Uyên Mai tiếp tục “chơi lớn" với sơn mài

Đây là triển lãm cá nhân lần thứ hai của Mai Thị Kim Uyên (thường gọi Uyên Mai), sau một số lần triển lãm nhóm tại Gia Lai, Hà Nội, TP.HCM… Năm 2023, Uyên Mai thực hiện triển lãm cá nhân đầu tiên Những cô gái đỏng đảnh tại The World ArtSpace, TP.HCM.

Họa sĩ Mai Thị Kim Uyên (hay gọi là Uyên Mai) bên tác phẩm sơn mài.  Ảnh: NVCC 

Sinh năm 1986 tại Núi Thành, Đà Nẵng, hiện sống tại Pleiku, Uyên Mai tốt nghiệp Đại học Nghệ thuật Huế, chuyên ngành sư phạm mỹ thuật. Nhiều năm gần đây, cô đã dành trọn vẹn thời gian cho việc sáng tác, song hành giữa sơn mài và sơn dầu, nhưng ngày càng chuyên tâm sơn mài nhiều hơn.

Tác phẩm sơn mài của Uyên Mai là sự kết hợp giữa bút pháp của sơn dầu hiện đại và kỹ thuật sơn ta truyền thống, rất tinh tế. Nói nôm na, trong mỗi tác phẩm, chỗ nào cần biểu đạt kiểu sơn dầu thì sẽ dùng sơn ta để vẽ, chỗ nào cần biểu đạt kiểu sơn mài thì sẽ mài rất lớp lang, bài bản.

Tác phẩm sơn mài Con đường chuyển hóa. 

Uyên Mai rất đắn đo khi đặt tên cho tranh, vì lo rằng nó không vừa vặn với ý niệm và triết lý đã đặt để trong suốt quá trình sáng tác. Quả thật vậy, các tên tranh ở đây, dù thi vị và giàu hình ảnh, nhưng cũng chỉ là một tín hiệu để hé cảnh cửa hẹp vào cảm quan phức hợp của họa sĩ.

Nếu có dịp trò chuyện với Uyên Mai thì sẽ nhận ra điều này, bởi cảm xúc, sự thăng hoa và cả sự gửi gắm vào tác phẩm là rất dạt dào, nhiều ý tứ. Một số tên tác phẩm có thể kể tới như Hạnh phúc là gì, Ngoài kia thế giới bao la rộng lớn - bay đi, Tiếng hát của người đi trồng rừng, Giao thời, Lại nồm, Lao xao xuân thì, Miền nắng gió, Bên nhau thì thầm…

Họa sĩ Hồ Thị Xuân Thu đã chia sẻ cảm xúc về triển lãm của Uyên Mai như sau: “Lần này bạn ấy trở lại, bạn ấy trưởng thành hơn từ một cái hay của chất liệu sơn dầu mà bạn ấy có được và phát huy qua sơn mài với bút pháp, kỹ thuật mạnh mẽ, nhưng không hề phô trương, mà làm chủ được chuyển động của mạch cảm xúc trong tim. Vì thế tranh ra rất tự nhiên, rất uyển chuyển, không gây cho ta chú ý về bút pháp mà chú ý ở đây là cảm xúc trong tranh: nó không chỉ là cô gái đẹp, mà là cô gái làm chủ theo câu chuyện bạn ấy đang đem đến cho người xem…

Xem tranh của bạn ấy, ở đâu đó ta không những thấy mình ở trong đó, không những thấy giới trẻ đang mong muốn điều gì, đang nghĩ gì, mà cả những người bình thường nhất nếu lắng lòng lại, sẽ hiểu được tâm tư tình cảm của thế hệ trẻ, của con cái họ đang trăn trở, đang khao khát điều gì. Tranh được nghệ thuật hoá đời thường, nhưng rất thi vị, như một ly rượu có men đằm thắm. Với chất liệu sơn mài của riêng mình, ở đó bạn ấy giãi bày những cảm xúc, những khát khao, những yêu thương có sự trăn trở tới lui của một tâm hồn nhạy cảm trước hiện thực cuộc sống, trước đam mê của mình". 

Tác phẩm sơn mài Vân Khánh.

Có dịp quan sát quá trình sáng tác của Uyên Mai trong nhiều năm, Tiến sĩ Lưu Hồng Sơn (Bảo tàng Pleiku) nhận xét: “Nếu nói hoang dại, hoang dã là linh hồn, cốt lõi của vẻ đẹp Tây Nguyên thì tranh của Mai Thị Kim Uyên đã chạm đến vẻ đẹp gắn với tự do, cuồng nhiệt, phóng túng, nổi loạn một cách tự nhiên, nguyên sinh, bản năng ấy. Ngắm Những vì trong sao đêm còn thấy lấp lánh vẻ đẹp của một thế giới chất chồng những đối cực: ánh sáng - bóng tối, trật tự - hỗn độn, nóng - lạnh, cao - sâu, rộng - hẹp, thô ráp - tinh tế, cứng - mềm, ẩn - hiện, thực - ảo, động - tĩnh… Thật riêng tư. Thật sâu kín. Thật dữ dội. Thật đàn bà”.

Phạm Vi