TP.HCM xin chủ trương làm “đầu mối” dự án metro Thủ Thiêm – Long Thành

Theo UBND TP.HCM, việc xin ý kiến Ban Thường vụ Đảng ủy UBND Thành phố được thực hiện căn cứ Quy chế số 01-QC/TU ngày 1.12.2025 của Thành ủy TP.HCM về quy chế làm việc của Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố, Ban Thường vụ Thành ủy và Thường trực Thành ủy khóa I, nhiệm kỳ 2025 – 2030. Trên cơ sở đó, UBND TP.HCM kiến nghị Ban Thường vụ Đảng ủy UBND Thành phố báo cáo Ban Thường vụ Thành ủy xem xét, chấp thuận chủ trương giao UBND TP.HCM làm cơ quan có thẩm quyền, đồng thời cho phép trình HĐND Thành phố quyết định theo quy định.

Dự án metro Thủ Thiêm – Long Thành đi qua địa bàn TP.HCM và tỉnh Đồng Nai, có điểm đầu tại ga Thủ Thiêm (phường An Khánh, TP.HCM). Ảnh: Báo Dân Trí

Dự án metro Thủ Thiêm – Long Thành đi qua địa bàn TP.HCM và tỉnh Đồng Nai, có điểm đầu tại ga Thủ Thiêm (phường An Khánh, TP.HCM) và điểm cuối tại ga Long Thành (tỉnh Đồng Nai), với chiều dài toàn tuyến khoảng 42 km.

Tuyến dự kiến bố trí khoảng 20 nhà ga và 1 depot, đi qua các phường An Khánh, Bình Trưng, Long Trường của TP.HCM và các xã Nhơn Trạch, Long Thành của tỉnh Đồng Nai.

Tổng mức đầu tư sơ bộ của dự án khoảng 84.753 tỷ đồng, trong đó chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư toàn tuyến ước khoảng 5.504 tỷ đồng. Thời gian thực hiện dự án dự kiến từ năm 2025 đến năm 2031. UBND TP.HCM cho biết, chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư sẽ được thực hiện theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 24 Luật Đường sắt năm 2025.

Theo UBND TP.HCM, Cảng hàng không quốc tế Long Thành dự kiến đưa vào khai thác thương mại từ giữa năm 2026. Tuy nhiên, hiện nay hệ thống giao thông kết nối giữa sân bay Long Thành và trung tâm TP.HCM vẫn còn nhiều hạn chế. Trong bối cảnh đó, việc kết nối giao thông giữa hai sân bay Tân Sơn Nhất và Long Thành đã được Ban Chỉ đạo các công trình, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt xác định là dự án ưu tiên đầu tư trong giai đoạn hiện nay.

Theo Nghị định 243/2025 của Chính phủ, đối với các dự án PPP thuộc phạm vi quản lý của nhiều cơ quan có thẩm quyền và có yêu cầu sử dụng vốn nhà nước tham gia, UBND cấp tỉnh phải báo cáo HĐND cùng cấp trước khi thống nhất giao một địa phương làm cơ quan có thẩm quyền. Đây là cơ sở pháp lý để TP.HCM trình HĐND Thành phố xem xét, quyết định đối với dự án metro Thủ Thiêm – Long Thành.

Tuyến metro Thủ Thiêm – Long Thành được đánh giá là trục kết nối chiến lược giữa TP.HCM và tỉnh Đồng Nai, góp phần rút ngắn thời gian di chuyển, tăng cường khả năng kết nối giữa hai sân bay Tân Sơn Nhất – Long Thành, đồng thời phục vụ nhu cầu đi lại của chuyên gia, nhà đầu tư đến làm việc tại Trung tâm Tài chính quốc tế TP.HCM trong tương lai. Việc đầu tư đồng bộ và đưa vào vận hành cùng lúc tuyến metro số 2 với tuyến Thủ Thiêm – Long Thành được xem là cần thiết nhằm phát huy hiệu quả mạng lưới đường sắt đô thị.

Bên cạnh ý nghĩa giao thông, việc hoàn thiện hệ thống đường sắt đô thị cũng được kỳ vọng mở ra các không gian phát triển mới, thúc đẩy tái thiết đô thị theo hướng bền vững, qua đó góp phần thực hiện mục tiêu phát triển TP.HCM thành trung tâm hành chính có tầm vóc khu vực và quốc tế.

Trước đó, Quyết định số 2404/QĐ-TTg ngày 29.10.2025 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã chuyển tuyến Thủ Thiêm – Long Thành từ đường sắt quốc gia sang đường sắt đô thị, giao TP.HCM và tỉnh Đồng Nai cập nhật vào các quy hoạch địa phương và quy hoạch liên quan, tạo cơ sở pháp lý quan trọng để triển khai dự án.

* Trong diễn biến liên quan, như Người Đô Thị đã đưa tin, Bộ Xây dựng vừa có công văn báo cáo lãnh đạo Chính phủ về phương án kết nối đường sắt giữa Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất (TP.HCM) và Cảng hàng không quốc tế Long Thành (Đồng Nai), trong bối cảnh nhu cầu liên thông hạ tầng hàng không và đô thị tại vùng TP.HCM và Đông Nam bộ ngày càng cấp thiết.

Bộ Xây dựng cho biết, việc triển khai các phương án kết nối này cơ bản phù hợp với Quy hoạch mạng lưới đường sắt quốc gia; Quy hoạch TP.HCM thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060; cũng như Quy hoạch tỉnh Đồng Nai đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Trên cơ sở đó, Bộ Xây dựng cơ bản thống nhất với phương án một (trong bốn phương án) do TP.HCM đề xuất: hành khách từ nhà ga Tân Sơn Nhất đi tuyến metro số 2 đến ga Thủ Thiêm, sau đó tiếp tục di chuyển bằng tuyến đường sắt đô thị Thủ Thiêm – Long Thành để đến sân bay Long Thành.

Bộ Xây dựng  đánh giá đây là phương án có nhiều ưu điểm về tính khả thi, tiến độ và khả năng kết nối đồng bộ. Cụ thể, đoạn Bến Thành – Tham Lương dự kiến khởi công vào tháng 12.2025 và hoàn thành cơ bản vào năm 2032; đoạn Bến Thành – Thủ Thiêm hiện có điều kiện giải phóng mặt bằng thuận lợi, có thể triển khai sớm. Trong khi đó, tuyến Thủ Thiêm – Long Thành dài khoảng 42 km đã cơ bản hoàn thành nghiên cứu hướng tuyến, quỹ đất không vướng mắc lớn và đã thu hút sự quan tâm của một số nhà đầu tư.

Bộ Xây dựng cũng lưu ý việc đầu tư các tuyến đường sắt đô thị cần bảo đảm thống nhất tiêu chuẩn kỹ thuật, công nghệ hiện đại, có tính mở và khả năng nâng cấp trong tương lai. Đồng thời, quá trình tổ chức khai thác giữa các tuyến phải bảo đảm vận hành liên thông, an toàn trên toàn mạng lưới, tránh tình trạng mỗi tuyến một tiêu chuẩn.

Ngô Gia