyện kỵ nhau thì khó tin.

Cơ thể của người này nóng thì nên ăn thức ăn hàn để dung hòa và ngược lại. Nếu cơ thể nóng mà ăn nóng quá thì chỉ không tốt cho sức khỏe chứ không thể gây ung thư, thậm chí là tử vong. Có chăng thức ăn mất vệ sinh ăn vào gây đau bụng mà thôi. Trên thực tế, trong mâm cơm, bàn tiệc có rất nhiều thức ăn mà bảng liệt kê nói kỵ nhau nhưng thực tế ăn vẫn không sao. Chẳng hạn như trứng vịt lộn ăn lẫn tỏi là món ăn hàng ngày hiện nay của nhiều người. Ăn trứng vịt phải kèm giấm ngâm tỏi tươi và rau dăm mới đúng vị. Hay như món thịt ngỗng ăn xong tráng miệng bằng quả lê hoàn toàn bình thường.

PGS. Thành khẳng định: “Không có cơ sở khoa học nào khẳng định những thức ăn kỵ nhau. Viện của chúng tôi cũng chưa bao giờ làm các thí nghiệm về sự kỵ nhau của các món ăn vì đây là việc là vô bổ. Nếu ai bảo thức ăn nào kỵ thức ăn nào mang đến đây tôi ăn cho xem”.

Tài liệu về món ăn kỵ nhau được không ít bà nội trợ chuyền tay nhau, phô tô và dán lên tủ bếp như là kim chỉ nam cho công việc bếp núc của mình. Để “lấy lòng” các bà nội trợ các tài liệu về món ăn kỵ nhau còn đề nguồn gốc xuất xứ từ Trung tâm chống độc (bệnh viện Bạch Mai) và Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương phát hành.

Tuy nhiên, ông Trần Như Dương, Viện phó Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương khẳng định: “Đó là hoàn toàn là tài liệu giả mạo. Chúng tôi đã từng nhận được thông tin này và đã có văn bản báo cáo với bộ Y tế”.

Chưa có bằng chứng khoa học

Cũng như khẳng định của PGS.TS Phạm Công Thành, BS Đinh Thị Kim Liên, trưởng khoa Dinh dưỡng (bệnh viện Bạch Mai) bày tỏ quan điểm: đứng về khía cạnh dinh dưỡng thì ăn đa dạng chất càng tốt cho sức khỏe. Mỗi vùng miền có những món ăn khác nhau, việc kết hợp thức ăn rất tốt. Có một số khuyến cáo về thức ăn ăn cùng dễ gây đầy hơi, khó tiêu, giảm chất dinh dưỡng chứ không thể gây ung thư, tiêu chảy, thậm chí tử vong như các tài liệu truyền nhau.

BS Liên khẳng định: “Chưa có cơ sở khoa học nào chứng minh các món ăn kỵ nhau. Chúng tôi chưa từng đưa ra khuyến cáo nào về những món ăn kỵ nhau".

Trên thực tế, cả PGS Phạm Công Thành, BS Đinh Thị Kim Liên đều cho biết, chưa từng nghe về tình trạng ngộ độc hay tử vong do ăn thức ăn kỵ nhau. Có chăng ngộ độc do thức ăn không đảm bảo. Còn nếu thực tế có những vụ ngộ độc, chết người hàng loạt do phối hợp thực phẩm, cơ quan chức năng sẽ phải nghiên cứu khoa học và có những khuyến cáo trong việc sử dụng thực phẩm. Thực tế đây chỉ là những thông tin được truyền tai nhau. Những kinh nghiệm được đúc rút phát cho người dân ở những tờ khuyến cáo kia là chưa được kiểm chứng.

Các chuyên gia có lời khuyên, điều quan trọng nhất trong bữa ăn là nên chọn thực phẩm tươi ngon, cón nguồn gốc xuất xứ, ăn chín uống sôi, ăn đầy đủ chất dinh dưỡng.

Gia Minh