Khởi Thủy – Bản giao hưởng giữa đất, lửa và nghệ thuật

Ngày 30.12, Triển lãm đầy tâm huyết của nghệ sĩ Nguyễn Thu Thủy khai mạc tại Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật 22 Hàng Buồm (phường Hoàn Kiếm, Hà Nội). Sự kiện dự kiến kéo dài đến hết ngày 7.1.2026, mang đến một không gian nghệ thuật độc đáo cho công chúng Thủ đô.

Triển lãm diễn ra từ nay đến hết ngày 7.1.2026.

Trước khi đến với Khởi Thủy, Nguyễn Thu Thủy đã khẳng định tên tuổi qua ba triển lãm hội họa cá nhân gây tiếng vang: Ghép ký ức (2021), Lăng kính của Thủy (2022) và Muôn mặt nhân gian (2024). Với phong cách Polygon (đa giác), nữ nghệ sĩ đã tạo nên một dấu ấn riêng biệt trong làng hội họa đương đại.

Tác phẩm trong bộ sưu tập Luân hồi, lấy cảm hứng từ hình bánh donut, tượng trưng cho chu trình tái sinh bất tận của tự nhiên.

Tuy nhiên, Khởi Thủy lại là bước chuyển quan trọng từ hội họa hai chiều sang điêu khắc gốm ba chiều. Nếu như trước đây, nữ nghệ sĩ vùng vẫy trong những mảng màu phẳng thì nay đã dấn thân vào việc nhào nặn những khối hình trong không gian, biến những mảnh đa giác trên chất liệu toan sang những khối gốm hiện hữu, có thể chạm tới và cảm nhận bằng mọi giác quan.

Chia sẻ về cơ duyên đến với gốm, TS. Nguyễn Thu Thủy nhớ lại khoảng thời gian giãn cách xã hội do ảnh hưởng dịch COVID-19. Sự trầm lắng và đơn độc trong giai đoạn đó đã thôi thúc cô tìm đến gốm như một “người thợ học nghề” thực thụ.

Tác phẩm trong bộ sưu tập Tiếng vọng, những khuôn mặt khép kín mang lớp vỏ ký ức với kỹ thuật đổ rót khuôn và thử nghiệm men màu táo bạo.

Nữ nghệ sĩ bắt đầu từ những điều cơ bản nhất, như tìm hiểu về đặc tính của đất, cách luyện đất, xéo đất, cho đến việc cảm nhận độ ẩm để quyết định thời điểm tác động lực. Cô tâm sự, làm gốm đòi hỏi sự sáng tạo để tạo ra vẻ đẹp tươi mới, lạ lùng. Song, đồng thời cũng yêu cầu một kỷ luật sắt đá và sự thấu hiểu sâu sắc về nguyên tố Nước – yếu tố căn bản kết nối Đất và Lửa.

Nhiều người yêu nghệ thuật hứng thú với các tác phẩm gốm.

Kỹ thuật vuốt tay hai lòng điêu luyện tạo nên những khối gốm có đường kính lên tới 60cm.

Triển lãm gây ấn tượng mạnh với hai bộ tác phẩm trọng tâm, thể hiện tư duy nghệ thuật táo bạo và kỹ thuật điêu luyện. Trong đó, bộ tác phẩm Tiếng vọng là chuỗi tượng bán thân được chế tác bằng phương pháp đổ rót khuôn với sự hỗ trợ của các nghệ nhân lành nghề tại Bát Tràng. Mỗi bức tượng mang một diện mạo và lớp ký ức riêng biệt. Nghệ sĩ đã dũng cảm thử nghiệm hàng trăm mảng màu men khác nhau trên cùng một bề mặt – điều mà ngay cả những nghệ nhân lâu năm cũng e ngại vì rủi ro hư hỏng trong lò nung.

Từ sắc men xanh thẳm của địa tầng cổ cho đến những vết rạn, vết trầy xước, hay những đường nét graffiti đầy ngẫu hứng, Tiếng vọng đặt ra câu hỏi về bản sắc, lịch sử và những dấu vết thời gian để lại trên thân thể cả hữu hình lẫn vô hình.

Mỗi bức tượng là một câu chuyện về bản sắc và những dấu vết thời gian được nghệ sĩ khắc họa sống động.

Cùng với đó, bộ tác phẩm Luân hồi lấy cảm hứng từ loại hình “donut vase” (bình hình bánh donut). Bộ tác phẩm này tượng trưng cho vòng lặp tuần hoàn của tự nhiên và sự tái sinh của vật liệu. Khác với những chiếc bình nhỏ trang trí thông thường, Nguyễn Thu Thủy đã đẩy giới hạn kỹ thuật lên một tầm cao mới khi tạo ra những khối tròn có đường kính hơn 60cm.

Khán giả tương tác với không gian nghệ thuật.

Để thực hiện được điều này, chị đã nghiên cứu kỹ thuật vuốt tay hai lòng. Kỹ thuật này đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối về độ co ngót của đất và quy trình nung để tránh nứt vỡ. Những khối men lam mịn màng hay men rêu kết cấu vảy xếp lớp không chỉ là trang trí, mà là biểu tượng của sự thiền định, nơi đất sét và lửa kể câu chuyện về sự hủy diệt và hồi sinh bất tận.

Sự giao thoa giữa di sản kiến trúc của phố cổ và hơi thở nghệ thuật gốm đương đại.

Bên cạnh thưởng lãm các tác phẩm, công chúng còn có cơ hội trực tiếp trải nghiệm nghệ thuật thông qua hoạt động workshop được tổ chức từ 9h00 đến 21h00 trong hai ngày 3.1 và 4.1.2026 ngay tại không gian triển lãm.

Tin và ảnh: Đoan Túc