Những cuốn sách mới về Phật, Thiên Chúa, Thiền và Tolstoy

Thiền & phân tâm học

Cuốn sách được viết bởi các tác giả gồm những học giả Daisetz Teitaro Suzuki, Erich Fromm và Richard de Martino, là kết quả của một cuộc hội thảo về Thiền và Tâm phân học diễn ra vào năm 1957, ở Cuernavaca, Mexico.

Ngay từ lúc xuất bản tác phẩm đã gây không ít ngạc nhiên cùng tranh cãi, cả với những người trong giới khi các học giả cùng nhau đề cập đến một tôn giáo được cho là thần bí lúc bấy giờ là Thiền tông. Cuốn sách được chia ra ba phần khác nhau, mỗi tác giả trình bày một phần riêng biệt, nhằm mang đến những tư tưởng và nhận định mới về Thiền.

Tác giả D.T.Suzuki đảm trách phần “Giảng thuyết về thiền” baogồm Vô thức trong Thiền, Khái niệm về Ngã trong Thiền, Công án và Ngũ vị. Trong khi nhà phân tâm học Erich Fromm nghiên cứu gộp cả hai lĩnh vực Phân tâm học và thiền tông làm một chương, trong đó tác giả phân ra thành các đề tài mấu chốt như Khủng hoảng tâm linh hiện tại và vai trò của Tâm phân học, Các giá trị và mục tiêu trong những khái niệm Tâm phân học của Freud, Bản chất của Chính hữu — tiến hóa tâm lý của con người, Bản chất của ý thức, dồn ép và giải dồn ép, Những nguyên tắc của Thiền. Phần cuối cùng, bằng những ghi nhận của cá nhân, nhà nghiên cứu Richard de Martino lại phân tích chuyên sâu Thiền với thân phận con người.

Thiền & phân tâm học đượcNhư Hạnh dịch.

Trở vể cửa tử

Cuốn sách được cho là sự trải nghiệm cận tử sâu sắc nhất từ trước tới nay. Cuốn sách của Betty Eadie minh hoạ những trình tự của trải nghiệm này với giọng văn tráng lệ, bắc cầu qua độ phân cách này. Những gì tác giả nhìn thấy khiến điều không thể biết được trở thành thông suốt.

Melvin Morse, Bác sĩ Y khoa, người viết lời mở đầu cho cuốn sách này khẳng định: “Betty Eadie nhắc nhở chúng ta rằng tầm quan trọng của những trải nghiệm cận tử là những gì mà trải nghiệm này dạy cho chúng ta về việc sống. Chỉ mới vài trăm năm trở lại đây, chúng ta mới quả quyết rằng không có cái gì gọi là tâm linh trong con người và vì vậy, không có đời sống sau cái chết. Điều này sẽ trực tiếp dẫn tới một sự sợ hãi không tự nhiên về việc chết. Nó thấm nhuần đời sống của chúng ta và ngăn cản chúng ta sống đời cho trọn vẹn nhất.”

Tác giả không chỉ có một trải nghiệm cận tử khi là người lớn trưởng thành, mà cô còn được chuẩn bị cho nó vì đã có một trải nghiệm cận tử lúc còn thơ ấu. Bởi vì theo nhận định từ Melvin Morse thì trẻ em có những trải nghiệm cận tử đơn sơ và thuần khiết, không bị vướng mắc bởi những trông chờ về tôn giáo hay về văn hoá. Chúng không trấn áp trải nghiệm này như người lớn thường làm và không có phiền nhiễu gì với việc tiếp nhận những hàm nghĩa tâm linh của việc nhìn thấy Thượng đế.  

Sách Trở vể cửa tửdo Nguyễn Tiến Văn dịch.

Huyền học Đạo Phật và Thiên Chúa

Cuốn sách này không hề có kỳ vọng là một nghiên cứu tường tận, có hệ thống về chủ đề đã đưa ra. Sách không ít thì nhiều chỉ là một thu tập những nghiên cứu mà tác giả đã viết dần dà trong khi nghiên độc, nhất là về Meister Eckhart như là một đại diện của Huyền học Thiên Chúa giáo. Vì tư tưởng Eckhart rất là gần gũi với tư tưởng Thiền Tông và Chân Tông.

Thiền và Chân Tông dị biệt biểu hiện ở chỗ: Thiền được gọi là Juriki, hay “tự lực”, trong khi Chân Tông được gọi là Tariki, hay “tha lực”. Nhưng có một cái gì chung cho cả hai tông mà bạn đọc sẽ cảm thấy. Do đó, ta có thể quy Eckhart, Thiền và Chân Tông coi như cùng thuộc về trường phái huyền học vĩ đại. Mối dây liên hệ nền tảng của ba phái trên có thể không luôn luôn rõ rệt trong các trang sau đây. Tuy nhiên, hy vọng của tác giả là nó đủ mức kích thích để lôi cuốn các học giả Tây phương chủ tâm nghiên cứu chủ đề này.

Huyền học Đạo Phật và Thiên Chúa được tác giả Daisetz Teitaro Suzuki chia ra hai phần với tám chương khác nhau như Meister Eckhart và Phật Giáo, Căn bản triết lý Phật giáo, “Một điểm nhỏ” và ngộ, Sống trong ánh sáng của Vĩnh cửu, Đóng đinh và giác ngộ, Ta là cái ta là, Ghi chú về “Nam mô A dì đà Phật”…

Tác phẩm được dịch giả Như Hạnh dịch trước năm 1975.

Đời Tolstoy

Đời Tolstoy là tác phẩm mà nhà văn Pháp từng đoạt giải Nobel Romain Rolland dành tặng riêng cho thần tượng của mình. Trong tác phẩm này, Rolland đã dùng hết lời lẽ của mình để kể về cuộc đời của Tolstoy cũng như sự ảnh hưởng của ông đến nghệ thuật văn học của người Pháp, của riêng bản thân ông.

“Những ngày tôi tìm hiểu về ông ấy là những ngày mà tôi sẽ không bao giờ quên. Ấy là vào năm 1886. Sau vài năm ươm mầm thầm lặng, những bông hoa của nghệ thuật Nga đã nở rộ trên đất Pháp. Những bản dịch từ tác phẩm của Tolstoy và Dostoyevsky được xuất bản với sự hối hả cuồng nhiệt của những nhà xuất bản tại Paris. Giữa những năm ’85 và ’87, xuất hiện Chiến tranh và Hòa bình, Anna Karenin, Thời thơ ấu và Thời thanh niên, Polikushka, Cái chết của Ivan Ilyitch, những cuốn tiểu  thuyết về Caucasus, và Những chuyện kể dân gian.” - Romain Rolland chia sẻ. Tác giả còn cho biết: “Trong vòng một vài tháng, hầu như một vài tuần, được vén mở ra trước đôi mắt chúng tôi cái công trình của một cuộc đời vĩ đại, mà trong nó một dân tộc mới, một thế giới mới được phản ánh.”

Cuốn sách tâm huyết của Rolland về Lev Tolstoy có tất cả mười tám chương, bắt đầu từ tuổi thơ của đại văn người Nga cho đến những ngày cuối đời của ông. Trong quá trình đó bao gồm cả Tuổi Trẻ trong quân đội, đến những ký sự về Caucasus, hay đề tài khác mà Lev Tolstoy trăn trở trong đời sống của mình là chiến tranh và tôn giáo, rồi cả những năm tháng mà ông ở Petersburg. Rolland còn khai thác về tác phẩm Anna Karenin của ông như một cách thành kính và tri ân, ngay cả cuộc sống cá nhân của ông với gia đình cũng được tác giả đưa vào tác phẩm cho hậu thế được biết.

Đời Tolstoy do dịch giả Đỗ Tư Nghĩa biên dịch.

Hữu Nam