Bán hàng đa kênh: Xu hướng tất yếu nhưng nhiều rào cản tâm lý

Nền tảng bán hàng đa kênh (multichannel platform) là thuật ngữ mô tả hệ sinh thái thương mại điện tử, nơi các doanh nghiệp có thể bán hàng trên tất cả các kênh trực tuyến (online) và trực tiếp (offline) nhưng dùng chung một quy trình, chung một hệ thống để giảm áp lực lên hoạt động kinh doanh, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME).

Vài năm trở lại đây, các mạng xã hội tại Việt Nam như Facebook, Zalo phát triển mạnh mẽ cũng như nguồn vốn lớn từ nước ngoài đầu tư vào các sàn thương mại điện tử đã thúc đẩy kinh doanh online của Việt Nam vượt qua ngưỡng phổ cập hóa, dần kịp các mô hình kinh doanh trực tuyến trên thế giới. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ hiện có nhiều kênh tiếp cận khách hàng, không còn gói gọn trong website và cửa hàng truyền thống như trước đây.

Một mô hình tối ưu cho doanh nghiệp kinh doanh trực tuyến với 6 nhóm kênh chính có thể dùng để đẩy hàng hóa tới khách hàng, bao gồm: POS  – cửa hàng truyền thống; website – cửa hàng online đồng thời là kênh thương hiệu của doanh nghiệp; mạng xã hội – kênh bán hàng và phát triển cộng đồng; sàn thương mại điện (có thể xem là chợ, siêu thị online); mobile app (bán hàng qua ứng dụng); và affiliate (sử dụng mạng lưới cộng tác viên hoặc website khác).

Tuy nhiên, với sự phát triển và mở rộng của những kênh bán này, sự khác biệt về quy trình của từng kênh bán cũng như yêu cầu về nguồn lực cho từng hệ thống riêng biệt đã khiến nhiều doanh nghiệp SME trở nên quá tải và chậm chạp. Những ưu thế về sự tinh gọn và tối giản của kinh doanh online không còn, doanh nghiệp đối mặt với áp lực hoặc phải tăng vốn và nguồn lực hoặc phải thu hẹp các kênh bán của mình. Để giải quyết tình trạng này, các doanh nghiệp SME tại những quốc gia có nền thương mại điện tử phát triển đã sử dụng nền tảng bán hàng đa kênh như một lời giải tối ưu trong vài năm nay.

Mô hình kinh doanh này hướng tới việc sử dụng một nền tảng bán hàng đa kênh làm hệ thống duy nhất. Trên nền tảng đó, các chủ shop bán lẻ, các doanh nghiệp SME có thể đồng thời giao tiếp với các kênh bán hàng khác mà không tốn nguồn lực cũng như không gặp phải rắc rối trong việc quản lý, đồng bộ dữ liệu giữa các hệ thống khác nhau. Theo ông Trần Trọng Tuyến, CEO Bizweb, đơn vị đi đầu trong việc phát triển mô hình này thì việc bán hàng đa kênh còn mới mẻ nhưng là xu hướng tất yếu của các doanh nghiệp SME nếu muốn phát triển nhưng vẫn với bộ máy gọn nhẹ để giảm chi phí và cạnh tranh. Đặc biệt khi các công ty lớn về thương mại điện tử đầu tư mạnh mẽ vào thị trường Đông Nam Á và Việt Nam, thì các chủ shop bán lẻ cần làm quen với mô hình này càng nhanh càng tốt.

Mặc dù lời giải về mặt kỹ thuật đã được đáp ứng nhưng nền tảng bán hàng đa kênh vẫn chưa được nhiều doanh nghiệp áp dụng. Một trong những lý do lớn nhất là tâm lý không muốn sử dụng một nền tảng bán hàng dựng sẵn, “muốn tự lo và không yên tâm khi giao việc cho người khác”. Các doanh nghiệp Việt thường có xu hướng tự xây dựng hệ thống, đặc biệt là các website, nền tảng bán hàng. Chính vì vậy, khi nghe đến một nền tảng bán hàng dựng sẵn, không được sở hữu mã nguồn, đa phần tỏ ý lo ngại phải “cầm đằng chuôi”. Mặc dù yếu tố mã nguồn không ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của website cũng như kết quả kinh doanh nhưng tâm lý lo sợ vô hình này vẫn là rào cản lớn khiến doanh nghiệp khó thể vượt qua một sớm một chiều.

Ngược lại, đối với một số doanh nghiệp SME phá bỏ được rào cản tâm lý thì vấn đề kinh phí và nguồn lực lại là lý do quan trọng. Nếu như một một sử dụng nền tảng bán hàng đa kênh ngay từ đầu thì chi phí đầu tư chỉ khoảng vài triệu đồng, nhưng với những doanh nghiệp đã phát triển một thời gian, có cơ sở dữ liệu lớn thì việc chuyển dữ liệu sang hệ thống mới tốn khá nhiều nguồn lực và kinh phí. Củng vì lý do này nên nhiều doanh nghiệp không sợ tốn nguồn lực nên cứ bám theo mô hình cũ.

Xu hướng chung cho thấy dù sớm hay muộn, doanh nghiệp cũng sẽ lựa chọn tăng thêm nguồn vốn cho bộ máy hoặc sử dụng nền tảng bán hàng đa kênh. Với những doanh nghiệp tự làm, chi phí xây dựng nền tảng từ 1.000-2.000 USD là khoản đầu tư lớn, chưa tính đến chi phí vận hành. Với những doanh nghiệp ngại ngần chuyển sang hệ thống mới, càng để lâu, chi phí để chuyển đổi càng lớn nên sẽ lựa chọn hướng i tất yếu cho mình. Doanh nghiệp chắc chắn sẽ vượt qua các rào cản này để ứng dụng nhằm tránh đối mặt với những khó khăn do mô hình kinh doanh phình to để cạnh tranh.

Hoài Nam

» Mua Zalora, mảng ghép nào cho Central Group ở Việt Nam?

» CEO Chodientu.vn gây sốc bằng tuyên bố đối đầu Alibaba

» Alibaba chi 1 tỉ USD sở hữu 65% Lazada để mở rộng thị trường ASEAN

» CEO DKT Trần Trọng Tuyến: Giấc mơ phổ thông hóa thương mại điện tử

» Sử dụng nền tảng Bizweb cho cuộc thi SEO lớn nhất Việt Nam

» Vinh danh 10 doanh nghiệp thương mại điện tử tiêu biểu 2015