Muôn nẻo giúp việc nhà

Càng ngày, dịch vụ giúp việc gia đình ngày càng có nhu cầu cao. Nhưng những vấn đề tồn tại trong nó lại không hề đơn giản, bởi tính đặc thù rất riêng của nghề này.

Duyên phận tại trời? 

Chị Nguyễn Thị Vân, quê Bắc Ninh, làm giúp việc nhà cho một gia đình ở TP.HCM đã hơn chục năm. Trước đây ở quê, chị không may lấy phải một ông chồng vũ phu, suốt ngày đánh vợ, lại ngoại tình. Được một người quen giới thiệu, chị vào Sài Gòn giúp việc nhà cho một gia đình, và ở với họ cho đến nay.

Cuộc sống chị sang một trang khác hơn: chị về quê li dị chồng; hai đứa con chị đã học ra trường, được chủ nhà hỗ trợ tìm việc làm ổn định. Chị biết sống cho bản thân mình hơn, lận lưng được thêm nhiều kỹ năng để phù hợp hơn trong một môi trường sống khác, không chỉ nấu ăn ngon mà hoàn toàn đảm nhiệm được một bữa tiệc theo yêu cầu… Chị trở thành như người thân của gia đình mới, trong mối quan hệ hỗ trợ lẫn nhau trong một nếp nhà.

Nhưng không phải ai cũng may mắn gặp được một nơi phù hợp cho lựa chọn công việc giúp việc gia đình như chị Vân. Chị Nguyễn Thị Dơn, quê Bến Tre, đã li dị chồng, để đứa con nhỏ 2 tuổi ở với ông bà ngoại lên Sài Gòn giúp việc nhà cho một gia đình tại quận Phú Nhuận.

Một năm về quê thăm con được chục ngày vào dịp tết, chị chia sẻ: cuộc sống chị trong gia đình này như một cái bóng, lại ngột ngạt về tinh thần, bởi chủ nhà hay xét nét chị đến ác ý. Thậm chí chị gần như không đi đâu ra khỏi nhà ngoài thời gian đi chợ; chỉ mới nói chuyện với hàng xóm thôi, chị cũng bị chủ nhà khó chịu, nói cấm, vì sợ chị đem chuyện trong nhà đi nói với người ta. “Tui từng chịu ơn người ta giúp đỡ trong lúc khó khăn, nhưng mỗi lần về quê được ôm con, tui chỉ muốn bỏ việc, rồi lại thôi, cũng vì tui không biết kiếm việc gì khác làm đủ nuôi con, trong khi lương ở đây cũng cao”, chị Dơn tâm sự.

Chuyện người giúp việc là vậy, nhưng ở một lát cắt khác, với những gia đình có nhu cầu người giúp việc cũng bị dở khóc dở cười. Do đặc thù công việc phải di chuyển nhiều, nên sau khi sinh đứa con thứ hai và 4 tháng nghỉ thai sản, chị Huỳnh Thảo Nhi buộc phải tìm người giúp việc chăm em bé giúp mình. Hỏi người quen không ra, chị Nhi buộc nhờ một người chuyên giới thiệu người ở quê lên, nhưng cả hai lần, dù có qua phỏng vấn trước thì chị Thảo cũng đành phải chào… vĩnh biệt.

Người đầu không chồng con, đã có kinh nghiệm làm giúp việc nhà 10 năm, nhưng chỉ mới đến ngày thứ hai, cô này đã gom rất nhiều đồ trong nhà chị Nhi đem bán ve chai, một ngày được cả 100 ngàn đồng, thậm chí cô giúp việc còn bán cả đôi giầy chủ nhà để trong tủ, cái xô lau nhà 360 độ vừa được mua 400k chỉ với giá 12 ngàn đồng! “Thực ra cổ làm việc nhà rất giỏi, nên tôi nghĩ thôi ráng, vì mới nên cần thời gian làm quen nhau từ từ. Nhưng cho tới hôm cổ nói chưa có kinh nghiệm chăm em bé bao giờ, tôi đành cho cổ nghỉ”, chị Nhi kể lại. Chị còn phải trả cho cô giúp việc này 2 triệu đồng (là nửa tháng lương – PV) sau 4 ngày làm việc…

Bát nháo thị trường cung cấp dịch vụ

Câu chuyện khó khăn lẫn mệt mỏi tìm người giúp việc như chị Nhi không phải hiếm trong cuộc sống hiện nay. Hiện ở các thành phố lớn như TP.HCM, HN,… trung bình lương cho người giúp việc thường dao động trong khoảng 3 – 4 triệu/tháng, chưa kể lương tháng 13 cuối năm, quà lễ tết, vài bộ quần áo mới mỗi năm, ăn ở chung nhà… Tính ra, tổng thu nhập khoảng 5-6 triệu đồng/tháng. Nhưng thực tế, rất nhiều gia đình không tìm được người làm như ý, hoặc người giúp việc khó chịu nổi làm việc cho một gia đình cũng chẳng hiếm gì. Nguyên nhân là vì những lý do rất đời thường trong sinh hoạt chung hàng ngày không phù hợp, không đáp ứng được nhu cầu lẫn nhau.

Nắm bắt nhu cầu dịch vụ giúp việc nhà này, từ nhiều năm trước đây, đã có nhiều công ty, trung tâm đào tạo, môi giới công việc giúp việc nhà ra đời, nhưng thực tế cho thấy, hiệu quả còn rất thấp. Còn với những công ty đáp ứng được nhu cầu thị trường, thì giá thường cao gấp rưỡi so với mặt bằng chung, nên ít gia đình có nhu cầu hiện nay kham nổi. Qua tìm hiểu của chúng tôi, hiện nay có rất nhiều công ty ghi chức năng đào tạo nhưng thực chất chỉ làm môi giới người thông thường, thậm chí chỉ cần nhận giấy tờ tùy thân của người tìm việc là đủ mà không hề có kiểm tra lại nhân thân của họ.

Vì vậy, đa số hiện nay, người giúp việc được tín nhiệm và hợp tác được lâu dài với chủ nhà đều là qua quen biết giới thiệu cho nhau. Còn thông thường, những gia đình bí lắm mới phải tìm tới các trung tâm giới thiệu người giúp việc, dù họ được “thử việc” nhiều người nhiều lần mà chỉ mất một lần phí. Bởi thượng vàng hạ cám ở đây đủ cả, khiến người tìm người vừa mệt mỏi lại mất thời gian.

Chị Dương Ngọc Nga, Củ Chi, TP.HCM cho biết, sau khi tìm người giúp việc trong các mối quan hệ quen biết không được, chị đã tìm đến nhiều công ty giới thiệu, nhưng trong vòng 10 tháng mà chị đã phải đổi đến 7 người giúp việc, vì không phù hợp, có thể từ người giúp việc hoặc từ người sử dụng lao động…

Trong thực tế đó, thì vài năm gần đây cũng đã nảy sinh xu hướng và ngày càng nở rộ nhu cầu làm giúp việc gia đình theo giờ. Với nhiều gia đình, đây là một cách giảm gánh nặng chi phí, đồng thời tránh làm xáo trộn nếp nhà. Với nhiều người làm nghề giúp việc, việc này cũng cho họ được sống cuộc sống của riêng mình, gần gũi người thân hơn, và thu nhập cũng có thể cao hơn khi họ cùng làm cho nhiều gia đình cùng lúc…

Thị trường giúp việc gia đình đang có nhiều biến chuyển tự thân cho phù hợp với nhu cầu và đặc thù nghề. Nhưng xem ra, việc người giúp việc nhà tìm được cho mình một môi trường tốt để làm việc vẫn khó, và người tìm người giúp việc cũng mệt mỏi, gian truân chẳng kém gì!...

Thùy Linh. Ảnh minh họa