Hoàng Thúc Hào thắng giải dành cho kiến trúc sư nổi bật ở châu Á

Làng Homestay Nậm Đăm (Hà Giang)

Đây là giải thưởng do Viện Kiến trúc sư Singapore (SIA) và Getz Bros & Co. (Singapore) lập ra từ năm 2005 và xét trao hai năm một lần nhằm vinh danh những cá nhân có đóng góp nổi bật cho sự tiến bộ của nền kiến trúc châu Á; có nhãn quan độc đáo; đáp ứng những phát triển mới trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa và xã hội. Cách thức vinh danh, tưởng thưởng các kiến trúc sư châu Á của  giải SIA-GETZ được cho là tương tự như Giải Pritzker ("Nobel" Kiến trúc) đối với cộng đồng kiến trúc sư thế giới.

Người dự giải phải do một nhân vật có uy tín đề cử, hồ sơ xét giải bao gồm tối thiểu năm công trình cùng với thuyết trình về tư tưởng thiết kế. Người chiến thắng (mỗi lần chọn một) được nhận phần thưởng bằng tiền mặt trị giá 20 nghìn USD và một huy chương vàng; ngoài ra, các công trình của người chiến thắng sẽ được in thành một chuyên khảo.

Năm nay có tất cả 17 KTS gửi hồ sơ, Việt Nam ngoài KTS Hoàng Thúc Hào còn có KTS Võ Trọng Nghĩa.

Trong thư đề cử KTS Hoàng Thúc Hào, TS Nirmal Kishnani, chuyên gia về kiến trúc xanh, giảng viên cao cấp tại Khoa Kiến trúc, ĐH Quốc gia Singapore, Tổng biên tập tạp chí Future Arc, viết:

“Đồ án Nhà cộng đồng Suối Rè của Hoàng Thúc Hào là một ví dụ thực tiễn trong cuốn sách ‘Xanh hóa châu Á’ (Greening Asia) phát hành năm 2012 của tôi. Tôi chọn công trình này bởi sự nhạy cảm của nó với khí hậu và cộng đồng, điều tôi nhận thấy rất có ý nghĩa trong bối cảnh của Việt Nam. Khuynh hướng bản địa của nó không chỉ thể hiện sự hoài cổ; mà lồng vào đó là những cách làm mới mẻ và nâng tầm, gây được sự chú ý đối với nông thôn đang bị lãng quên (trong bối cảnh thành thị luôn là trung tâm của mọi sự chú ý).

Cũng từ công trình này, Hoàng Thúc Hào phát triển sự nghiệp của mình với một loạt dự án nhà cộng đồng như nhà ở cho nông dân và công nhân, trường học cho trẻ em nghèo. Ngôn ngữ thiết kế của anh giản dị nhưng luôn ẩn chứa sự cách tân về công nghệ và kỹ thuật, nâng cao giá trị trải nghiệm trong mỗi công trình. Anh đã hợp nhất ý tưởng về hình thức và sự gắn kết với cộng đồng thành luận điểm ‘kiến trúc hạnh phúc’, được coi là nguyên lý cốt lõi trong các thực hành kiến trúc của anh: vì hạnh phúc của con người…

Kiến trúc của Hoàng Thúc Hào không chỉ nhắm đến sự bền vững của công trình, nó còn nhắm tới sự bền vững văn hóa, một khía cạnh thường bị bỏ qua ở những nước đang phát triển.”

Hồ sơ ứng viên giải SIA- GETZ của KTS Hoàng Thúc Hào bao gồm sáu công trình: Nhà cộng đồng thôn Suối Rè (Hòa Bình), Nhà cộng đồng Tả Phìn (Sa Pa, Lào Cai), Làng Homestay Nậm Đăm (Hà Giang), Nhà cộng đồng xã Cẩm Thanh (Hội An), Trường tiểu học Lũng Luông (Thái Nguyên), Trung tâm hạnh phúc Quốc gia Bhutan, với một triết lý kiến trúc mà chúng ta có thể hiểu rõ hơn qua bài phát biểu nhận giải của anh vào ngày 11.11 tới:

“Toàn cầu hóa mang lại nhiều giá trị to lớn song nó có nguy cơ xóa nhòa, thậm chí triệt tiêu bản sắc, nhất là ở những cộng đồng yếm thế - những cộng đồng không có điều kiện, nguồn lực bảo vệ tiếng nói riêng.

Thách thức thực sự với kiến trúc sư là bằng cách nào có thể tác động, dấn thân vào khu vực “không tồn tại kiến trúc” này.

Sau quá trình nghiên cứu, thí điểm, chúng tôi nhận thấy nếu chỉ hành nghề ở góc độ thuần túy kiến trúc, bài toán trên không có lời giải.

Với quan niệm kiến trúc là một nghệ thuật xã hội, là tổng hợp đa ngành, chúng tôi chủ trương tiếp cận và thao tác kiến trúc theo phương thức 1+1>2: Kiến trúc sư vừa thử nghiệm mô hình, vừa vận động, thuyết phục xã hội, kết nối các nguồn lực…, vừa đồng thời phát hiện, tiếp biến những giá trị bản địa cốt lõi vào trong một ngôn ngữ kiến trúc bền vững, hiện đại.

Những cộng đồng yếm thế, hầu như bị lãng quên lại nắm giữ kho báu văn hóa khổng lồ. Họ đương nhiên có quyền cất tiếng nói riêng, đóng góp vào sự giàu có và đa dạng của loài người. Điều đinh ninh chính đáng này là động lực hội tụ nguồn lực, động lực của kiến trúc hạnh phúc 1+1>2.”

Thái Thanh 

Theo: Tia sáng

_________________

Nguồn tham khảo: http://www.sia.org.sg/sia-getz-architecture-prize-for-emergent-architecture-in-asia.html

» KTS. Nguyễn Hòa Hiệp: Làm việc như mình sống

» Ngôi nhà lợp lá cọ ở Hoà Bình nhận hai giải thưởng quốc tế