Không nên lấy kiểu sống của mình áp đặt lên cho người khác, bạn sẽ bị tách biệt ra môi trường cộng đồng nơi đó. Ảnh: TL
Nhà ở trong khu dự án chưa hoàn thành, nhà thuê chuẩn bị hết hạn, bị chủ nhà lấy lại cho con cháu họ dùng, vì vậy, gia đình tôi quyết định tìm thuê nơi khác. Vòng vèo mười ngày trời, chúng tôi tìm được một căn hộ rộng hơn sáu mươi mét vuông với giá sáu triệu đồng một tháng. Phòng rộng, có hai phòng ngủ, nhà khách, nhà bếp nhưng tường vôi cũ, bong tróc, hai vợ chồng bàn với chủ nhà nên thuê thợ đến sửa sang, sơn lại, lót nền mới ở được. Nghe vậy, chị chủ xua tay, “nếu vậy thì anh chị phải đi xin phép mấy căn hộ trong dãy nhà này, kẻo tiếng ồn làm phiền lòng họ”.
Vậy là hai vợ chồng thay phiên nhau đi xin phép hơn hai mươi căn hộ cùng tầng với mình. “Ồ, việc đấy là của nhà anh chị, việc ai nấy làm, có liên quan gì bọn tôi đâu mà xin phép.” Chủ căn hộ nọ nói xong, đóng cửa cái rầm, coi như hai thế giới cách biệt. Vợ chồng tôi cũng biết ý, tám giờ thì thợ mới đến làm, mười một giờ trưa đã ngưng. Có hôm do gắng khoang mấy cái lổ để tra đinh, đi dây điện cho xong, anh thợ làm lố qua hơn mười một giờ, liền nghe tiếng chuông và cái giọng tằn hắn của chủ nhà bên cạnh. “Các anh chị gì ơi, trưa rồi, phải để chúng tôi nghỉ chứ, mới về vài hôm mà ồn thế ai chịu được”. Tiếng cửa lại đóng sầm, tiếng khoang lập tức im bặt, vợ chồng tôi thót tim nhìn nhau, lắc đầu.
Ngày đầu vào ở, nhà tôi làm bữa cơm thân mật, có nấu vài món ngon rồi mang sang cho mỗi nhà một ít. Đến nhà nọ, không có ai ở nhà, chỉ mỗi cô con gái mười bảy tuổi. Cái tuổi quá đủ để nhận thức đâu lạ, đâu quen. Vậy mà, “ôi, cô về đi, cháu cảm ơn. Nhưng bố mẹ cháu dặn không nhận quà từ người lạ, vậy nhé!”. Tiếng cửa sắt lại kéo sập trước gương mặt tưng hửng của tôi. Gia đình tôi đang lọt vào một thế giới đầy khoảng cách.
Chung cư có một dãy hành lang, người đi qua lại chỉ giương mắt nhìn nhau, một câu chào cũng không, trẻ con đi học về thì bị kéo ngay vào nhà, đóng kín cửa. Vài đứa nhỏ ham chơi, trốn mẹ ra hành lang chạy nhảy với mấy đứa hàng xóm, ngay lập tức bị mẹ gọi về. “Con không sợ mẹ mìn bắt cóc à? Con làm mẹ lo, vào đây, mẹ sẽ đánh đòn con cho chừa”...Người phụ nữ nọ sợ con bị bắt cóc khi đang chơi ở hành lang trước nhà, trong khi đó chung cư lại có bảo vệ nghiêm ngặt.
Mặc dù chung cư được bảo vệ an toàn, nhưng vẫn chừa khe hở cho kẻ gian. Hôm tết Tây, có gia đình đi chơi nguyên ba ngày, về đến nhà lại thấy cửa nẻo trống hoát, chìa khóa mất đâu rồi, trong nhà kẻ trộm đã lấy đi ti vi, máy tính, máy giặt. Thành viên của nhà đó mới gào thét lên, hàng xóm ghé mắt sang, chủ căn hộ đối diện ơ hờ bảo, “tối hôm trước tôi thấy nhà trống hoát, cứ tưởng nhà anh chị đi chơi đã về, biết đâu đấy là ăn trộm”. Đấy, người ta thờ ơ với nhau đến thế là cùng. Hôm trước, vợ chồng tôi có việc nên phải ở lại công ty trễ hơn mọi ngày. Lúc về đến nhà thì hốt hoảng khi nhìn thấy mẹ chồng và con trai hai tuổi của mình còn đứng ngoài hành lang. Thì ra bà dẫn cháu đi chợ, làm thế nào lại khóa trái cửa nhà, đánh rơi chìa khóa bên trong, không cầm theo điện thoại, không nhớ số con trai, con dâu. Vậy là hai bà cháu phải ôm nhau đứng lạnh ngắt ngoài hành lang cả mấy tiếng đồng hồ.
Mấy căn hộ kề bên bên trong đèn đuốc sáng choang, ở ngoài cửa sắt đóng kín, có người đi làm về, thấy bà cụ hơn bảy mươi tuổi với đứa nhỏ đứng co ro ngoài hành lang mà chẳng thèm hỏi thăm một câu, chẳng cho bà cụ một chổ trú chân chờ con cháu về. Cả nhà tôi nhìn nhau im lặng, vậy mà tháng nào đi họp tổ dân phố, bác tổ trưởng cứ đề cao tinh thần đoàn kết, chống kẻ tham, giúp đỡ nhau của các thành viên trong khu.
Vậy thì có nên tiếp tục sống ở đây nữa không? Con người sống với nhau lạnh lùng như tảng băng. Chồng tôi trầm ngâm, “hay là đợi dự án kia xong rồi, mình cũng bán đi căn hộ đó, tom góp tiền mua miếng đất xây nhà em ạ, ở chung cư mà như vầy, riết chúng ta thành người máy sinh học, chỉ ăn, làm, ngủ chứ không có tình cảm xa gần”.
Lê Minh Hoa (Quận 7, P. HCM)
Thạc sĩ Xã hội học Phạm Thị Thúy (Giảng viên Học viện Hành chính Đào tạo kĩ năng mềm TP.HCM): Bước qua rào cản của bản thân Có nhiều nguyên nhân làm cho đa phần dân Việt Nam sợ cảnh sống chung cư. Thứ nhất, vì con người ta quá bận rộn, guồng sống thành thị quay quá nhanh nên không có thời gian dành cho nhau. Đến người thân trong nhà họ còn ít quan tâm nhau, nói gì mối quan hệ với láng giềng, nhà bên cạnh. Cho nên có khi cả tuần, cả tháng, thậm chí cả năm cũng không gặp mặt nhau. Khi gặp nhau thì chẳng chào, hỏi thăm câu nào. Lý do thứ hai, sự quản lý tiền bạc, của cải của thúc đẩy bên trong con người ta sự đề phòng người khác. Người ta ngại mở cửa gặp người xấu, người tốt trà trộn nhau. Kinh tế giữa các gia đình, căn hộ có sự chênh lệch nhau lại càng tạo khoảng cách. Những người tìm đến với nhau thường có kinh tế, thu nhập tương đồng nhau, ngại tìm đến những nhà giàu có hơn. Một nguyên nhân nữa, chung cư là nơi tập trung dân số đến từ nhiều vùng, miền khác nhau. Sự khác nhau về địa lý dẫn đến khác nhau về lối sống, sinh hoạt, ăn uống, ngôn ngữ, cách nói chuyện. Chính điểm này khiến nhiều người ngại giao tiếp với nhau. Cho dù muốn mời nhau một bữa thân tình, nhưng cảm giác e ngại vẫn còn đó, vì vậy, với nhiều người tốt nhất nên đóng cửa ở trong nhà, không mời ai cả. Chỉ khi nào khu chung cư đó có nhiều thành viên đến cùng một vùng miền, tương đồng với nhau về lối sống thì mới hòa nhập được với nhau. Muốn gần lại những khoảng cách trên phải bắt đầu từ mỗi người dân đang sống trong khu chung cư đó. Họ phải có tinh thần chấp nhận hàng xóm. Mỗi người có một tiếng nói riêng, lối sống riêng, có thể không hợp nhau, nhưng nếu biết chấp nhận thì mới hòa nhập được với hàng xóm. Không nên lấy kiểu sống của mình áp đặt lên cho người khác, bạn sẽ bị tách biệt ra môi trường cộng đồng nơi đó. Lâu lâu, ví như cuối tuần, nên mở rộng cửa để thăm hỏi, mời chào hàng xóm sang chơi. Bạn cũng nên nhớ rằng, nhà ở thành thị, nếu chúng ta không mời thì không ai đến cả. Nếu chúng ta chủ động, cởi mở, bước qua cái vỏ bọc kín của mình, thân thiện bằng cái bắt tay, nụ cười thì mọi khoảng cách sẽ được kéo lại gần hơn. Tình thân hàng xóm, láng giềng được tạo thành từ những nụ cười đầu tiên. Bùi Thanh Hải – 25 tuổi, Bình Thạnh, TP.HCM: Hãy chấp nhận hàng xóm của mình Tôi nghĩ rằng lối sống lạnh lùng, khoảng cách chỉ xuất hiện ở những chung cư cao cấp, mỗi căn hộ rộng cả trăm mét vuông, cửa ra vào có camera, khóa mở bằng thẻ từ, và đi lên, xuống thang máy cũng bằng thẻ, có bảo vệ, quản lý nghiêm ngặt. Chính sự quá an toàn này tạo ra trong lòng mỗi thị dân một sự an tâm, đến nỗi không cần thiết phải liên hệ, tin cậy ở người hàng xóm. Tuy nhiên, đó cũng chỉ là một nguyên nhân nhỏ. Người ta thường có câu, “sống gần mới biết lòng dạ nhau”. Ở gần, chỉ cần bên này ho lên thì nhà bên cạnh cũng biết mình bị bệnh gì. Bởi vậy, các thói hư, tật xấu muốn che nhưng cũng khó. Người ta lại nhìn vào điểm xấu mà ít quan tâm đến mặt tốt. Chính vì vậy, nếu muốn mọi người lại gần với mình, bạn nên chấp nhận lối sống của họ. Có thể đó là một ông hàng xóm bừa bộn, mở nhạc ầm ỉ cả ngày, rác vứt không đúng giờ...nhưng nếu bạn chấp nhận những thói hư đó bằng những lời động viên, khuyên nhủ nhẹ nhàng, thì những mâu thuẫn, cãi cọ cũng giảm dần đi. Không quá khó để mở lời thăm hỏi khi hàng xóm bệnh tật, biếu một món quà khi đi xa về, hay nhoẻn miệng cười khi gặp nhau...từ những cử chỉ nhỏ đó, dần dà tình thân thiện sẽ lớn dần lên. Phan Thị Minh (55 tuổi, Quận 7, TP.HCM): Cán bộ khu là sợi dây liên kết Ở nhiều khu chung cư, những buổi họp tổ dân phố diễn ra mờ nhạt, phần ai nấy ngồi, nghe cán bộ phổ biến xong thì ai về nhà nấy. Thói quen này bắt nguồn từ sự thờ ở của Ban Quản lý. Theo tôi, Ban Quản lý chung cư, Cán bộ Tổ dân phố, Hội phụ nữ cũng đóng vai trò khá quan trọng trong việc tập họp người dân, tổ chức những buổi gặp nhau, mở ra những chuyến đi từ thiện, văn nghệ phường, chương trình môi trường để cho bà con có thể gặp nhau, cùng nhau hoàn thành một hoạt động nào đó sẽ tạo ra mối đoàn kết, và quan trọng là hiểu nhau thì mới mở lòng với nhau. Cần nhớ rằng, những người luống tuổi xế chiều như chúng tôi rất cần những hoạt động để được trò chuyện, tâm sự, hòa nhập. Chỉ cần có người tổ chức thì bà con sẽ hưởng ứng, kể cả những ai lạnh lùng nhất cũng mở lòng tham gia. Nguyên Cao (ghi) |
|