Trao thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư, mở đường cho phát triển điện gió ngoài khơi

Sáng 11.12, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về cơ chế, chính sách phát triển năng lượng quốc gia giai đoạn 2026-2030 với 424/436 đại biểu tán thành, đạt 89,64%. 

Nghị quyết gồm 16 điều, đặt nền tảng quan trọng để phát triển năng lượng bền vững, bảo đảm an ninh năng lượng và đáp ứng mục tiêu tăng trưởng kinh tế trong giai đoạn mới.

Hoàn thiện nghị quyết theo hướng linh hoạt, ổn định và phù hợp quy hoạch

Trước khi biểu quyết, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình dự thảo nghị quyết. Theo đó, cơ quan soạn thảo đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Quốc hội, tiếp thu tối đa ý kiến xác đáng của đại biểu để hoàn thiện nghị quyết.

Một trong những điểm quan trọng là điều chỉnh tên nghị quyết theo kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và quy định rõ cơ chế cập nhật quy hoạch nhằm phù hợp với yêu cầu thực tiễn nhưng không thay đổi các định hướng lớn hay làm tăng tổng công suất nguồn điện đã được xác định trong quy hoạch quốc gia.

Nghị quyết quy định Thủ tướng Chính phủ có thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư và lựa chọn nhà đầu tư đối với các dự án điện gió ngoài khơi giai đoạn 2025-2030 mà không phải đấu giá quyền sử dụng đất hoặc đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư. 

Từ giai đoạn 2031-2035, Chủ tịch UBND cấp tỉnh sẽ được phân cấp thẩm quyền này, tạo sự chủ động và linh hoạt cho các địa phương ven biển.

Nghị quyết cũng mở rộng đối tượng tham gia cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA), cho phép cả đơn vị bán lẻ điện được tham gia, nhằm thúc đẩy thị trường điện cạnh tranh và tăng tốc chuyển dịch sang năng lượng sạch.

Hoàn thiện cơ chế quản lý dự án điện gió ngoài khơi, điện hạt nhân module nhỏ

Cơ quan soạn thảo đã điều chỉnh nội dung giao cho Chính phủ quy định chi tiết những vấn đề kỹ thuật như: Điều kiện về năng lực tài chính của doanh nghiệp đề xuất dự án điện gió ngoài khơi; cơ chế phát triển điện hạt nhân module nhỏ; xử lý chi phí khảo sát; trình tự nhận và xử lý hồ sơ; cùng các tình huống phát sinh trong quá trình triển khai. Những nội dung này có tính đặc thù cao, đòi hỏi áp dụng linh hoạt theo thực tiễn và phù hợp với công nghệ mới.

Để nghị quyết đi vào cuộc sống ngay khi được thông qua, Chính phủ sẽ ban hành đầy đủ văn bản hướng dẫn, bảo đảm sự đồng bộ, rõ ràng và khả thi. Các bộ, ngành, địa phương sẽ khẩn trương tổ chức thực hiện để tháo gỡ khó khăn cho các dự án điện, đặc biệt là về nguồn và lưới, đồng thời thúc đẩy hoàn thiện thị trường điện, thu hút đầu tư tư nhân và nước ngoài, tăng cường minh bạch và giám sát quá trình triển khai.

Nghị quyết nhấn mạnh các nhiệm vụ trọng tâm trong giai đoạn 2026-2030: bảo đảm an ninh năng lượng, đáp ứng nhu cầu tăng trưởng kinh tế hai con số, đồng thời góp phần thực hiện mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050. Chính phủ cũng sẽ chủ động báo cáo cơ quan có thẩm quyền về các vấn đề phát sinh và đề xuất giải pháp bổ sung khi cần.

Dự thảo nghị quyết được hoàn thiện bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ với hệ thống pháp luật và phù hợp với tinh thần của Nghị quyết 66, 68 và 70 của Bộ Chính trị. Việc thông qua nghị quyết này thể hiện quyết tâm của Quốc hội và Chính phủ trong việc tạo dựng nền tảng pháp lý vững chắc cho chiến lược phát triển năng lượng quốc gia, hướng tới cơ cấu năng lượng xanh - sạch - bền vững trong giai đoạn tới.

Nhật Nam