Thượng đỉnh Mỹ - Nga: Không thỏa thuận nào được công bố

TT Trump đón TT Putin tại Alaska. Ảnh: Julia Demaree Nikhinson/AP

Hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin diễn ra ngày 15.8 tại bang Alaska với khẩu hiệu “Theo đuổi hòa bình” kết thúc mà không có công bố thỏa thuận, không trả lời câu hỏi từ báo chí.

Hai tổng thống chỉ gặp gỡ báo chí sau cuộc gặp lúc 15g8 giờ Alaska (06g00 ngày 16.8 giờ Việt Nam). Tuy nhiên, rất ít thông tin được tiết lộ tại cuộc họp báo, ngoài việc cả hai bên đều nói đã đạt được tiến bộ trong thảo luận và tiến gần đến vấn đề quan trọng nhất.  

Tổng thống Trump thừa nhận, hai bên chưa đạt được thỏa thuận chấm dứt chiến tranh tại Ukraine, và còn nhiều việc phải làm cho thỏa thuận hòa bình Ukraine, nhưng cho rằng cuộc gặp gỡ “rất hiệu quả”, trong khi Tổng thống Putin cho biết họ đã đạt được "sự hiểu biết" về Ukraine và cảnh báo châu Âu  không nên phá hoại những tiến bộ mới đạt được.

Tổng thống Putin cũng phát biểu với báo giới sau cuộc gặp rằng việc gặp nhau ở Alaska là hợp lý, vì nơi này đại diện cho một phần “lịch sử chung giữa Nga và Mỹ” thừa nhận quan hệ song phương “đã rơi xuống mức thấp nhất kể từ sau Chiến tranh Lạnh.” Ông Putin nhấn mạnh, Nga quan tâm đến chấm dứt xung đột ở Ukraine và kỳ vọng “không có trở ngại nào được đặt ra từ phía châu Âu và không có nỗ lực phá hoại tiến triển dự kiến.”

Cuộc gặp thượng đỉnh giữa hai nhân vật quyền lực thế giới này thu hút sự quan tâm lớn của cộng đồng quốc tế, kéo dài khoảng hơn 2 giờ đồng hồ. Trước đó, giới quan sát cho rằng cuộc họp chỉ kéo dài khoảng trên dưới 2 giờ đồng hồ và không hi vọng nhiều về những đồng thuận đạt được sau cuộc họp.

Ngay trước thời điểm diễn ra hội nghị, Thư ký báo chí Nhà Trắng, Karoline Leavitt, cho biết hai bên thay đổi hình thức gặp mặt, từ việc chỉ là cuộc họp gặp riêng giữa hai tổng thống (1-1), thành cuộc gặp mở rộng thêm các thành phần cho đoàn đàm phán (3-3).

Điều này cho thấy có thay đổi từng giờ trong các tiếp cận đàm phán giữa hai bên. Cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ - Nga trước đây diễn ra tại Helsinki năm 2018, khi Tổng thống Trump và Tổng thống Putin lần đầu tiên gặp riêng chỉ với phiên dịch viên trong hai giờ.

Hình ảnh công bố cho thấy hai người ngồi cùng nhau trong phòng họp trước tấm phông nền màu xanh có in nhiều lần dòng chữ "Theo đuổi Hòa bình". Phía Mỹ có thêm Ngoại trưởng Marco Rubio và đặc phái viên Steve Witkoff, phía Nga có Ngoại trưởng Sergei Lavrov và cố vấn ngoại giao Yuri Ushakov. Được biết các bộ trưởng quốc phòng và đại diện thương mại của cả hai nước cũng có mặt tại Alaska trong dịp này.

Nhiều nhà quan sát cho rằng, cuộc họp có cả vấn đề liên quan đến Ukraine và quan hệ song phương Mỹ - Nga. Thành công đạt được liên quan đến Ukraine chỉ ở mức có một lệnh ngừng bắn và Tổng thống Nga ngồi xuống đàm phán trực tiếp với Tổng thống Ukraine. Điều này có nghĩa, sau cuộc gặp thượng đỉnh này, sẽ còn cần nhiều cuộc gặp hơn nữa trước khi có được hòa bình cuối cùng tại Ukraine.

"Tôi hy vọng rằng các thỏa thuận hôm nay sẽ trở thành điểm tham chiếu không chỉ để giải quyết vấn đề Ukraine mà còn đánh dấu sự khởi đầu cho việc khôi phục mối quan hệ thực tế, mang tính kinh doanh giữa Nga và Mỹ", Tổng thống Putin phát biểu.

Tổng thống Mỹ cũng cho biết sẽ gọi điện cho Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy và các đồng minh châu Âu để tóm tắt về các cuộc trao đổi với Tổng thống Putin.

Tổng thống Trump nói: "Sẽ không có thỏa thuận nào cho đến khi có một thỏa thuận. Chúng tôi đã có một cuộc họp cực kỳ hiệu quả, và nhiều điểm đã được thống nhất. Và chỉ còn lại một vài điểm. Một số không quá quan trọng. Vẫn có điểm có lẽ là quan trọng nhất, nhưng chúng tôi đang có cơ hội tốt để đạt được điều quan trọng đó.

Tổng thống Trump nhiều lần nhấn mạnh về một thỏa thuận ngừng bắn ngay lập tức tại Ukraine:  "Tôi muốn thấy lệnh ngừng bắn nhanh chóng. Tôi sẽ không vui nếu không phải hôm nay... Tôi muốn việc giết chóc chấm dứt."

Lan Chi (tổng hợp từ AP, CNN The Guardian)