Thị trường chip đang giữ tốc độ tăng trưởng kép hàng năm đạt 14% trong suốt 20 năm qua, và có tiềm năng trở thành ngành công nghiệp nghìn tỷ USD vào năm 2030. Trong khi đó ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam đang có tiềm năng tăng trưởng nhanh với sự gia nhập của các tập đoàn hàng đầu trên thế giới và sự tham gia của nhiều doanh nghiệp lớn trong nước. Cụ thể, các tập đoàn chip hàng đầu thế giới đang gia nhập vào thị trường Việt Nam trong bối cảnh cuộc đua bán dẫn toàn cầu đang nóng dần. Điển hình là Samsung thành lập 2 nhà máy sản xuất điện thoại di động lớn nhất thế giới tại tỉnh Bắc Ninh và tỉnh Thái Nguyên. Nhà máy lắp ráp, đóng gói, thử nghiệm chip lớn nhất thế giới của Intel đã có mặt tại TP.HCM. Nhà máy bán dẫn lớn nhất thế giới 1,6 tỷ USD của Amkor khánh thành tại tỉnh Bắc Ninh. Nhà máy bán dẫn Hana Micron Vina trị giá 1 tỷ USD ra mắt tại Bắc Giang…
Nhiều công ty công nghệ lớn trong nước như Viettel, VNPT, FPT, CMC… đã và đang tham gia vào ngành công nghiệp bán dẫn. Đặc biệt trên thị trường Việt Nam hiện có khoảng 40 công ty thiết kế vi mạch quy mô tầm cỡ, trong đó có 6 công ty Việt Nam. Đề án “Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050” do Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì đã dự báo cần khoảng 50.000 kỹ sư ngành công nghiệp bán dẫn...
Rõ ràng ngành công nghiệp bán dẫn đang trở thành trụ cột chiến lược trong quá trình chuyển đổi số và phát triển công nghiệp công nghệ cao tại Việt Nam tuy nhiên, bài toán thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao, cả về số lượng lẫn năng lực chuyên môn, đang là rào cản lớn cho sự phát triển bền vững và thu hút đầu tư. Vì vậy Liên minh Phát triển nguồn lực công nghiệp bán dẫn Việt Nam (SEVINA) được thành lập nhằm quy tụ các nguồn lực xã hội, kết nối các tổ chức đào tạo và doanh nghiệp để chủ động giải bài toán nhân lực một cách thực chất và đồng bộ.
Liên minh phát triển nguồn lực công nghiệp bán dẫn Việt Nam đã được ra mắt, quy tụ hàng trăm doanh nghiệp thành viên, chuyên gia trong và ngoài nước cùng các tổ chức đào tạo và cơ quan quản lý nhà nước tham gia. Ảnh: B.N
“Liên minh ra đời trong bối cảnh ngành công nghiệp bán dẫn đang là tâm điểm chiến lược của nhiều quốc gia. Việt Nam cần có một cách tiếp cận chủ động, bài bản để không bỏ lỡ cơ hội này. Việc thiếu hụt nhân lực không chỉ là vấn đề của riêng doanh nghiệp, mà là câu chuyện chung của cả hệ sinh thái – nơi nhà trường, nhà nước và nhà doanh nghiệp cần ngồi lại để cùng hành động”, ông Trương Gia Bảo - Chủ tịch Liên minh SEVINA, nhấn mạnh.
SEVINA đặt mục tiêu thúc đẩy hình thành và phát triển các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, doanh nghiệp khoa học và công nghệ trong chuỗi cung ứng bán dẫn nhằm phát huy mạnh mẽ đổi mới sáng tạo trong ngành công nghiệp bán dẫn theo tinh thần Nghị quyết 57 và Nghị quyết 68;Phối hợp xây dựng khung chương trình đào tạo nhân lực bán dẫn sát với nhu cầu doanh nghiệp; Tăng cường hợp tác quốc tế và chuyển giao công nghệ đào tạo; Tạo dựng hệ thống học tập mở, liên thông giữa các trường – viện – doanh nghiệp; Phát triển tối thiểu 10.000 nhân lực ngành bán dẫn trình độ cao trong 5 năm tới; Đề xuất chính sách hỗ trợ và thúc đẩy phát triển nguồn lực bán dẫn tại Việt Nam.
Các đại biểu chia sẻ giải pháp để phát triển nguồn nhân lực cho ngành bán dẫn ngày 2.8. Ảnh: B.N
Phát biểu tại sự kiện ra mắt SEVINA, TS. Nguyễn Quân, nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ - Chủ tịch Hội tự động hóa Việt Nam, nhận định: “Liên minh SEVINA mang đến một mô hình mới – nơi các bên cùng có tiếng nói, cùng định hình khung năng lực và chuẩn đầu ra. Đây là cách để đảm bảo những người học được đào tạo ra không ‘thừa thầy thiếu thợ’, mà thực sự sẵn sàng gia nhập lực lượng lao động ngành bán dẫn. Điều này mang lại lợi ích rõ rệt cho doanh nghiệp, sinh viên, xã hội, nhà đầu tư,... và cả nhà nước.”
Tại sự kiện đại diện SEVINA cũng đã giới thiệu về các thành viên tham gia, gồm có các cơ sở đào tạo, doanh nghiệp liên quan bán dẫn, tổ chức xã hội nghề nghiệp, cơ quan Nhà nước và truyền thông hỗ trợ ngành bán dẫn, chuyên gia trong và ngoài nước... Liên minh có thể cung cấp cho thị trường hiện tại gồm: Đào tạo phát triển nguồn nhân lực thông qua các chương trình đào tạo đào tạo chính quy, từ Cao đẳng - Đại học - trên Đại học; Hợp tác với doanh nghiệp trong liên minh tổ chức đào tạo chuyển đổi đáp ứng nhanh nhu cầu các Dự án đầu tư bán dẫn trong các năm 2026-2030; Kết nối nguồn lực chuyên gia trong và ngoài nước, tổ chức trao đổi, chia sẻ đào tạo chuyên môn cho đội ngũ nhân lực đào tạo ngành bán dẫn; Hỗ trợ nghiên cứu ứng dụng chuyển giao công nghệ giữa doanh nghiệp và các cơ sở đào tạo; Tư vấn quy hoạch phát triển hạ tầng cho các dự án đầu tư bán dẫn và kết nối đầu tư với hiệp hội doanh nghiệp chip bán dẫn quốc tế về Việt Nam.
SEVINA quy tụ một đội ngũ ban điều hành và ban cố vấn giàu kinh nghiệm, cùng nhiều doanh nghiệp thành viên uy tín. Sự ra đời của SEVINA được kỳ vọng sẽ tạo ra sức mạnh tổng hợp, giúp Việt Nam tận dụng tối đa cơ hội vàng để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn bền vững.
Trà My