Viêm cơ tim, cái chết tình cờ

Cơ tim là một loại cơ đặc biệt, rất ít khi bị viêm và hiếm gặp trường hợp nào cơ tim bị ung thư. Nhưng nói như vậy không có nghĩa là không bị viêm cơ tim. Phần lớn những trường hợp viêm cơ tim đều dẫn đến tử vong, đó là một nỗi lo rất lớn của những người thầy thuốc chuyên khoa tim mạch.

Các triệu chứng báo hiệu

Phần lớn các trường hợp, bệnh viêm cơ tim không có triệu chứng đặc hiệu. Hầu như tất cả bệnh nhân đều có cảm giác mệt mỏi, khó thở ít… rất dễ lầm với các bệnh khác mà hầu như người nào cũng gặp trong đời. Chính vì vậy, trong thực tế có rất nhiều người chết do chủ quan vì nghĩ rằng mình không bị bệnh gì cả, đặc biệt là ở những người đàn ông trung niên, tương đối thành đạt, ít quan tâm đến sức khoẻ của mình, hay nói đúng hơn là không dám nhận mình có sức khoẻ không tốt vì công việc làm ăn hay vì sĩ diện với mọi người.

Chúng tôi đã từng gặp nhiều trường hợp chết ngay trên sân tennis vì những người đàn ông này khi thấy mình hơi mệt đã không chịu đi khám bệnh, lại cho rằng mình không chơi thể thao nên mới mệt như vậy. Họ lao vào cuộc chơi đầy tính cạnh tranh với toàn lực để rồi rời sân với một thể xác không còn linh hồn.

Việc tìm ra bệnh cũng nhờ vào điện tim, khi người thầy thuốc cho bệnh nhân đo điện tim lúc khám bệnh. Chính vì vậy, đo điện tim thường quy cho bệnh nhân khi đến khám bệnh là một việc làm rất hữu ích, không những giúp thầy thuốc phát hiện ra bệnh viêm cơ tim mà còn phát hiện ra những bệnh gây rối loạn nhịp tim khác như: cơn nhịp nhanh kịch phát, ngoại tâm thu, hội chứng Wolpakingson White…

Trong một số trường hợp điển hình, bệnh nhân có những triệu chứng giống như nhồi máu cơ tim cấp với các biểu hiện đau ngực bên trái dữ dội, mệt, khó thở. Xét nghiệm cho thấy men tim tăng cao, điện tâm đồ có những thay đổi đặc hiệu và gần giống nhồi máu cơ tim cấp.

Bệnh không tha bất kỳ ai

Có khá nhiều nguyên nhân gây viêm cơ tim cấp. Tuy nhiên ngay cả với thầy thuốc cũng ít người nghĩ đến. Trong đó nguyên nhân thường gặp nhất là viêm cơ tim do virus, đặc biệt là virus Coxackie. Ngoài ra cơ tim có thể bị viêm do nhiễm khuẩn hay gặp ở các nước nhiệt đới gió mùa và có nền kinh tế chưa phát triển.

Những bệnh nhân này phần lớn là những người nghèo, ít quan tâm đến sức khoẻ của mình. Và vì miếng cơm manh áo, suốt ngày tất bật không có thời gian đâu để chú ý hay kiểm tra sức khoẻ định kỳ.

Tuy nhiên, viêm cơ tim cũng không tha bất kỳ ai trên thế gian này. Với những người khá giả, có cuộc sống tất bật, viêm cơ tim có thể do một số nguyên nhân mà ít người nghĩ đến như viêm cơ tim do rối loạn chuyển hoá, do các bệnh về thiếu hụt miễn dịch hay do tế bào lympho.

Những trường hợp này thường gây ra tình trạng đột tử, nhất là khi nạn nhân có luyện tập thể thao, thể dục hay làm những việc quá sức. Chính vì vậy, một lời khuyên của các thầy thuốc mà chúng tôi thấy không bao giờ thừa là nên khám sức khoẻ tổng quát, nhất là khám về tim mạch trước khi quyết định lựa chọn môn thể thao nào, đặc biệt cần phải chọn môn thể thao phù hợp với lứa tuổi.

Hãy thương lấy bản thân

Việc đau lòng nhất đối với các thầy thuốc tim mạch là hiện nay có khá nhiều người tuổi trên năm mươi mà vẫn chơi môn thể thao của tuổi mười tám, đôi mươi như cầu lông và tennis. Họ cho đó là những môn thể thao thời thượng, quý tộc và hậu quả nhãn tiền là đã có khá nhiều người phải rời bỏ cuộc sống tươi đẹp để qua thế giới bên kia.

Để tránh những cái chết tình cờ, lời khuyên chân thành nhất của những chuyên gia tim mạch khi đề cập đến bệnh viêm cơ tim là bạn nên đi khám bệnh tim mạch thường kỳ khi đã ở tuổi 40, thường quy mỗi sáu tháng để được đo điện tim, siêu âm tim, xét nghiệm về men tim và khám lâm sàng để phát hiện những trường hợp viêm cơ tim khi bệnh mới bắt đầu. Ngoài ra, khi bạn thấy mệt mỏi, đau ngực nhẹ và cảm thấy khó thở dù chỉ là chút ít thì cũng phải hết sức cảnh giác, có thể thần chết đội lốt viêm cơ tim đang rình rập bạn.

Hãy thương lấy bản thân mình trước khi đợi mọi người thương hay đợi ông trời thương là phương châm tốt nhất để phòng tránh bệnh tim mạch.

PGS-TS-BS. Nguyễn Hoài Nam

(Chủ tịch hội tĩnh mạch học TP.HCM; Trưởng phòng khám lồng ngực - mạch máu bệnh viện đại học y dược TP.HCM)