Sau khi tiếp nhận thông tin từ người dân về một hộ gia đình nhiều khả năng nuôi nhốt gấu trái phép tại Nghệ An, Trung tâm Giáo dục thiên nhiên (ENV) đã xác minh thông tin, định vị vị trí và xác nhận được số lượng gấu đang bị nuôt nhốt tại đây.
Ngay sau đó, ENV đã cung cấp thông tin với các cơ quan chức năng tỉnh Nghệ An và đề nghị cơ quan chức năng nhanh chóng tịch thu các cá thể gấu cũng như xử lý đối tượng vi phạm theo đúng các quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, sau gần hai tháng kể từ ngày vi phạm được phát hiện, 3 cá thể gấu bị nuôi nhốt trái phép mới được “tự nguyện chuyển giao.” Hiện nay, 3 cá thể gấu này đang trên đường được chuyển đến cơ sở Bảo tồn gấu Ninh Bình thuộc tổ chức Four Paws.
ENV vừa thông tin với báo chí truyền thông về việc Nghệ An vừa chuyển giao ba cá thể gấu bị nuôi nhốt trái phép vào ngày 30.5.
Một trong những cá thể gấu nuôi trái phép được ghi nhận tại cơ sở nuôi nhốt. Ảnh: ENV
Theo ENV, đây là một vụ việc phức tạp do đối tượng hết sức manh động và coi thường pháp luật. Trong quá trình tiếp cận cơ sở vi phạm, đoàn kiểm tra và cán bộ ENV đã gặp phải sự chống đối quyết liệt của chủ nuôi và người dân xung quanh với nhiều hành vi quá khích như ném đất đá, chất rơm dọa đốt xe. Các cán bộ ENV chỉ có thể thoát khỏi khu vực đó một cách an toàn nhờ sự hỗ trợ của các cán bộ kiểm lâm địa bàn.
“ENV ghi nhận nỗ lực của các cơ quan chức năng tỉnh Nghệ An, nhưng hi vọng sẽ sớm thấy được những hành động quyết liệt hơn nữa của chính quyền địa phương trong công tác xử lý các vi phạm về động vật hoang dã. Trước đó, năm 2015, các cơ quan chức năng tỉnh đã không xử lý thành công một trường hợp nuôi nhốt 5 cá thể hổ trái phép từ thông tin do ENV cung cấp.”, bà Bùi Thị Hà, Phó Giám đốc ENV nói.
Nghệ An giáp ranh với Lào, từng là một khu vực tập trung rất nhiều cơ sở nuôi nhốt gấu để lấy mật. Nhậnđịnh của ENV, Nghệ An hiện vẫn là một điểm nóng về buôn bán động vật hoang dã (ĐVHD), đặc biệt là ngà voi, sừng tê giác, hổ và tê tê. Cơ sở dữ liệu của ENV từ năm 2010 đã ghi nhận khoảng 119 vụ vi phạm trên cả nước có liên quan đến các đối tượng đến từ Nghệ An, một tỉ lệ rất lớn so với những địa phương khác.
Cơ quan chức năng và trung tâm cứu hộ di chuyển gấu được giải cứu về cơ sở bảo tồn gấu vào ngày 30.5. Ảnh: ENV
Việt Nam hiện còn khoảng 700 cá thể gấu bị nuôi nhốt trên cả nước. Hầu hết các chủ nuôi đều cho rằng mục đích nuôi nhốt gấu là để “bảo tồn” hoặc vì yêu quý gấu. Tuy nhiên, nhiều bằng chứng cho thấy hoạt động trích hút mật gấu hoặc buôn bán gấu trái phép vẫn diễn ra tại một số địa phương.
Vì vậy, việc tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và xử lý kịp thời và nghiêm khắc các vi phạm là vô cùng quan trọng để sớm chấm dứt tình trạng nuôi nhốt gấu lấy mật tại Việt Nam. Chỉ khi nhận thấy “lợi bất cập hại” từ việc nuôi nhốt gấu lấy mật, các chủ nuôi mới sẵn sàng từ bỏ hoạt động này.
Gấu là loài ĐVHD được liệt kê trong Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ ban hành kèm theo Nghị định 160/2013/NĐ-CP của Chính phủ ngày 12.11.2013 về tiêu chí xác định loài và chế độ quản lý loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ.
Theo quy định tại điểm c khoản 2 Điều 244 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), hành vi nuôi nhốt trái phép từ 3 đến 5 cá thể gấu có thể bị xử phạt từ 5 đến 10 năm tù giam.
L.Quỳnh