Nếu Nhiếp ảnh thời trang cho thấy mối liên hệ chặt chẽ của hai loại hình nghệ thuật này trong các vấn đề đương đại thì Rạp chiếu phim - Teatros lại mang đến liên tưởng về những khoảnh khắc trong nhiếp ảnh.
Văn hoá đương đại qua góc nhìn của nhiếp ảnh thời trang
Từ ngày 12-30.5.2023, một chuỗi các tác phẩm nhiếp ảnh thời trang ngập tràn ánh sáng và sắc màu xuất hiện tại bờ hồ Hoàn Kiếm, mở ra một không gian nghệ thuật thị giác mới mẻ và thú vị ngay tại trung tâm Thủ đô. Những hộp đèn đặc sắc ấy giới thiệu tác phẩm của 9 nhiếp ảnh gia châu Âu và một nhiếp ảnh gia Việt Nam được thiết kế bởi hai giám tuyển Mai Nguyen-Anh và Chiron Duong.
Không gian triển lãm “Nhiếp ảnh thời trang” tại bờ hồ Hoàn Kiếm, Hà Nội.
Những vỏ sò lấp lánh trên biển gợi nhắc chúng ta về thời trang. Mỗi chiếc vỏ không đơn thuần chỉ là chiếc áo trú ẩn hoàn hảo, chúng mang trên mình những dấu vết trầm tích, ẩn chứa những huyền thoại về vùng biển nơi chúng sinh ra, về dòng hải lưu nơi chúng lớn lên.
Thời trang, như vỏ sò, không chỉ là khái niệm mang tính thẩm mỹ. Vượt qua lớp hào nhoáng bên ngoài, các xu hướng thời trang phản ánh sự chuyển biến của lịch sử và xã hội. Chúng truyền tải đi thông điệp về văn hoá và giá trị vật chất – tinh thần của các thế hệ trong những cộng đồng, quốc gia khác nhau.
Du khách tham quan triển lãm.
Đến với Nhiếp ảnh thời trang, công chúng sẽ nhận ra sự song hành và gắn bó chặt chẽ trong suốt lịch sử đương đại của hai loại hình nghệ thuật là nhiếp ảnh và thời trang. Cùng với sự thay đổi trong nhận thức của công chúng về thời trang, nhiếp ảnh thời trang đã và đang vượt ra khỏi khuôn khổ thẩm mỹ thuần tuý, để bóc tách những biểu đạt đương thời, nghiên cứu các xu hướng xã hội, đồng thời hướng sự chú ý tới các vấn đề đương đại.
Triển lãm nhằm tôn vinh các phong trào văn hóa và xu hướng thời trang nổi bật đang diễn ra trên khắp thế giới bằng cách làm nổi bật sự đa dạng, độc đáo và chiều sâu của một loại hình nhiếp ảnh đặc thù và có tính lan tỏa mạnh mẽ.
Các nghệ sĩ nhiếp ảnh tham gia triển lãm Nhiếp ảnh thời trang, gồm: Esperanza Moya, Laurence Ellis, Yann Gross, Delali Ayivi, Chiron Dương, Hứa Như Xuân, Elodie Ledure, Bea De Giacomo, Zoltan Tombor, Mounir Raji.
Một số tác phẩm tại triển lãm:
Tác phẩm của Delali Ayivi, Đức.
Tác phẩm của Chiron Dương, Việt Nam.
Tác phẩm của Elodie Ledure, Bỉ
Tác phẩm của Hứa Như Xuân, Pháp.
Tác phẩm của Chiron Dương, Việt Nam.
Nghệ thuật nhiếp ảnh từ những rạp chiếu phim cũ
Dự án Teatros (2018-2022) được thực hiện bởi nghệ sĩ Bert Danckaert, bao gồm hơn hai mươi bức ảnh ghi lại các rạp chiếu phim cũ ở thủ đô Havana (Cuba), phần lớn được xây dựng khoảng những năm 40 và 50 của thế kỷ trước.
Trước Cách Mạng Cuba, Havana là điểm đến du lịch yêu thích của du khách Mỹ, nơi đây từng có số lượng rạp phim ngang với New York hay Paris. Hiện nay, phần lớn các rạp đã ngừng hoạt động trong hàng thập kỷ, chúng được tái sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau hoặc dần lụi tàn theo thời gian.
Triển lãm giới thiệu hơn hai mươi bức ảnh của nghệ sĩ Bert Danckaert.
Điều đặc biệt của Teatros là đa phần các bức ảnh trong dự án đều được cắt ghép kỹ thuật số và cấu thành từ nhiều bức ảnh riêng biệt. Những nhân vật ở tiền cảnh mỗi bức hình thực sự xuất hiện ở những vị trí đó, nhưng (trong một số trường hợp) không đồng thời. Họ được chụp ở những thời điểm khác nhau, sau đó được lồng ghép vào trong ảnh, đặt câu hỏi về tính xác thực của khoảnh khắc trong nhiếp ảnh.
Do đó dự án khiến người xem liên tưởng tới sự hư cấu và dàn dựng. Thay vì phụ thuộc vào đặc tính ngẫu nhiên của nhiếp ảnh, người nghệ sĩ biến vai trò của mình thành đạo diễn (như trong phim ảnh/sân khấu), quyết định mọi tình huống xảy ra trong khung hình.
Triển lãm diễn ra tại Không gian Nhiếp ảnh Matca, 48 Ngọc Hà, quận Ba Đình, Hà Nội từ 13.5 – 13.6.2023.
Một số tác phẩm trưng bày tại triển lãm:
Bert Danckaert (1965) theo học ngành nhiếp ảnh tại Học viện Mỹ thuật và Viện Mỹ thuật cao cấp Quốc gia (NHISK) tại Antwerp, Bỉ. Kể từ giữa những năm 1990, ông bắt đầu sự nghiệp với tư cách là một nhiếp ảnh gia, các tác phẩm của ông đã được trưng bày rộng rãi qua các triển lãm cá nhân và triển lãm nhóm tại Bỉ cũng như nhiều quốc gia khác.
Ông hiện là giáo sư tiến sĩ giảng dạy ngành nhiếp ảnh tại Học viện Nghệ thuật Hoàng gia, Antwerp, Bỉ. Bert Danckaert là thành viên của POC (Piece of Cake), một mạng lưới quốc tế dành cho nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp.
Bài và ảnh: Tùng Lâm