Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến các bộ, ngành trước khi trình Chính phủ ban hành nghị định quy định về Quỹ nhà ở quốc gia.
Theo dự thảo, Quỹ nhà ở quốc gia sẽ bao gồm Quỹ nhà ở trung ương do Bộ Xây dựng quản lý và các Quỹ nhà ở địa phương do UBND cấp tỉnh thành lập. Cả hai cấp quỹ đều có tư cách pháp nhân, hoạt động theo mô hình doanh nghiệp 100% vốn nhà nước nhưng không vì mục tiêu lợi nhuận.
Nguồn vốn hoạt động của quỹ nhà ở trung ương được hình thành từ vốn chủ sở hữu; vốn hình thành từ tiếp nhận nguồn hỗ trợ tự nguyện, nguồn đóng góp của tổ chức, cá nhân trong nước và ngoài nước; các nguồn huy động hợp pháp khác.
Quỹ có mục tiêu đầu tư xây dựng và vận hành nhà ở xã hội, bao gồm cả các dự án đồng bộ hạ tầng, để cho thuê... Ảnh minh họa.
Trong đó, vốn chủ sở hữu bao gồm vốn điều lệ do ngân sách trung ương cấp ban đầu tối thiểu 5.000 tỷ đồng và sẽ được tăng lên ít nhất 10.000 tỷ đồng trong vòng 3 năm kể từ ngày thành lập; khoản tiền tương đương giá trị bán nhà ở thuộc tài sản công do cơ quan trung ương quản lý theo quy định pháp luật; phần vốn bổ sung từ hoạt động của Quỹ; các nguồn vốn khác thuộc sở hữu của Quỹ.
Quỹ có mục tiêu đầu tư xây dựng và vận hành nhà ở xã hội, bao gồm cả các dự án đồng bộ hạ tầng, để cho thuê; mua lại nhà ở xã hội hoặc thương mại để cho thuê cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động thuộc cơ quan nhà nước. Ngoài ra, Quỹ còn có thể tiếp nhận và chuyển đổi công năng các tài sản công thành nhà ở phục vụ chính sách.
Dự thảo quy định Quỹ hoạt động công khai, minh bạch, chịu sự thanh tra, kiểm toán và kiểm tra tài chính từ cơ quan có thẩm quyền. Toàn bộ nguồn thu – chi phải được ghi chép kế toán đầy đủ và công khai theo quy định của pháp luật. Các khoản hỗ trợ tự nguyện trong và ngoài nước cũng được tiếp nhận nhưng phải bảo đảm không phương hại đến lợi ích quốc gia.
Quỹ được phép đầu tư trực tiếp vào các dự án nhà ở xã hội trong thời hạn tối đa 5 năm (hoặc 7 năm nếu bao gồm hạ tầng đồng bộ). Đồng thời, Quỹ có thể mua nhà thương mại theo cơ chế thị trường để bố trí thuê cho đối tượng thụ hưởng. Giá thuê nhà do Quỹ đầu tư được xác định tương tự như nhà ở xã hội do nhà nước đầu tư công.
Mỗi quỹ sẽ có giám đốc do Bộ trưởng Bộ Xây dựng (với Quỹ trung ương) hoặc Chủ tịch UBND tỉnh (với Quỹ địa phương) bổ nhiệm. Quỹ có thể thành lập đơn vị trực thuộc hoặc thuê đơn vị đủ điều kiện để quản lý vận hành nhà ở, kể cả các phần diện tích thương mại trong dự án.
Hoàng Đức