Trả nợ hậu World Cup: Cho vay “cắt cổ”, coi chừng hầu tòa!

 14:32 | Thứ hai, 06/08/2018  0
Mùa World Cup 2018 vừa kết thúc, bên cạnh tiếng reo vui của những người đoán đúng kết quả đội Pháp vô địch, đã có không ít người vướng nợ vay nóng với lãi suất “cắt cổ” để chung độ, có trường hợp chịu lãi suất tới 85%/năm! Có người vì không thể trả được nợ gốc và lãi quá cao đã tìm đến cái chết. Thế nhưng, với chủ nợ, nhận mức lãi suất “cắt cổ” đó, chắc gì đã bình an. 

Vay tiền là một giao dịch dân sự. Điều 468 Luật Dân sự năm 2015 quy định lãi suất vay do các bên thỏa thuận và không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác. Căn cứ tình hình thực tế và theo đề xuất của Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh mức lãi suất nói trên và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.

Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn quy định thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực. Trường hợp các bên có thỏa thuận về việc trả lãi, nhưng không xác định rõ lãi suất và có tranh chấp về lãi suất thì lãi suất được xác định bằng 50% mức lãi suất giới hạn quy định tại thời điểm trả nợ.

Như vậy, nếu rơi vào trường hợp vay tiền với lãi suất “cắt cổ”, người vay chỉ phải trả số tiền gốc cùng với số tiền lãi tính theo lãi suất của Ngân hàng Nhà nước như điều 468 Luật Dân sự năm 2015 quy định.

Phạm tội thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng, hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Ảnh: CTV

Đối với người cho vay, nếu có bằng chứng họ đã cho vay nặng lãi, thì tùy tính chất và mức độ vi phạm, hành vi đó có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Theo điểm d khoản 3 điều 11 Nghị định 167/2013 (quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội...), thì người nào có hành vi cho vay tiền có cầm cố tài sản nhưng lãi suất cho vay vượt quá 150% lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố tại thời điểm cho vay thì có thể bị phạt 5 - 15 triệu đồng.

Ngoài ra, hành vi cho vay với lãi suất cao còn có thể bị truy tố theo điều 201 Luật Hình sự 2015 về tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự. Điều luật này quy định, người nào trong giao dịch dân sự mà cho vay với lãi suất gấp 5 lần mức lãi suất cao nhất quy định trong bộ Luật Dân sự, thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm.

Phạm tội thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng, hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một đến 5 năm.

Ngoài ra, nếu có hành vi bắt, giữ người để ép phải trả tiền, chủ nợ còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật” quy định tại điều 157 hoặc tội “cưỡng đoạt tài sản” quy định tại điều 170 của bộ luật Hình sự 2015.

Cần nói thêm, trước đây, quy định của pháp luật bất cập, nên rất nhiều trường hợp những kẻ cho vay nặng lãi lộng hành núp bóng cửa hiệu cầm đồ, tiệm tạp hóa, công khai tiếp thị dịch vụ vay tiền bằng phát tờ rơi, dán quảng cáo khắp nơi, lập các trang web để dụ con nợ vào tròng... Khi người vay không thể trả nợ, sẽ bị kẻ cho vay nặng lãi hành hung, cưỡng đoạt tài sản, khủng bố tinh thần...

Tuy nhiên, cơ quan chức năng khi đó rất khó xử lý hình sự do bị ràng buộc nhiều quy định phải chứng minh dấu hiệu tội phạm, cụ thể: ngoài chứng minh dấu hiệu cho vay với mức lãi suất cao hơn Ngân hàng Nhà nước công bố thì còn phải thỏa mãn dấu hiệu “có tính chất chuyên nghiệp và bóc lột”. Nay với quy định của luật mới thì những rào cản ấy đã được tháo gỡ để cơ quan tố tụng dễ dàng xử lý vấn nạn cho vay nặng lãi.

Vì vậy, những ai đã trót trở thành nạn nhân của cho vay nặng lãi, nếu không thể trả nợ thì cần công khai việc vay nợ dưới ánh sáng luật pháp, gửi đơn tố giác đến cơ quan chức năng để nhờ xử lý người cho vay nặng lãi. Không nên thỏa hiệp trong bóng tối với những kẻ cho vay nặng lãi, vì sợ nhiều người biết mình nghèo, mình mắc nợ. Điều đó vô tình gây nguy hiểm cho chính mình và khiến xã hội bất an hơn bởi nạn cho vay nặng lãi hoành hành. 

ThS.LS Trần Ngọc Mai

 

bài viết liên quan
để lại bình luận của bạn
có thể bạn quan tâm
Cùng chuyên mục
Xem nhiều nhất

Đọc tin nhanh

*Chỉ được phép sử dụng thông tin từ website này khi có chấp thuận bằng văn bản của Người Đô Thị.